Liveblog: Enkel versoepelingen na Nationale Veiligheidsraad, ook voor koppels met verschillende nationaliteit

Motivatiepsycholoog Maarten Vansteenkiste zegt dat het goed is dat de Nationale Veiligheidsraad een aantal regels die niet duidelijk waren, geschrapt heeft. Maar er zijn ook kansen gemist door het uitstellen van het kleurcodesysteem of barometer. Dat moet de bevolking een motiverend kader geven waardoor ze het de moeite vinden om verantwoordelijkheid op te nemen. 

Minister Philippe De Backer zegt dat de Nationale Veiligheidsraad wel degelijk erkent dat de evolutie van de epidemie ernstig is. Daarom is het zo belangrijk om de essentiële regels te blijven herhalen, en dat moet men niet zien als een versoepeling van de regels. De epidemie zal nog maanden duren, we moeten beroep doen op de burgerzin van de mensen, zegt de minister. "Het bewustzijn bij mensen moet worden aangewakkerd dat alleen het gedrag van mensen erin zal slagen om de curve te doen dalen. Dat is de essentie van wat we moeten doen."

Het regiobestuur van de Spaanse hoofdstad Madrid vraagt de hulp van buitenlandse artsen om de coronacrisis het hoofd te bieden. Het hoofdstedelijk gebied zegt zo’n 300 extra dokters nodig te hebben om tekorten in de zorgverlening op te vangen. Momenteel is ruim een derde van de bedden op intensieve zorg in Madrid bezet door coronapatiënten.

Madrid vraagt ook om ruim 200 extra politieagenten om toe te zien op de quarantaineregels die werden opgelegd in 37 wijken van het hoofdstedelijk gebied waar het coronavirus fel huishoudt. Ook de hulp van het leger is nodig. Militairen moeten in de getroffen wijken veldhospitalen bouwen, testen uitvoeren en de wijken ontsmetten.  

Madrid is goed voor een kwart van het totale aantal geregistreerde besmettingen in Spanje. 37 wijken zijn dus al afgesloten, maar de vrees leeft dat er binnenkort nog meer wijken in quarantaine zullen worden gezet.

In Frankrijk heeft de regering opnieuw een reeks strengere maatregelen aangekondigd om de opmars van het coronavirus in te dammen. In Marseille, tweede stad van Frankrijk en momenteel de grootste corona-brandhaard, moeten alle cafés en restaurants dicht. Ook in Aix-en-Provence is dat het geval.

Dezelfde maatregel geldt voor het overzeese gebied Guadeloupe, dat ook zwaar getroffen is door het coronavirus. Zowel in Marseille als op Guadeloupe geldt een “maximale waakzaamheid”.

In elf andere (groot)steden geldt een “verhoogde waakzaamheid”. Dat houdt onder meer in dat cafés en restaurants daar om 22 uur dicht moeten. bijeenkomsten met meer dan 10 mensen in het openbaar zijn niet meer toegestaan. Fitnessclubs moeten helemaal sluiten. Het gaat onder meer om Parijs, Lille, Toulouse, Rouen, Grenoble, Montpellier, Lyon en Nice. 

In Frankrijk werden de voorbije 24 uur 13.072 coronabesmettingen vastgesteld. Het is de derde keer in zes dagen dat het cijfer boven de 13.000 gaat. Volgens de Franse minister van Volksgezondheid Olivier Véran zijn de Franse coronacijfers verontrustend, maar kunnen ze nog gekeerd worden als er nu actie wordt ondernomen.

Kenneth Coenye, hoofdarts van de Kliniek Sint-Jan in Brussel, noemt de timing van de aankondiging van de nieuwe coronamaatregelen “heel vreemd”. In “Terzake” zegt de dokter dat de COVID-eenheden beginnen vol te lopen en de druk op de afdelingen van Intensieve Zorg toeneemt. 

Dat er op zo’n moment “een lading versoepelingen” komen, kan er bij Coenye moeilijk in. “Het is heel jammer, want wij hollen de realiteit achterna. Wij gaan te laat met maatregelen komen, terwijl we de cijfers nu steil omhoog zien gaan.”

Bekijk hier het volledige gesprek met Kenneth Coenye en vaccinoloog Pierre Van Damme:

De versoepelingen van de Nationale Veiligheidsraad roepen heel wat vragen op. Is een quarantaine van 7 dagen niet te kort? Hoeveel mensen mag ik uitnodigen op mijn trouwfeest? En op welke plaatsen moet ik nog een mondmasker dragen? VRT NWS geeft een antwoord op uw meest gestelde vragen in dit artikel:

Minister van Economie Nathalie Muylle (CD&V) verdedigt in "Het Journaal" de beslissingen die de Nationale Veiligheidsraad heeft genomen. "Wij hebben vooral een draagvlak bij de bevolking gezocht om de maatregelen te blijven volgen." Volgens de experten is een nauw contact met vijf mensen per persoon mogelijk, zegt Muylle.

