Videospeler inladen...

Wraking van de onderzoeksrechter in het voetbalschandaal: accident de parcours of doos van pandora?

Wat zijn de gevolgen nu het Antwerpse hof van beroep de wraking van onderzoeksrechter Raskin in het voetbaldossier gegrond heeft verklaard? Kunnen onderzoeksdaden nietig verklaard worden of moeten verdachten worden vrijgelaten? We zochten het voor u uit.

Vanmiddag besliste het Antwerpse hof van beroep dat de onderzoeksrechter in het dossier over fraude in het voetbal dat onderzoek niet meer mag leiden. Het gaf daarmee Hans Rieder, de advocaat van scheidsrechter Bart Vertenten, gelijk. Volgens de rechtbank is er op z'n minst een schijn van partijdigheid doordat de onderzoeksrechter lid was van de licentiecommissie van de voetbalbond op het ogenblik dat het onderzoek al was gestart.

De wraking is nog niet definitief

Procedureel is dit verhaal nog niet afgelopen. Het federaal parket kan in principe nog in cassatie gaan. Dat moet binnen de 15 dagen gebeuren. Over de grond van de zaak zal het Hof van Cassatie evenwel niet meer kunnen oordelen. In de regel mag het Hof enkel bekijken of de rechter op basis van de feiten logischerwijze tot deze juridische uitkomst is gekomen. Om een fictief voorbeeld te geven: het Hof zal zich bijvoorbeeld afvragen of het feit dat een onderzoeksrechter de schoonbroer is van een verdachte, effectief een grond tot wraking is, en moet zich niet buigen over de vraag of de onderzoeksrechter echt de schoonbroer is. 

Enkel als het Hof van Cassatie de wraking verwerpt, is er dus nog een mogelijkheid dat onderzoeksrechter Raskin terug op de zaak wordt gezet. Intussen blijft de plaatsvervangende onderzoeksrechter op post. (Lees verder onder de video)

Bekijk de analyse van Caroline Van den Berghe in "Het journaal":

Videospeler inladen...

Onderzoeksdaden in de prullenbak en iedereen vrij?

Maar wat als de wraking definitief wordt? De verdediging van Vertenten zou mogelijk de nietigheid van de onderzoeksdaden kunnen opwerpen. Met andere woorden: verhoren of telefoontaps die naar de prullenbak zouden mogen. Maar de vraag is of dat reëel is. "Een wraking leidt alleszins niet automatisch tot de nietigheid van onderzoekshandelingen", zegt Sofie Royer van het Instituut voor Strafrecht bij de KU Leuven. "Men moet op elke handeling apart de zogenoemde Antigoontest toepassen. Dan gaat men bekijken of door die handeling bijvoorbeeld het recht op een eerlijk proces in gedrang komt, enzovoort. Die toetsmogelijkheden zijn beperkt. Maar in vele gevallen zal de handeling toch worden aangenomen", zegt Royer.

Men kan wel zeggen dat dingen in een bepaalde richting zijn onderzocht, en in een andere niet

Onderzoeksrechter Karel Van Cauwenberghe

Ook Karel Van Cauwenberghe van de vereniging van onderzoeksrechters erkent dat. "Er is op zich niets mis met de telefoontaps, die zijn correct gebeurd", zegt Van Cauwenberghe. "Maar men kan in het geheel eventueel wel zeggen dat de onderzoeksrechter een bepaalde strategie heeft gevolgd. Men kan zeggen dat er dingen in een bepaalde richting zijn onderzocht, en in een andere richting niet. En zich afvragen waarom dat toen niet is gebeurd. Want nu kan dat niet meer natuurlijk, men kan retroactief geen telefoontap meer doen. Dat kan men uitspelen in de verdere procedure", zegt Van Cauwenberghe.

De aanhouding van Vertenten is al bevestigd door de raadkamer. En daar is niemand gewraakt.

Sofie Royer van het Instituut voor Strafrecht bij de KU Leuven

Volgens advocaat Rieder moet zijn cliënt Vertenten ook vrijgelaten worden, nu de onderzoeksrechter is gewraakt. Maar ook daar kan over gediscussieerd worden. "Die aanhouding van Vertenten is al bevestigd door de raadkamer. Daar is niemand gewraakt. Dus daar zal de Kamer van Inbeschuldigingstelling zeker rekening mee houden", zegt onderzoekster Sofie Royer.

Beter voorkomen dan genezen?

Kunnen we een dergelijk verhaal in de toekomst vermijden? Is er geen preventief toezicht op welke onderzoeksrechter wordt aangesteld voor een specifiek dossier? De verantwoordelijkheid ligt daar bij de onderzoeksrechter zelf. "De onderzoeksrechter wordt aangesteld door de voorzitter van de rechtbank en moet dan zelf beslissen of hij zich terugtrekt. Het veiligste is om die kwestie zo ruim mogelijk te interpreteren. Want de wraking geldt al van zodra er een schijn van partijdigheid is. Denk maar aan het spaghetti-arrest over onderzoeksrechter Connerotte tijdens de zaak Dutroux", zegt Van Cauwenberghe.

VIDEO: bekijk hieronder het verslag van "Het journaal"

Videospeler inladen...

Meest gelezen