Herbeleef de liveblog over actiedag vakbonden: Betogers bekladden VBO-gebouw en hinder bij De Lijn

Na een onderhoud met MR-fractievoorzitter David Clarinval riep ABVV-er Thierry Bodson op tot meer acties in januari. Woensdag zit de nationale top van de socialistische bond bijeen. "Als niets vooruitgaat, als er niet naar ons wordt geluisterd, zullen we terugkeren in de tweede of derde week van januari", zei hij. "De MR probeert zich een maagdelijkheid aan te meten door zich af te scheiden van de N-VA, maar wij zullen niet vergeten wat er in de voorbije vier jaar is gebeurd."

Op de nationale actiedag zijn 14.407 metaalarbeiders afwezig op het werk, zo meldt Agoria na een rondvraag bij 200 metaalbedrijven. Het gaat volgens de koepelorganisatie van de technologische bedrijven niet alleen om werknemers die staken, maar ook om mensen die door de staking niet konden werken. Bij 34 metaalbedrijven ligt de productie volledig stil en wordt er amper of niet gewerkt. Agoria-CEO Marc Lambotte hekelt de vele schade, zowel het productieverlies als de indirecte imagoschade.

Door de actiedag van de vakbonden rijden er in Vlaanderen nog altijd minder bussen en trams. De hinder is het grootst in de steden, maar ook heel wat streeklijnen zijn verstoord. De Lijn verwacht dat dit zo blijft voor de rest van de dag.

Ook na de middagwissel, blijkt de impact het grootst in de provincie Antwerpen, waar het stadsnet Antwerpen maar vooral ook de streeklijnen zwaar verstoord zijn. In Gent rijden meerdere lijnen nog altijd niet uit.

Andere regio's met sterk verstoorde dienstverlening zijn Mechelen, Turnhout,  Aalst, Sint-Niklaas, Leuven, de Druivenstreek, het Pajottenland en het Hageland. Bij de kusttram is ongeveer de helft van de chauffeurs uitgereden. Ook de provincie Limburg en West-Vlaanderen ondervinden hinder.

Op initiatief van de socialistische vakbond ABVV hebben zeshonderd manifestanten door de binnenstad van Leuven getrokken voor een solidaire samenleving. De actie "De warmste manif" draaide rond vier syndicale eisen: koopkracht, werkbaar werk, investering in publieke diensten en eerlijke pensioenen.

Het initiatief ging uit van de afdeling Vlaams-Brabant van het ABVV. "Wij roepen een halt toe aan het kille beleid. We gaan voor een maatschappij waarin mensen voor elkaar zorgen en armoede geen enkele kans meer krijgt", zei provinciaal secretaris Steven Marchand.

De actie "De warmste manif" kreeg de steun van onder meer SP.A, Hart boven Hard, Decenniumdoelen, een studentensolidariteitsplatform en enkele organisaties die zich bezighouden met armoedebestrijding. De optocht startte aan het Martelarenplein en liep via de Maria-Theresiastraat, het Ladeuzeplein en de Bondgenotenlaan terug naat het station.

Er wordt vandaag niet gestaakt in de Vlaamse KMO's. Dat blijkt uit een rondvraag door de ondernemersorganisatie Unizo. Ook valt de hinder door de vakbondsacties mee.

Unizo peilde bij zijn leden naar de impact van de vakbondsacties. Uit de bevraging blijkt dat in de bedrijven zelf niet werd gestaakt. 80 procent van de ondervraagde bedrijven zegt geen hinder te ondervinden.

Als er al hinder is komt dit door werknemers die te laat komen op het werk door de acties (15 procent), leveringen aan klanten die niet kunnen doorgaan omwille van de staking (15 procent) of bestellingen van leveranciers die niet doorkomen (22 procent).

Bij de ondernemers is er weinig begrip voor de eisen en de acties van de vakbonden.

In Vlaams-Brabant zijn vrijdag vooral grotere bedrijven uit de voedingssector getroffen door de actiedag van de vakbonden. "Het werk werd onder meer neergelegd in de grotere brouwerijen zoals AB InBev in Leuven en Hoegaarden en Haacht in Boortmeerbeek", zegt Bert Verhoogen, provinciaal secretaris van de centrale voeding en horeca.

"Bij zuivelproducent Danone in Rotselaar draaien maar drie van de twaalf productielijnen. Ook in het depot van warenhuisgroep Colruyt in Halle en bij Kellogg's in Zaventem werden afdelingen stilgelegd. Bij de Tiense Suikerraffinaderij in Tienen zijn onvoldoende lijnen beschikbaar om de verpakking te garanderen."

Bij retailer Java in Rotselaar dreigt de levering van food, non-food en diepvriesproducten aan OCMW-ziekenhuizen, gevangenissen en vakantiecentra in het gedrang te komen. "Het bedrijf heeft interims ingeschakeld. Dat is in deze omstandigheden niet toegelaten. We gaan dat zeker aankaarten", stelt Verhoogen.

Omdat de staking 24 uur duurt, gaan de ploegen van 20 en 21 uur in diverse bedrijven in Vlaams-Brabant vanavond niet aan de slag.

Een verslag van een ochtend actie voeren in de Gentse haven.

Terwijl er bij het gebouw van werkgeversorganisatie wordt betoogd, sprak VRT NWS-journalist Steven Dierckx met VBO-topman Pieter Timmermans.  Timmermans zegt dat hij rustig blijft onder de situatie en toont zich bereid om te luisteren.  "Als zovele mensen hun ongenoegen uiten, moet je altijd luisteren. Dat is de eerste stap van een goed sociaal overleg."

Timmermans vindt het echter niet fair dat het protest zich tegen de werkgevers richt. "Is er iets socialer dan 200.000 jobs creëren? Het inkomen en de koopkracht van 200.000 gezinnen verbeteren?", vraagt Timmermans zich af. "Wij voelen ons geviseerd terwijl het helemaal niet nodig is ons te viseren, want wij doen onze job."

Hoe staat hij in de loononderhandelingen die eraan zitten te komen? Wij gaan de cijfers van de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven. Dan kunnen we op basis van feiten in plaats van op basis van fake news de onderhandelingen op een constructieve manier voeren. Begin januari zullen we die cijfers hebben en dan kunnen we zien wat de loonmarge zal zijn", en hoeveel ruimte er dus is voor opslag.

Bij het protest aan het VBO-gebouw maakten de verschillende bonden hun eisen bekend. 

Miranda Ulens van de socialistische vakbond ABVV. "Het minimumloon bedraagt nu 10 euro. Wij willen dat verhoogd zien naar 14 euro omdat wij weten dat mensen op het einde van de maand het moeilijk hebben om de eindjes aan elkaar te knopen."

Oudere werknemers willen op hun beurt werkbaar werk, zegt Nancy Tas van de christelijke vakbond ACV.  "Alles draait om winst en flexibiliteit, maar op een bepaalde leeftijd word je moe. Vroeger kon je gebruik maken van een systeem als brugpensioen of tijdskrediet, maar die mogelijkheden wordenalsmaar moeilijker."