Ook VS-minister Pompeo ontkent verkiezingsuitslag: "Overgangsperiode naar tweede regering-Trump zal soepel verlopen"

Formeel kan de transitieperiode - de machtsoverdracht van president Trump naar de verkozen president Biden - pas beginnen wanneer de federale administratie daarvoor het licht op groen zet. Die officiële vaststelling heet met een moeilijk woord ascertainment. Maar dat is tot nu toe niet gebeurd, de door Trump benoemde topvrouw van de GSA (federal General Services Administration) weigert voorlopig het proces op gang te brengen. Tot "er meer duidelijkheid is over de verkiezingsuitslag". 

Donald Trump kan dus rekenen op hooggeplaatste medestanders, in zijn ontkenning van de verkiezingsuitslag. Bij dat rijtje schaarde zich nu ook minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo, die tijdens een persconferentie vanavond een opvallende uitspraak deed. De wereld mag er vertrouwen in hebben dat het tot een soepele transitie komt, zei Pompeo. "Er zal een soepele transitie zijn naar een tweede regering onder Trump", zo klonk het. 

"We gaan alle stemmen tellen", zei Pompeo ook, eraan toevoegend dat dat "een wettelijk proces is dat wel wat tijd in beslag kan nemen."

Bekijk hier wat minister Pompeo zei (en lees voort onder de video):

Trumps beschuldigingen van fraude op grote schaal - tot nu zonder bewijs - mogen ook worden onderzocht, zo heeft minister van Justitie William Barr al laten weten. Dat is opmerkelijk, omdat de verkiezingsuitslag zelfs nog niet definitief is. En omdat het normaal aan het gerecht in de staten zelf toekomt om het onderzoek op te starten. Maar minister van Justitie William Barr heeft een nota geschreven aan de federale procureurs om een onderzoek in te stellen naar wat hij noemt "wezenlijke aantijgingen van kiesbedrog en fraude" - in het Engels substantial allegations of voter irregularities and election fraud. 

Dat betekent nog niet helemaal zeker dat het ook tot zo'n onderzoek komt. De minister houdt namelijk een slag om de arm. Hij zegt dat de onderzoeken pas mogen worden gevoerd wanneer er "duidelijke en schijnbaar geloofwaardige aantijgingen van onregelmatigheden zijn". Die moeten als ze waar zijn bovendien "de einduitslag kunnen beïnvloeden in een individuele staat". Dat is niet vanzelfsprekend, omdat het verschil vaak groot is. In de belangrijkste strijdstaat Pennsylvania bijvoorbeeld bedraagt het verschil tussen Biden en Trump zo'n 45.000 stemmen.

Bekijk hieronder ook de journaalreportage over president Trumps verzet tegen de verkiezingsresultaten:  (lees verder onder de beelden)

Minister van Justitie Barr is een Republikein, en uiteraard is hij door president Trump benoemd. Hij wordt er overigens door de Democraten al langer van beschuldigd zijn functie te misbruiken, en tussenbeide te zijn gekomen in verschillende dossiers, in het politieke belang van president Trump. 

De nota van de minister viel in elk geval niet in goede aarde bij de directeur van de afdeling verkiezingsovertredingen van het ministerie van Justitie. De man, Richard Pilger, heeft namelijk meteen ontslag genomen, als protest tegen de nota van zijn minister. 

Maar er is niet alleen de minister van Justitie. Donald Trump krijgt voor het eerst ook de openlijke steun voor zijn verzet tegen de verkiezingsuitslag van één van de meest vooraanstaande Republikeinen. De leider in de Senaat van de GOP (Grand Old Party, de bijnaam van de partij in de VS), Mitch McConnell, zei maandag bij de opening van de zitting dat "onze instellingen hiervoor gemaakt zijn. President Trump is honderd procent gerechtigd om zijn legale opties te gebruiken, en de beschuldigingen van onregelmatigheden bij de verkiezingen te laten bekijken."

De leider van de Democraten in de Senaat, Chuck Schumer, noemde van zijn kant de weigering van Trump om de verkiezingsresultaten te aanvaarden "extreem gevaarlijk en zeer giftig voor onze democratie". 

Maar het valt dus op dat er bij de Republikeinen heel weinig verkozenen openlijk ingaan tegen Donald Trump. Alleen senator Ben Sasse van Nebraska heeft Joe Biden al gefeliciteerd, terwijl Susan Collins van de staat Maine het had over "de schijnbare overwinning van de Democraten". Tegelijk zijn er ook maar weinig Republikeinen die de president openlijk steunen, de meeste verkozenen lijken zich in tactisch stilzwijgen te hullen.

Het blijft uitkijken naar de bijeenkomst van het college van kiesmannen en kiesvrouwen, die normaal gepland is voor 14 december. Mogelijk zal de administratie dan de transitieperiode op dat ogenblik wel officieel op gang brengen.

Dat is meer dan een symbolische stap. Het betekent bijvoorbeeld dat het transitieteam van Joe Biden ook met overheidsgeld kan worden betaald. Medewerkers van Biden krijgen dan ook toegang tot de kantoren en dossiers van verschillende overheidsdiensten, om hun beleid voor te bereiden en de machtsoverdracht ook in de administratie en de ministeries vlot te laten verlopen. Voorlopig gebeurt dat allemaal niet. Joe Biden en zijn regering riskeren dus nu al met enige vertraging van start te gaan.

De federale administratie (GSA) zegt via woordvoerder Pamela Paddington dat ze de wet respecteert en pas het licht op groen zet wanneer er duidelijkheid is. Normaal gebeurt dat snel, en de Democraten vinden ook dat de tijd nu rijp is. Toch is ook in het verleden al gewacht tot december om de transitie officieel op gang te brengen. Dat was zo na de presidents­verkiezingen van 2000, toentertijd omdat de uitslag in Florida op zich liet wachten. Maar toen bedroeg het verschil tussen Al Gore en George Bush maar goed 500 stemmen, nu gaat het in de belangrijkste strijdstaat om meer dan 40.000 stemmen verschil. 

Hoe dan ook lijkt nu al wel duidelijk dat Donald Trump niet alleen staat in zijn strijd. Ook in zijn omgeving zijn er invloedrijke mensen die weigeren de verkiezingsnederlaag toe te geven. De machtsoverdracht belooft een moeilijk proces te worden en een nieuwe grote uitdaging voor de democratische instellingen in de Verenigde Staten.