Archieffoto: premier May (r) en Commissievoorzitter Juncker (l).

Britse premier May vraagt Europa uitstel van de brexit tot 30 juni

De Britse premier Theresa May heeft aan de Europese Unie een uitstel van de brexit gevraagd tot 30 juni. Dat heeft ze bekendgemaakt in het Britse parlement. De brief waarin ze officieel om dat uitstel vraagt, is aangekomen bij Europees president Donald Tusk.

Een brief van premier May aan de Europese lidstaten, daar zat iedereen de hele ochtend op te wachten. In die brief, met als aanhef Dear Donald, vraagt May dus om een kort uitstel van de brexit, tot 30 juni. In die tijd - allicht volgende week al - hoopt ze alsnog haar brexitakkoord door het Britse parlement te krijgen. Twee eerdere pogingen waren mislukt.

Dat May aan haar terugtrekkingsakkoord blijft vasthouden, staat ook met zoveel woorden in de eerste zin van haar brief: "De Britse regering blijft bij haar beleid om de Europese Unie op een ordelijke manier te verlaten, op basis van het Terugtrekkingsakkoord en de Politieke Verklaring overeengekomen in november, aangevuld met de verduidelijkingen waarover Commissievoorzitter Juncker en ik het op 11 maart eens werden."

The House of Commons, het Britse Lagerhuis, heeft het laatste woord over de manier waarop de Britten uit de EU zullen stappen.
PRU

Eerder deze week liet parlemenstvoorzitter John Bercow nog verstaan dat een derde stemming over Mays brexitakkoord alleen kan als er iets substantieels aan de inhoud is veranderd. Een paar woordjes hier en daar of een andere evaluatie van dezelfde tekst zouden niet volstaan, benadrukte hij. Maar regeringsbronnen zeggen dat ze een manier zullen vinden om het akkkoord toch een derde keer voor te leggen.

Om de parlementsleden toch achter haar akkoord te krijgen, vraagt May de Europese lidstaten om de aanvullingen die ze met Juncker was overeengekomen, op de top officieel goed te keuren. In haar brief is ook sprake van enkele "bijkomende voorstellen" die ze zou doen over de regeling omtrent de grens tussen Ierland en Noord-Ierland, hét struikelblok in haar brexitakkoord voor de Britse parlementsleden. Maar wat die precies inhouden, is onduidelijk.

Als het parlement haar akkoord volgende week toch nog zou goedkeuren, blijft er echter te weinig tijd over om voor 29 maart alle wetgeving die nodig is voor de brexit klaar te stomen en goed te keuren, vandaar het korte uitstel.

Een lang uitstel wil May niet, want dan zou haar land eind mei toch aan de Europese verkiezingen moeten deelnemen. In het parlement liet ze verstaan - zonder het expliciet te zeggen - dat ze zou opstappen als zo'n lang uitstel er toch komt. Bovendien lieten verschillende pro-brexitministers in haar regering verstaan dat een lang uitstel voor hen geen optie was.

May spreekt in de brief aan de Europese lidstaten echter met geen woord over wat er moet gebeuren als haar akkoord een derde keer zou worden weggestemd. De meest voor de hand liggende optie lijkt dan: een brexit zonder akkoord op 29 maart. Want het is niet omdat het Britse parlement zich daartegen heeft uitgesproken, dat zoiets niet meer kan. Daar wezen ook verschillende Europese leiders op.

Europa beslist

Het is nu aan de 27 andere Europese lidstaten om te beslissen of het uitstel dat May heeft gevraagd, er effectief komt. Die beslissing moet bovendien unaniem zijn. Verschillende staatshoofden en regeringsleiders hebben al laten verstaan het uitstel te zullen goedkeuren, maar nog lang niet iedereen was daar even formeel over.

Morgen en overmorgen vindt er een Europese top plaats in Brussel. Mogelijk beslissen de Europese lidstaten daar of er uitstel van de brexit komt. Maar er gaat ook een scenario rond over een extra brexittop volgende week, vlak voor de deadline van 29 maart. Een mogelijke derde stemming in het Britse parlement komt er namelijk pas na de Europese top. Wellicht wachten de Europese leiders die stemming af.

Een politiek journaliste van de Britse krant The Guardian postte de brief aan Donald Tusk op Twitter. (U kunt hem hier ook lezen.)

Alles kan nog

Dat May uitstel moest vragen, is een gevolg van drie stemmingen vorige week in het Britse parlement. Toen werd eerst Mays brexitakkoord voor een tweede keer weggestemd, vervolgens werd een "no deal"-scenario verworpen en uiteindelijk de voorkeur gegeven aan een uitstel van de brexit.

Volgens de regels van Artikel 50 van het Europese verdrag zou het Verenigd Koninkrijk op 29 maart de Europese Unie moeten verlaten, exact twee jaar nadat het formeel een verzoek heeft ingediend om uit de Unie te stappen. Maar omdat Mays akkoord maar niet door het parlement raakt, is nu uitstel aangevraagd.

De kans dat de Britten op 29 maart de Unie verlaten, bestaat zoals al gezegd nog altijd. Als het parlement Mays akkoord een derde keer wegstemt, maar ook als Europa het uitstel zou afkeuren, dreigt het VK eind volgende week zonder akkoord uit de Unie te donderen.

Meest gelezen