President Trump aan parlementsleden: "Waarom gaan jullie niet terug naar het land waar jullie vandaan komen?"

Het incident kadert in de aanzwellende kritiek op de Amerikaanse opvangkampen voor migrantengezinnen. Een aantal Democratische leden van het Huis van Afgevaardigden, onder wie de populaire socialistische Alexandria Ocasio-Cortez, bezochten de kampen en getuigden in het Congres over de mensonwaardige omstandigheden. Zo zouden verschillende migranten lijden aan aften omdat ze geen voedzame voeding krijgen, en moest een groepje vrouwen uit een toiletpot drinken omdat de wastafel in hun verblijf stuk was.

De Amerikaanse president Donald Trump noemt dat "fake news". In een reeks tweets neemt hij de Democraten op de korrel. "Zo interessant om te zien hoe 'progressieve' Democratische vrouwelijke leden van het Huis, die uit landen komen waar de regeringen een complete en totale catastrofe zijn, de slechtste, meest corrupte en ontoereikende ter wereld (als ze zelfs al een regering hebben), nu op een luide en hatelijke manier de burgers van de Verenigde Staten, het beste en machtigste land ter wereld, komen vertellen hoe we ons beleid moeten voeren."

"Waarom gaan ze niet terug om de totaal gebroken en door misdaad geïnfecteerde plaatsen waar ze vandaan komen, te helpen opknappen", schrijft Trump. "Dan kunnen ze terugkeren en ons tonen hoe het moet. Deze plaatsen hebben jullie hulp dringend nodig, jullie kunnen niet snel genoeg vertrekken. Ik ben zeker dat Nancy Pelosi met de glimlach snel een gratis reis zal willen organiseren." (Nancy Pelosi is de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden en ook Democraat, red.)

Herbekijk hieronder de reportage in "Het Journaal" (lees verder onder de beelden):

Beluister hier het gesprek met Björn Soenens in "De ochtend":

Bekijk hieronder Björn Soenens in "Het Journaal":

Trump noemt zijn doelwitten nergens bij naam, maar heeft het duidelijk gemunt op "the Squad", een bijnaam voor Ocasio-Cortez, Ayanna Presley, Rashida Tlaib en Ilhan Omar, het eerste Amerikaanse Congreslid met een hoofddoek. De vier jonge vrouwen vertolken de progressieve flank in de Democratische Partij. Van de vier is enkel Omar in het buitenland geboren, maar ze is wel Amerikaans staatsburger. De anderen hebben Latijns-Amerikaanse, Palestijnse of Afro-Amerikaanse roots, maar zijn wel allemaal geboren en getogen in de VS.

"Het zijn allemaal gekleurde nieuwe congresleden die heel progressief zijn en kritisch tegenover president Trump", zegt Amerikacorrespondent Björn Soenens. 

Rashida Tlaib noemde de tweets van de president al "racistisch", en roept opnieuw op om de president af te zetten. "Hij is de crisis. Zijn gevaarlijke ideologie is de crisis. Hij moet afgezet worden", vindt ze.

"Eigenlijk zegt de president met zijn tweets dat je geen kritiek mag geven op de president. Een verkozen congreslid mag geen mening hebben over de werking van de Amerikaanse regering", zegt Soenens.

"Trump wou eigenlijk verdeeldheid zaaien binnen het Democratische kamp. Die vier vrouwen lagen al een beetje op ramkoers met de rest van de Democratische Partij, omdat ze zo progressief zijn. Ze uiten consequent kritiek op het beleid en stemmen niet altijd mee, zoals ze zouden moeten meestemmen."  

"Maar Trump heeft het omgekeerde bereikt. Hij heeft de eenheid hersteld, want Nancy Pelosi kwam hen te hulp gesneld na die tweets. Ook zij omschrijft de tweets als xenofobische en racistische commentaar van de president." Op Twitter schreef ze: "Trump bevestigt opnieuw dat zijn plan om "Amerika weer groot te maken" er altijd over ging om Amerika weer wit te maken."

Ook de Democratische presidentskandidaat Bernie Sanders nam het voor de vrouwen op. Ook hij noemt de uitspraken racistisch.

De ophef die is ontstaan over de tweets van de president, heeft hem niet belet om bij het aanbreken van de dag een nieuw schot te lossen in de woordenstrijd. Vanmorgen twitterde Trump dat de "radicale linkse vrouwen in het Congres" hun excuses zouden moeten aanbieden voor de "vuile taal" die ze gebruikt hebben, en de "verschrikkelijke dingen" die ze hebben gezegd. 

Opvallend: die excuses moeten niet alleen worden uitgesproken tegenover het land en het Witte Huis ('the Office of the President'), maar ook tegenover Israël. Daarmee doelt Trump allicht op uitspraken van de Palestijns-Amerikaanse Rashida Tlaib en haar collega Ilhan Omar, die in Somalië geboren is. Allebei hebben die zich al kritisch uitgesproken over het Israëlische beleid in de Palestijnse kwestie. Omar werd voor sommige van die uitspraken ook op de vingers getikt door vooraanstaande partijgenoten. 

Dat Trump nu expliciet Israël vermeldt, lijkt te bevestigen wat Björn Soenens zegt: de president mikt op verdeeldheid in het Democratische kamp. Wie nu nog expliciet de verdediging op zich neemt van de geviseerde vrouwen, dreigt de verdenking op zich te laden dat hij of zij anti-Israël is. Een dergelijke beschuldiging ligt in de VS politiek bijzonder gevoelig en kan erg schadelijk zijn voor een politieke carrière. In een tweede tweet van vandaag gaat de president nog duidelijker door op die lijn. Hij voegt er aan toe dat de uitspraken van de congresleden er hebben toe geleid "dat Israël zich in de steek gelaten voelt door de VS".

President Trump staat er om bekend dat hij geregeld in een spontane opwelling zijn bedenkingen en verwijten op twitter gooit in de omgangstaal die hem eigen is  - vaak naar aanleiding van een interview of item op televisie. De tweets van vandaag lijken daar een beetje van af te wijken: ze zijn goed doordacht, zorgvuldig geformuleerd en strategisch uitgekiend, met de bedoeling om twijfel te zaaien in de Democratische rangen.