CHECK - Neen, er zijn niet "meer dan een miljoen stemmen" voor Marine Le Pen zomaar verdwenen
Een plotse daling van het aantal stemmen voor presidentskandidate Marine Le Pen tijdens de verkiezingsshow op de Franse televisiezender France 2 veroorzaakt beroering op sociale media. Volgens verschillende twitteraars gaat het om "verkiezingsfraude" waardoor de voorzitster van het Rassemblement National het presidentschap werd ontzegd. In werkelijkheid gaat het om een banale technische storing bij het tv-station.
Verwarring troef bij televisiekijkers die zondagavond afstemden op de verkiezingsshow van publieke omroep France 2. Om 20u had de zender - net als alle andere Franse media - het resultaat van de exitpolls bekendgemaakt, die voorspelden dat huidig president Emmanuel Macron met ongeveer 58% van de stemmen het pleit zou winnen. Maar in de stemresultaten die France 2 in de loop van de avond liet zien, leek het een spannende nek-aan-nek-race te worden, met zelfs een lichte voorsprong voor Le Pen.
Kort na 21 uur ging het helemaal mis. Op France 2 was toen te zien dat Le Pen aan de leiding stond met 14.432.396 stemmen. Maar even later corrigeerde de tv-zender - zonder uitleg - dat cijfer naar 11.558.051 stemmen. Volgens de officiële finale uitslag van het Franse Ministerie van Binnenlandse Zaken zou Le Pen uiteindelijk 13.297.760 kiezers overtuigen - een verschil van maar liefst 1,13 miljoen stemmen met het hoogste cijfer dat op France 2 te zien was. Hoe valt dat te verklaren?
Vermeende fraude
Op Twitter gingen meteen de eerste beschuldigingen van verkiezingsfraude rond. Een bericht waarin een anonieme Twitteraar zich afvroeg waarom Le Pen plots meer dan een miljoen stemmen "verloor", ging viraal en werd meer dan 2.600 keer gedeeld.
Technische fout
Maar hoe kwam het dan dat Le Pen volgens de einduitslag plots meer dan een miljoen stemmen minder haalde dan France 2 afficheerde? Omdat het om een technische storing ging, zegt de publieke omroep aan de Franse krant 20 minutes.
Aan het begin van de avond gaf presentator en journalist Jean-Baptiste Marteau mee dat France 2 al haar cijfers rechtstreeks van het Ministerie van Binnenlandse Zaken haalde. Een 'bug' in het interne computersysteem van France 2 zorgde er echter voor dat sommige gemeenten meerdere keren meegeteld werden. “De enige juiste cijfers zijn die van het ministerie”, verklaarde de tv-zender achteraf. De avond zelf werd op antenne geen uitleg gegeven voor de foute stemmenaantallen, maar de directie van France Télévisions verontschuldigde zich ondertussen bij de kijkers. Ook op Twitter zette de televisiezender intussen een rechtzetting.
Behalve de softwarefout kreeg France 2 ook kritiek dat haar "tussenstanden" op verkiezingsavond zelf aanvankelijk in de richting van Le Pen wezen maar Macron uiteindelijk toch met een redelijke voorsprong won. Ook daar is een eenvoudige uitleg voor. De cijfers die France 2 live updatete, gingen niet uit van exitpolls, maar van reeds getelde bureaus.
Omdat kleinere stembureaus op het Franse platteland, waar de mensen traditioneel eerder rechts stemmen, al eerder dicht gingen voor hertellingen dan die in de grote steden, leidde Le Pen aanvankelijk. Pas nadat later ook de bureaus in de steden sloten, stegen de cijfers in het voordeel van Macron. Dat vermeldde de presentator op France 2 dan weer wél tijdens de uitzending.
Conclusie
- Marine Le Pen haalde volgens cijfers die te zien waren op tv-zender France 2 op een bepaald moment 14.432.396 stemmen. Dat zijn er 1,13 miljoen meer dan in de officiële eindafrekening van het Franse ministerie van Binnenlandse Zaken.
- Volgens sommigen toont dit aan dat er gefraudeerd is met de uitslagen.
- Een technische fout bij France 2 zorgde ervoor dat sommige gemeenten dubbel geteld werden. Deze fout werd later rechtgezet. Op andere kanalen deed het probleem zich ook niet voor.
- Le Pen zelf is ook akkoord gegaan met de verkiezingsuitslag.
- Omdat bureaus op het platteland, waar eerder rechts wordt gestemd, eerder sloten, gaven vroege tussenstanden een voorsprong voor Le Pen aan. Dit veranderde nadat ook stedelijke stembureaus resultaten doorgaven.
- We beoordelen de claim dat er door fraude 1,13 miljoen stemmen voor Le Pen verdwenen dan ook als niet waar.
Wil je iets laten checken? Stuur ons dan een mail via check@vrtnws.be.
Meer informatie over de factchecks van VRT NWS lees je in dit artikel.