Nieuw onderzoek in Groenland: tonnen methaan komen vrij door smeltend ijs
Bij het smelten van de ijskap op Groenland komen er tonnen methaan vrij. Dat heeft een internationaal onderzoeksteam vastgesteld. Het methaan is afkomstig van bacteriën die zich onder de ijskap bevinden. Methaan is een krachtig broeikasgas. Het smelten van ijs versterkt dus de opwarming nog meer.
Een internationaal team onder leiding van onderzoekers van de universiteit van Bristol heeft gedurende de zomermaanden haar tenten opgesteld op de Groenlandse ijskap. Daar hebben de wetenschappers het smeltwater van een gebied van 600 km² bestudeerd. Met nieuwe sensoren hebben ze het smeltwater geanalyseerd dat uit de ijskap wegstroomt. Volgens hun berekeningen is er minstens 6 ton methaan ontsnapt uit het onderzochte gebied. Dat is zoveel als de methaanuitstoot van 100 koeien.
Aan het onderzoek werkte Sandra Arndt mee, professor van de BioGeosys onderzoeksgroep aan de ULB. "Dit is heel belangrijk. Het ijs op Groenland trekt zich in recordtempo terug. Maar tot dusver hadden we weinig inzicht in de biochemische processen onder het ijs. Hierdoor konden we 'feedbacks' (sneeuwbaleffecten bv) van methaanverlies minder goed inschatten. Met dit nieuw onderzoeksmodel kunnen we dat veel beter".
Met dit nieuw model kunnen we de methaanuitstoot van smeltend poolijs beter inschatten en voorspellen
Methaan is een broeikasgas dat minstens 30 keer krachtiger is dan CO2. Daarom zijn relatief kleine hoeveelheden veel erger voor de opwarming dan CO2. Vaak wordt methaan ook door natuurlijke processen omgezet in CO2, maar dat is hier niet het geval, zegt professor Jemma Wadham van het Cabote Institute for the Environment.
Methaan ontstaat door ontbinding van plantaardig materiaal in een zuurstofarme omgeving. Dat kan gaan om veengebieden, moerassen, rijstvelden of sommige akkers. Ook dieren produceren het gas, vooral runderen. Verder zit er methaan in aardgas.
Eerder was in Groenland al methaan aangetroffen in ijskernen en meren onder het ijs. Maar het is de eerste keer dat onderzoekers methaan zien dat constant met het smeltwater wegstroomt. “Het opvallende is dat er onder het ijs zoveel micro organismen leven,” stelt hoofdauteur Guillaume Lamarche-Gagnon. van de School of Geographical Sciences. “Nu zien we dat zelfs kilometers onder het ijs bacteriën in grote getalen aanwezig zijn en van daaruit een impact hebben op het klimaat”.
Sneeuwbaleffect
Het is niet de eerste keer dat de opwarming van de aarde een ander natuurlijk fenomeen uitlokt dat die opwarming nog versterkt. Door het smelten van zee-ijs bijvoorbeeld wordt het zeewater warmer omdat de zonnestralen niet langer door het ijs worden teruggekaatst.
Het team wijst erop dat verder onderzoek op Antarctica is aangewezen. De Zuidpool bevat immers de grootste ijsmassa ter wereld. Volgens schattingen zouden er ook grote hoeveelheden methaan in het ijs zitten. Met de nieuwe sensoren kunnen deze schattingen op hun waarde worden getest. De studie over methaan in het smeltwater is verschenen in Nature.