Last van kerkklokken ’s nachts? “Weinig kans dat je die stil krijgt”

Waarom luiden de klokken van de kerk ’s nachts in sommige gemeenten wel en in andere niet? Dat was de vraag die Elke Decock uit Haacht zich stelde. Radio 2 Vlaams-Brabant zocht het antwoord en stelde vast dat het niet vanzelfsprekend is om dergelijke klokken gedurende een deel van de nacht stil te zetten.

“Ik ben een lichte slaper. Regelmatig word ik rond 5 uur ’s ochtends al wakker van het geluid van de klokken”, zegt Elke. “In Haacht is het nu zo maar er zijn ook gemeenten waar de klokken ’s nachts niet worden geluid. Ik vroeg me af wie dat bepaalt. Na een tijdje went dat wellicht wel. Ik kom van Zaventem en ik ben aan het geluid van de vliegtuigen ook gewend geraakt. Maar voor mij is dit nu wel een grote aanpassing. Ik begrijp ook niet waarom sommige mensen dat geluid ’s nachts niet kunnen missen.”

Protest tegen stilte

Dat je de klokken van de kerk niet zonder slag of stoot stiller zet, weet Peter Kastekkere maar al te goed. Peter is pastoor in Rotselaar. Toen hij in 2015 de klokken van de Sint-Martinuskerk in Wezemaal ’s nachts het zwijgen oplegde, volgde er een storm van protest. “Een handvol mensen had me aangesproken over hoe de klokken hun nachtrust verstoorden. Maar toen de klokken ’s nachts niet meer werden geluid, kwamen er veel meer klachten van mensen die ontevreden waren omdat ze de klokken niet meer hoorden. De tegenstand was enorm! We zijn dan tot een compromis gekomen waarbij de halfuurslag ’s nachts is weggevallen. Ik raad mensen die niet van klokken houden trouwens ten zeerste af om op vakantie te gaan naar Zuid-Tirol want die gaan zich daar mateloos ergeren aan de klokken die ’s ochtends om zes uur door heel de vallei weerklinken. (lacht)”

Klok met emotionele waarde

Veel mensen storen zich dus ook helemaal niet aan het geluid van kerk- of andere klokken, integendeel zelfs. Christine De Prins uit Kapelle-op-den-Bos heeft zelfs een klok op haar eigen huis laten plaatsen. “Wij hebben ons huis gebouwd in een landelijke stijl. We waren toen eens in Engeland en daar zagen we boerderijen met een klokkentoren”, zegt Christine. “In diezelfde periode is mijn oma, ons bonneke, gestorven. We hebben toen een klok laten maken waarin haar naam gegraveerd staat, Leontien, en onze dakwerker heeft een torentje op ons huis geplaatst. Elke keer als die klok nu luidt, denken we eventjes aan haar terug. Ook ’s nachts, al zetten we de klok soms wel uit, bijvoorbeeld in de examenperiode van onze kinderen.”

Het tklokkentorentje op het huis van Christine De Prins

Verstoorde mechaniek

Terug naar de klokken van de kerk in Haacht. Ook de mechaniek van de klokken speelt een belangrijke rol, weet Nick Vanhaute, die tegenover de kerk in Haacht woont en gespecialiseerd is in uurwerken en klokken. “Er zijn klokken waarop een hamer slaat die werkt met een elektrische magneet, maar er zijn ook andere klokken, zoals in Haacht, die slaan op basis van een mechanisch uurwerk. Die laatste kan je niet zomaar op een bepaald uur onderbreken. Stel dat je die klok nog laat slaan om tien uur ’s avonds en dan tot zeven uur ’s ochtends onderbreekt, dan zal het mechanisme blijven steken op elf slagen omdat dat het eerstvolgende uur is volgens de klok. Om zeven uur ’s ochtends zal je dan elf slagen horen. Elektronische uurwerken kan je in de meeste gevallen wel instellen.”

Aanspreekpunt

Wil je toch proberen om iets te veranderen aan het luiden van de klokken bij jou in de buurt? “Dan wend je je best tot de gemeente”, zegt Nick. “Kunnen ze je daar niet helpen, dan moet je bij de kerkfabriek zijn. In Haacht bijvoorbeeld is dat het geval, daar is de kerkfabriek verantwoordelijk voor de kerktoren en voor alles wat er in zit.” Als het van de burgemeester van Haacht, Steven Swiggers, afhangt, blijven de klokken alleszins gewoon luiden.

Meest gelezen