Muylle vindt het ook belangrijk dat er een gelijk speelveld komt voor de verschillende sectoren. De horeca kan veilig werken, dus kunnen we ook grotere feesten volgens dezelfde regels laten doorgaan. 

Dat het verwachte systeem met kleurencodes - waarbij een bepaald niveau van de pandemie automatisch aangepaste maatregelen meebrengt - er nog niet is, is volgens Muylle te wijten aan het feit dat er nog veel vragen over zijn. "Als we zo'n systeem lanceren, moet dat goed uitlegbaar zijn aan de mensen", zegt Muylle. 

Vaccinoloog Pierre Van Damme (Universiteit Antwerpen) noemt het een gemiste kans dat de Nationale Veiligheidsraad de versoepeling van de coronamaatregelen niet gecombineerd heeft met de lancering van de verwachte "barometer". 

Die barometer, die met kleurcodes de ernst van de corona-epidemie in ons land zou aanduiden, komt er pas over twee weken. Als het van professor Van Damme afhing, zou die er al morgen of overmorgen komen, zo zei hij in "Het Journaal". 

Nu zijn er immers nieuwe maatregelen voorgesteld, zonder dat burgers genoeg kunnen inschatten wat de gevolgen van hun gedrag zijn.

De maatregelen die de Nationale Veiligheidsraad vandaag heeft aangekondigd, worden door experts zowel toegejuicht als betreurd. Biostatisticus Geert Molenberghs vindt het loslaten van de oude "bubbel van 5" een goede zaak. Viroloog Marc Van Ranst is dan weer van oordeel dat het nu niet het moment is om maatregelen te versoepelen.

Lees meer in dit artikel:

Bij professioneel georganiseerde evenementen, zoals huwelijksfeesten of recepties, zullen dezelfde regels gelden als bij de horeca. Dat heeft de Nationale Veiligheidsraad beslist. Er is nu dus geen limiet meer op het aantal gasten en dat nieuws wordt met veel vreugde onthaald bij cateringbedrijf De Feestarchitect in Destelbergen en feestzaal Salons Mantovani in Oudenaarde.

Lees meer in dit artikel:

In Oostenrijk zijn de eerste klachten ingediend in het kader van een groepsvordering tegen de overheden, die ervan worden beschuldigd dat ze in skioorden in Tirol een besmettingshaard van het coronavirus lieten woekeren. 

Drie Duitsers die het virus overleefden en de nabestaanden van een Oostenrijker die aan de gevolgen van het coronavirus stierf, eisen schadevergoedingen tussen 12.000 en 100.000 euro. Ze zeggen dat de besmettingen waarvan zij of hun verwanten het slachtoffer werden, voortvloeiden uit een slechte politieke en economische aanpak van de pandemie op nationaal, regionaal en lokaal niveau.

Mogelijk volgen er nog klachten, zegt de Oostenrijkse verbruikersvereniging VSV (Verbraucherschutzverein), die de eisende partijen vertegenwoordigt. De vereniging verzamelde getuigenissen van 6.000 mensen uit 45 landen, die zeggen dat ze in februari en maart in Oostenrijk werden besmet met het virus. Duizend van hen gaven de verbruikersorganisatie de toestemming hen te vertegenwoordigen bij het gerecht.

In februari en maart zouden duizenden vakantiegangers het coronavirus hebben opgelopen in skistations in de deelstaat Tirol, vooral in het skioord Ischgl. De lokale autoriteiten van Ischgl wordt verweten dat ze om commerciële redenen met een sluiting talmden. Op nationaal niveau wordt de coalitie van conservatieven en groenen met de vinger gewezen voor de aanpak van de evacuatie van de toeristen nadat over een quarantaine was beslist. Veel toeristen zeggen dat ze op dat moment besmet zijn geraakt.

Het gebrek aan charisma om de juiste boodschap te brengen op dit moment van de coronacrisis, dat is volgens socioloog Ignace Glorieux van de VUB, een ernstig probleem dat weer in het oog gesprongen is op de persconferentie na de Nationale Veiligheidsraad.

"Die persconferentie duurde weer véél te lang", zegt hij. "En de boodschap waar het om gaat zou moeten gebracht worden door iemand met charisma, en dat ontbeert mevrouw Wilmès helemaal. Er zou daar iemand moeten staan die empathie toont met mensen die hun job verloren hebben of hun zaak zien failliet gaan, en die ons ondanks alles kan enthousiasmeren om juist te handelen."

Lees meer in dit artikel:

Na een oproep van huisartsenkoepel Domus Medica hebben de Vlaamse hogescholen beslist om dit academiejaar studenten verpleegkunde beschikbaar te stellen voor stages in triage- en afnamecentra. De opleidingen verpleegkunde aan de hogescholen vullen wel zelf in hoe ze het best tegemoetkomen aan de vraag.

