Komende 2 jaar maar ruimte voor 0,4 procent opslag, ontevreden vakbonden spreken van "aalmoes"

Het CRB-rapport is traditioneel het vertrekpunt voor onderhandelingen tussen werkgevers en vakbonden over een nieuw interprofessioneel akkoord (IPA) dat de loonnorm voor de privésector vastlegt. Die loononderhandelingen worden elke twee jaar gevoerd. De jongste twee keren mochten de lonen telkens met 1,1 procent stijgen. Langer geleden waren er ook al perioden met geen of een kleine marge.

De loonnorm moet ervoor zorgen dat de Belgische loonkosten niet sneller stijgen dan die van de buurlanden. Als dat gebeurt, zou dat nadelig zijn voor de concurrentiekracht van Belgische bedrijven. Dat kan dan weer een negatieve impact hebben op de werkgelegenheid.

Volgens het nieuwe CRB-rapport mogen de lonen dit en volgend jaar maar met maximaal 0,4 procent stijgen bovenop de index en baremaverhogingen. De CRB zegt dat het door de coronacrisis en de bijhorende grote onzekerheid deze keer "geen sinecure" was om de marge te berekenen. 

De instelling werkte nauw samen met de Nationale Bank en de centrale banken van de buurlanden om de berekeningen een solide wetenschappelijke basis te geven, luidt het. Vanaf volgend jaar verwacht het CRB dat het weer eenvoudiger wordt om de verwachte ontwikkeling van de loonkosten te becijferen.

De sociale partners, verenigd in de Groep Van Tien, moeten nu een akkoord proberen vinden. In aanloop naar het verslag van de CRB werd er wel al stevig gediscussieerd. De werkgevers lieten al verstaan dat ze helemaal geen ruimte zien voor extra loon. Dat ontlokte bij de socialistische vakbond ABVV de opmerking dat de sociale vrede in dat geval in gevaar komt. Ook de metaalvakbonden pleitten voor een loonsverhoging, als middel om de economische relance te helpen.

Nu de loonnorm bekend is, reageren de drie grote vakbonden ACV, ABVV en ACLVB verontwaardigd. "Een aalmoes van maximaal 0,4 voor de komende twee jaren is voor de werknemers onaanvaardbaar", zeggen de bonden. "Heel veel mensen zijn blijven werken in bijzonder moeilijke omstandigheden." 

"Die 0,4 procent is echt niet genoeg", klinkt het. Volgens de werknemersvertegenwoordigers zal een koopkrachtverhoging door de stijging van de brutolonen de economie zelfs ten goede komen. 

In het loonakkoord willen de bonden ook een verhoging van de minimumlonen en de laagste lonen opnemen, net als werkbaar werk, houdbare loopbanen, eindeloopbaan, duurzame mobiliteit en sociale begeleiding van herstructureringen.

"We gaan maandag in de Groep van Tien (overlegorgaan van de sociale partners, red.) bekijken of daar nog overleg over mogelijk is, en anders gaan we de regering vragen een oplossing te vinden of een alternatief voor te stellen." Minister voor Werk en Economie Pierre-Yves Dermagne (PS) heeft al laten weten dat hij zich niet wil mengen in lopende discussies.