Welke opties liggen op tafel bij busbouwer Van Hool en krijgen we vandaag duidelijkheid?

Busbedrijf Van Hool zit in slechte papieren door de gevolgen van de coronacrisis, hoge energiekosten, sterke inflatie en wereldwijde toeleveringsproblemen van onderdelen. Eerder deze maand werden de gevolgen van die problemen duidelijk: 1.100 mensen zouden hun job verliezen. 

Niet alleen dat, ook een faillissement dreigt om de hoek. Of het ook echt zo ver zal komen, zal vandaag mogelijk al duidelijk worden. Crisismanager Marc Zwaaneveld zou het faillissement pas officieel aanvragen op het einde van de maand, maar zal tijdens de bijzondere ondernemingsraad vanmiddag meer uitleg geven.

"Officieel past die vergadering in de procedure van de wet-Renault die stelt dat de werkgever een informatie- en consultatieronde moet organiseren bij een collectief ontslag", geeft VRT NWS-journalist Steven Rombaut als extra uitleg. "In principe zouden werknemers tijdens de vergadering alternatieve voorstellen kunnen doen om de 1.100 ontslagen te vermijden, maar dat is eigenlijk bijzaak."

De hoofdvraag is duidelijk: zal Van Hool op het einde van deze week nog bestaan? "De kas is op het einde van de maand leeg." En de 4 grootbanken, die ook de grootste schuldeisers zijn, willen niet meegaan in het reddingsplan, zo bericht De Tijd.

"Wij verwachten - nu de banken de financiering geweigerd hebben - nu ook dat de piste van een faillissement steeds concreter wordt", zegt ook Christophe Van Audenhove van de liberale vakbond ACLVB.

Tijdens de bijzondere ondernemingsraad zal het niet alleen over de ontbrekende financiële middelen gaan, maar ook over de erfeniskwestie binnen de familie Van Hool. "Toen oprichter Bernard Van Hool stierf, heeft hij zijn aandelen verdeeld over zijn 8 zonen. Zijn 2 dochters liet hij erbuiten", legt Rombaut uit.

"Toen 3 van de 8 zonen uit het bedrijf stapten en zich lieten uitkopen, trokken de 2 dochters naar de rechter voor een compensatie. Ze vinden dat ze ook recht hebben op een aandelenpakket van het bedrijf. Daarover lopen vandaag de dag nog juridische procedures."

En dat bemoeilijkt de redding van het bedrijf. "Kandidaat-investeerders kunnen niet inschatten waar hun geld naartoe gaat en het leidt tot grote rechtsonzekerheid."

"Eigenlijk is die vete van ondergeschikt belang als het bedrijf toch failliet verklaard wordt", vindt Van Audenhove. "Enkel als de optie van het herstelplan nog op tafel ligt, is het belangrijk dat er meer zekerheid is. Daar vrees ik voor." 

Om toch alle onzekerheid van de baan te ruimen, heeft crisismanager Zwaaneveld de familie een deadline gegeven: als de vete vandaag niet opgelost is, zal hij waarschijnlijk een faillissement aanvragen.  

De financiële situatie en de erfeniskwestie maken het niet erg aantrekkelijk om Van Hool over te nemen. Er is dan ook nog maar 1 ondernemer die openlijk zijn interesse heeft getoond: West-Vlaamse Zakenman Guido Dumarey. In zijn plan belooft hij de productie van de bussen en 1.800 jobs te behouden.  

Ook Vlaams minister van Economie en Werk Jo Brouns (CD&V) blijft hoopvol en spreekt over andere ernstige kandidaat-overnemers. Wel kon hij nog geen namen noemen. "Alles is afhankelijk van de context die maandag (vandaag dus, red.) wordt voorgesteld door de crisismanager", zei Brouns dit weekend.

"Er zouden industriële bedrijven zijn die interesse hebben in bepaalde onderdelen van het bedrijf", weet ook Rombaut.

"Die interesse zal wel pas geuit worden na de afkondiging van een faillissement. Pas dan kan een kandidaat-overnemer met een soort schone lei beginnen en is hij verlost van de schuldenlast en moet hij geen opzegvergoeding betalen."

Als crisismanager Zwaaneveld Van Hool het faillissement aanvraagd, ligt het scenario van het 'flitsfaillissement' op tafel. Wat betekent dat precies? "Dat houdt in dat een bedrijf het faillissement aanvraagt, maar met de vraag om pas failliet verklaard te worden na een overgangsperiode."

Tijdens die overgangsperiode kan een curator onderhandelen met de kandidaat-overnemers waardoor het bedrijf niet moet stilvallen. Zo kan er sneller een doorstart gemaakt worden en maken leveranciers en klanten zich geen zorgen omdat het bedrijf - en een deel van het personeel - gewoon kan doorwerken in de tussenperiode. 

"Dat is als zo'n flitsfaillissement in alle discretie gebeurt, zoals normaal het geval is. Bij Van Hool loopt dat net iets anders door de vele aandacht rond het bedrijf, maar toch is het nog steeds interessant voor kandidaat-overnemers zo te werken en die doorstart te hebben", denkt Rombaut.  

Zo'n flitsfaillissement, ook wel 'stille voorbereiding' genoemd, is in ons land nog maar mogelijk sinds september vorig jaar. In Nederland bestaat het systeem al langer. Er zijn nog geen andere voorbeelden bekend van grote bedrijven die gebruik hebben gemaakt van zo'n faillissement, net omdat het normaal zo discreet gebeurt.  

Wat gebeurt er met het personeel als het faillissement wordt aangekondigd én er wordt gekozen voor een flitsfaillissement? De vakbonden spelen daar een belangrijke rol.

"Wij praten over de loon- en arbeidsvoorwaarden met de kandidaat-overnemer. We zijn niet blind en zien dat de omstandigheden niet ideaal zijn, maar hopen toch dat we de tewerkstelling op lange termijn kunnen redden", legt Van Audenhove uit.

Het personeel dat moet vertrekken zal waarschijnlijk geen ontslagvergoeding meer krijgen als het bedrijf failliet verklaard wordt. "Wij hopen iedereen toch te kunnen ondersteunen. Het gaat vaak om mensen met een hoge anciënniteit die hun premie langs hun neus zien voorbijgaan. We willen vooral eerst duidelijkheid voor hen vandaag."