"Deze pandemie is voor iedereen een nieuw gegeven en daagt iedereen uit om extra bij te dragen tot de samenleving", zegt Joris Hindryckx, voorzitter van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA). "Stages van studenten verpleegkunde in triagecentra geven vorm aan dit maatschappelijk engagement."

Domus Medica reageert tevreden op het engagement van de hogescholen. "We zijn dankbaar dat er zo positief gereageerd werd en kijken uit naar de samenwerking in de triage- en afnamecentra", klinkt het.

Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) reageert geprikkeld op de kritiek van viroloog Marc van Ranst. Die reageerde verbaasd en teleurgesteld op de versoepelingen. "Er zijn veel virologen betrokken en meneer Van Ranst heeft ook vergaderingen bijgewoond. Ik betreur dat daar een dissonante stem over is", aldus De Block. Volgens haar is het vooral belangrijk dat de maatregelen "breder gerespecteerd worden". "Als je te strenge maatregelen neemt, worden ze niet gerespecteerd en heb je niks."

Wat de epidemiebarometer betreft, bevestigt De Block aan persagentschap Belga dat er zal gewerkt worden met het aantal hospitalisaties en het aantal ingenomen bedden op intensieve zorgen. Daarbij gelden wel een aantal corrigerende factoren. "Anders komt een grote stad met veel ziekenhuizen nooit uit de rode zone", klinkt het. De Open VLD-minister zegt ook dat men het instrument "zo fijn mogelijk" wil maken en dat de experten daarvoor "nog een aantal dagen" nodig hebben. Eerder zei Vlaams minister-president Jan Jambon dat hij verwacht dat het barometersysteem binnen de twee weken operationeel kan zijn.

"We konden een heel streng concept hebben waar 30% zich aan houdt. Nu hebben we een iets flexibeler concept waar 70 tot 80% zich aan zal houden", zegt biostatisticus Geert Molenberghs (KU Leuven) in "De wereld vandaag" op Radio 1. "Gecombineerd met de komende barometer om te schakelen staan we goed."

De FOD Buitenlandse Zaken heeft het reisadvies voor een aantal regio’s verstrengd. Meer plekken krijgen code rood, het is dus streng afgeraden om daar naartoe te reizen. Bij terugkeer is een coronatest en quarantaine verplicht.

Het gaat onder meer om de provincie Utrecht in Nederland, verschillende departementen in Frankrijk, zoals de Somme in het noorden en enkele departementen in de Loirestreek en de Pyreeeën. Ook de regio Kopenhagen in Denemarken en Lissabon in Portugal worden rood.  

Verder zijn ook nog delen van Schotland, het hele Groot Hertogdom Luxemburg, Malta, het kanton Genève in Zwitserland en enkele regio's in Oostenrijk vanaf nu een rode zone. 
De volledige lijst van groene, oranje en rode zones vindt u op de website van de FOD Buitenlandse Zaken.

De versoepeling van enkele coronamaatregelen door de Nationale Veiligheidsraad, zoals de ingekorte quarantaineperiode, de duidelijkheid voor grensarbeiders en de uitbreidmogelijkheden voor professioneel georganiseerde evenementen, zijn voor werkgeversorganisatie Voka een stap in de goede richting. "Al blijven er vragen over de protocollen en de barometer die hopelijk volgende week hun antwoord krijgen", meldt Voka in een reactie.

Toch klinken er ook voorzichtig positieve geluiden bij de Vlaamse werkgeversorganisatie. "Dat de verplichte quarantaineperiode gehalveerd wordt, is goed nieuws voor de vele ondernemingen die onverwacht personeel thuis zien geschreven worden, zelfs als ze niet ziek zijn. Ook wat grensarbeiders of internationale werkverplaatsingen betreft, vallen er heel wat zorgen weg voor de ondernemingen."

In Nederland zijn sinds het begin van de coronacrisis meer dan 100.000 besmettingen geregistreerd. Er zijn nu 100.597 infecties vastgesteld, al heeft het werkelijke aantal gevallen wellicht al veel eerder de kaap van 100.000 overschreden. In het voorjaar werd immers lang niet iedereen getest. Maar ook de voorbije weken is het door de drukte op de testlocaties moeilijk om iedereen met klachten te testen.

De voorbije 24 uur werden 2.357 besmettingen geregistreerd, een dagrecord. Gisteren meldde het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) 2.250 positieve tests. In de afgelopen zeven dagen zijn meer dan 14.000 mensen positief getest op het coronavirus.

Het aantal coronapatiënten dat op intensieve zorg belandt, is de voorbije dagen alarmerend gestegen. De voorbije drie dagen zijn gemiddeld meer dan 10 patiënten overgebracht naar een afdeling intensieve zorg. De zogenoemde signaalwaarde, de grens waarbij extra maatregelen mogelijk nodig zijn, ligt op 10. De laatste keer dat het aantal opnames op intensieve zorg boven de limiet uitkwam, was op 5 mei.