Strengere inburgering, excellent onderwijs en de woonbonus dooft uit: dit stelt N-VA voor aan CD&V en Open VLD 

N-VA heeft zonet een "startnota" bekendgemaakt die ze aan CD&V en Open VLD voorlegt om een nieuwe Vlaamse regering te vormen. De nota begint met een economisch voorstel: 120.000 Vlamingen extra aan een job helpen, en de Vlaamse werkzaamheidsgraad optrekken tot 80 procent. Ter vergelijking, in 2018 lag de werkzaamheidsgraad in Vlaanderen nog op 74,6 procent (voor 20- tot 64-jarigen).

Toch ligt de nadruk in het akkoord meer op migratie en inburgering. Als het aan de N-VA ligt, wordt het moeilijker voor nieuwkomers om sociale voordelen te kunnen genieten. "Wie aanspraak wil maken op de Vlaamse sociale bescherming en andere sociale voordelen, moet eerst vijf jaar ononderbroken, wettig en werkelijk in het land verbleven hebben en moet zich ten volle bekennen tot en inschakelen in onze Vlaamse gemeenschap", staat in de nota.

Nieuwkomers kunnen pas na zes maanden wachten in aanmerking komen voor kinderbijslag. Momenteel geldt daar geen wachttijd, maar moet je in de meeste gevallen wel de toelating hebben om in België te verblijven. Wie een sociale woning wil huren, zal voor de N-VA eerst aan een "middelentoets" worden onderworpen om te kijken of hij of zij nog vastgoed bezit in het buitenland. 

De cursus inburgering van het Agentschap Inburgering en Integratie wordt ook betalend, en strenger. Aan het einde zullen nieuwkomers een "burgerschapstest" moeten afleggen en "een Vlaamse participatie­verklaring" moeten ondertekenen, wil de N-VA. In de inburgeringscursus wordt ook een Vlaamse "canon" over de Vlaamse cultuur en geschiedenis aangeleerd.  "Elke nieuwkomer met arbeidsperspectief is verplicht zich in te schrijven bij de VDAB", klinkt het bovendien. 

Lokale geloofsgemeenschappen zoals moskeeën die erkend willen worden, zouden eerst een proefperiode van vijf jaar moeten doorlopen, waarin ze tonen dat ze niet extremistisch zijn en geen buitenlandse financiering krijgen. Dat voorstel deed partijkopstuk Liesbeth Homans eerder al. Die voorstellen lijken vooral een signaal te zijn naar de kiezers van Vlaams Belang, de grote winnaar van de verkiezingen in mei.  

De partij komt ook met twee belangrijke belastinghervormingen op de proppen. Zo wil de N-VA de woonbonus (het fiscaal voordeel dat u krijgt als u een lening afsluit) afschaffen of minstens laten "uitdoven" vanaf januari 2020. Daartegenover staat dan een verlaging van de registratierechten, "zodat het goedkoper wordt om een enige eigen woning te verwerven". De erfbelasting moet volledig wegvallen voor "langstlevende echtgenoten", "wettelijk samenwonenden" en "inwonende kinderen tot 18 jaar", wil de N-VA. 

Over onderwijs lijkt N-VA zich meer te wagen op het terrein van CD&V. De eindtermen moeten strenger en er moeten proeven komen op geregelde tijdstippen over de verschillende onderwijsnetten heen. De scheiding tussen aso, tso, kso en bso moet worden behouden. Kortom, N-VA gaat voluit voor hun stokpaardje van "excellent" onderwijs, en gaat in tegen de geest van de onderwijshervormingen van de afgelopen jaren.

Als het van Vlaams informateur Bart De Wever afhangt, komt er een verbod op hoofddoeken, kruisjes en andere zichtbare tekens bij leerlingen en leerkrachten. Dat verbod moet gelden in het gemeenschapsonderwijs, in provinciale en gemeentelijke scholen, maar ook voor mensen die bijvoorbeeld achter een overheidsloket werken. De "Vlaamse canon" (zie hierboven) zal ook door leerlingen gekend moeten zijn. De standpunten van de partij over identiteit dringen dus duidelijk door in hun onderwijsvoorstellen. 

Ook aan de structuur van de politiek wil de N-VA sleutelen. Zo wil ze gemeenten aansporen om te fuseren, zodat het in 2024 mogelijk is om de provincies af te schaffen. Vlaamse parlementsleden worden aangemoedigd om na te denken over een afslanking van het Vlaams Parlement, dat nu bestaat uit 124 parlementsleden. "Justitiebeleid", zo wil de N-VA, "wordt een volwaardige Vlaamse bevoegdheid."

Het is afwachten of die hervorming mogelijk is zonder een grotere staatshervorming op het federale niveau, maar N-VA wil alvast gaan voor een "interne Vlaamse staatshervorming". 

Meer aan het einde van de nota heeft N-VA ook aandacht voor het klimaat. De partij noemt enkele concrete doelstellingen:  10.000 hectare bijkomend bos tegen 2030, vier nationale parken, en duurzame vervoersmiddelen moeten de helft van alle vervoer uitmaken in Antwerpen en Gent.

Toch klinkt de nota op andere vlakken voorzichtiger. Zo wordt de betonstop niet doorgevoerd, maar omgezet in een "bouwshift". De energiefactuur moet betaalbaar blijven, maar er wordt niet gesproken over de verlaging van de btw op elektriciteit. N-VA wil dat zwerfvuil wordt aangepakt, maar het woord "statiegeld" voor blikjes wordt niet vermeld. En ook van een kilometerheffing -waarbij u een bepaald bedrag per gereden kilometer zou betalen-, is zoals verwacht geen sprake meer. 

Herbekijk hier de reportage uit “Het Journaal”: