Vluchtmisdrijf en verkeersonveiligheid: België tweemaal kampioen!

We vernamen gisteren dat vorig jaar in ons land 4.433 bestuurders na een ernstig letselongeval vluchtten en zo een of meer slachtoffers gewond achterlieten. 16 mensen overleefden de aanrijding met vluchtmisdrijf niet: schuldig verzuim dat fataal afloopt, een opmerkelijk Belgisch fenomeen van "ontschaving"?

opinie
Koen Van Wonterghem
Gedelegeerd bestuurder van de vzw Ouders van Verongelukte Kinderen (OVK): de lotgenoten van OVK werken aan de correcte bejegening van slachtoffers of nabestaanden, en ijveren voor verkeersveiligheid voor iedereen.

Samen met Polen, ook een slechte leerling in de Europese verkeersveiligheidsklas, en het Verenigd Koninkrijk, weliswaar een betere leerling op dat vlak, is België inderdaad een van de EU-landen met de slechtste reputatie op het vlak van vluchtmisdrijf: het komt bij ons dan ook, van lichte tot ernstige vorm qua gevolgen, zo maar eventjes 200(!) keer per dag voor.

Niet enkel het aantal letselongevallen (vooral met kwetsbare weggebruikers als slachtoffer) is vorig jaar weer gestegen, maar ook het aantal gevallen van vluchtmisdrijf. Is er een verband? Dat is voer voor onderzoekers, maar intussen dient dit maatschappelijk verwerpelijk gedrag wel aangepakt te worden.

Verkeerspsychologen leren ons dat paniek slechts enkele seconden duurt, waarna de betrokkene duidelijk een keuze maakt tussen ter plaatse blijven of vluchten. 

In de meeste gevallen moet vluchtmisdrijf andere foutieve gedragingen verbergen: geen rijbewijs, geen verzekering, alcohol- en/of druggebruik, enz. Deze laffe bestuurders, zoals trouwens alle delinquenten, misrekenen zich nochtans: vluchtmisdrijf, dat in geval van lichamelijk letsel voor slachtoffers, zo goed als altijd "uitkomt", wordt strenger bestraft dan alle vergrijpen die zij trachten te verbergen.

En voor de goede orde en de duidelijkheid: het "excuus" dat men door de aanrijding in paniek geraakt zou zijn en daardoor wegvlucht, houdt geen steek: inderdaad, verkeerspsychologen leren ons dat paniek slechts enkele seconden duurt, waarna de betrokkene duidelijk een keuze maakt tussen ter plaatse blijven (en hulp verlenen) of vluchten. Gelukkig zijn er heel veel mensen die zelfs niet moeten kiezen om (natuurlijk) te blijven en hun verantwoordelijkheid voor slachtoffers op te nemen.

Slachtoffer onvoldoende erkend

Maar "vluchten" doet ook een andere vraag rijzen, namelijk deze naar de mentale rijgeschiktheid van de bestuurder: op dat vlak kan tijdens de rijopleiding zeker heel veel meer gedaan worden, want deelnemen aan het verkeer is bij uitstek een maatschappelijk gedrag en brengt duidelijke verantwoordelijkheden met zich mee. Het gaat niet enkel over het strikt respecteren van de wegcode.

De morele schade rechtvaardigt een specifieke schadevergoeding ten laste van de dader zelf

Uit de verhalen van slachtoffers, na- en naastbestaanden, blijkt duidelijk hoeveel extra leed vluchtmisdrijf berokkent: het betekent voor hen een bijzondere morele schade, die een specifieke schadevergoeding rechtvaardigt (niet ten laste van de verzekeraar maar wel ten laste van dader zelf). Op één vonnis na, dat in hoger beroep dan nog hervormd werd, is in België nog geen enkele rechter tot dat inzicht gekomen. Maar zijn we verwonderd, wetend dat ons gerechtelijk systeem het slachtoffer nog steeds op vele vlakken niet of onvoldoende erkent?

Zo komen we bij deze afsluitende vaststelling: het beleid ontbeert blijkbaar de visie en het voluntarisme om de "vluchtmisdrijfepidemie"  - want een mentale epidemie is het wel degelijk -  echt in te dijken, en het gerecht blijft intussen maar de (droevige) afspiegeling van een maatschappij die vluchtmisdrijf toch niet zo erg vindt: dit laatste bleek ook al uit meerdere bevragingen.

Het gerecht blijft intussen maar de (droevige) afspiegeling van een maatschappij die vluchtmisdrijf toch niet zo erg vindt

VRT NWS wil op vrtnws.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst. Wilt u graag zelf een opiniestuk publiceren, contacteer dan VRT NWS via moderator@vrt.be.

Meest gelezen