Videospeler inladen...

NASA ontdekt mogelijk bewoonbare planeet, even groot als de aarde

De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft een planeet buiten ons zonnestelsel ontdekt die even groot is als onze aarde en in een bewoonbare zone ligt. TOI 700 d werd ontdekt door de NASA-telescoop TESS, een "planetenjager" die niets anders doet dan de nachtelijke hemel afspeuren naar sterren en planeten waar mogelijk sporen van leven te vinden zijn. Het is de eerste keer dat TESS een mogelijk bewoonbare planeet vindt.

De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA lanceerde TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite) in de zomer van 2018. Het is een telescoop die wordt ingezet om te zoeken naar leefbare planeten buiten ons zonnestelsel, de krachtigste telescoop tot nog toe. Twee jaar lang speurt TESS ongeveer 85 procent van de nachtelijke hemel af, goed voor ongeveer 200.000 sterren die allemaal minder dan 300 lichtjaren van ons verwijderd zijn.

Voor het eerst in die zoektocht heeft TESS nu een planeet ter grootte van de aarde ontdekt die rondom een ster zweeft. En die planeet zweeft net op de "juiste" afstand van die ster, een afstand die het mogelijk maakt dat er stromend water is. De ontdekking van de planeet, met de illustere naam TOI 700 d, werd bekendgemaakt op de bijeenkomst van de American Astronomical Society in Hawaï.

(tekst gaat voort onder de tweet)

Net iets groter dan de aarde

TOI 700 d draait rond TOI 700, een kleine, koude rode dwerg (een ster die nauwelijks licht uitstraalt, waardoor ze van op de aarde niet goed waar te nemen is). TOI 700 bevindt zich iets meer dan 100 lichtjaren van onze aarde in de zuidelijke sterrenconstellatie Dorado (Goudvis). De ster is in massa en omvang ongeveer 40 procent van de massa en omvang van onze zon, en heeft een oppervlaktetemperatuur die de helft kleiner is.

Rond TOI 700 zweven drie planeten. TOI 700 b is de binnenste planeet, ongeveer de grootte van de aarde, met een vermoedelijk rotsachtig oppervlak. De middelste planeet, TOI 700 c, is 2,6 keer zo groot als de aarde en vermoedelijk gasachtig. Maar het is de buitenste planeet waar het om gaat, TOI 700 d. Die is 20 procent groter dan de aarde, draait om zijn as in 37 "aarde-dagen" en krijgt van zijn ster ongeveer 86 procent van de energie die de aarde van onze zon krijgt. Het is de enige van de drie planeten die in een "bewoonbare" zone rondom de ster ligt.

(tekst gaat voort onder de foto)

NASA's Goddard Space Flight Center

Een échte planeet

De rode dwergster TOI 700 was oorspronkelijk verkeerd gecatalogeerd in de databank van TESS, als veel meer gelijkend op onze zon. Daardoor leken de planeten groter en warmer dan ze eigenlijk zijn. Toen de fout hersteld werd, werden de afmetingen van de planeten ook bijgewerkt.

"En toen realiseerden we ons dat de buitenste planeet ongeveer even groot was als de aarde en in de bewoonbare zone lag", zegt Emily Gilbert van de universiteit van Chicago. "Bovendien zagen we in 11 maanden onderzoek geen opflakkeringen van de ster, wat de kans groter maakt dat TOI 700 d bewoonbaar is."

Het is op die manier ook makkelijker om de omstandigheden in de atmosfeer en het oppervlak van de planeet in kaart te kunnen brengen. Dat gebeurt met de Spitzer Space Telescope. Onderzoek met die telescoop kon al bevestigen dat TOI 700 d een échte planeet is.

Computermodellen

TOI 700 d is een zogenoemd gebonden roterende planeet, wat betekent dat steeds dezelfde kant van de planeet naar de ster gericht is (vergelijkbaar met de manier waarop de maan rond de aarde draait). Een zijde van TOI 700 d baadt dus voortdurend in het licht, in tegenstelling tot onze aarde. Wolkenvorming en windpatronen bijvoorbeeld kunnen daardoor compleet anders zijn dan op aarde.

De exacte omstandigheden op TOI 700 d zijn nog onbekend, maar op basis van wat de wetenschappers al weten, hebben ze verschillende computermodellen in 3D gemaakt. Die voorspellen allerlei mogelijke scenario's van hoe het er op TOI 700 d aan toe zou kunnen gaan. In een van die modellen is TOI 700 d bedekt door een oceaan, met een dichte, door CO2 gedomineerde atmosfeer. In een ander model wordt TOI 700 d afgebeeld als een wolkenloze, volledig door land bedekte versie van de aarde.

"Als we ooit echte beelden hebben van TOI 700 d, kunnen we die matchen met de computermodellen", zegt de NASA. "Wat we ook over de planeet ontdekken, het zal helemaal anders zijn dan wat we hier op aarde zien."

Bekijk hier enkele van de computermodellen van TOI 700 d:

Ons jongerenjournaal "Karrewiet" trok naar volkssterrenwacht Urania voor meer uitleg over exoplaneet TOI 700 d, bekijk hieronder het verslag:

Videospeler inladen...

Meest gelezen