Theo Francken (N-VA) tijdelijk geweerd uit geheime Kamercommissie na "loslippige" tweet
Kamerlid Theo Francken (N-VA) wordt voor de rest van het parlementaire jaar geweerd uit de Kamercommissies waar een geheimhoudingsplicht geldt. Zijn parlementaire vergoeding wordt ook tijdelijk verminderd. Dat heeft Kamervoorzitter Eliane Tillieux (PS) meegedeeld. Die beslissing is het gevolg van een tweet die Francken in maart postte over de Belgische missie in Mali en die minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) niet vond kunnen. Francken is misnoegd en zegt dat de meerderheid alles doet om hem in diskrediet te brengen.
De Kamercommissie voor de opvolging van buitenlandse missies vergadert achter gesloten deuren. Omdat daar regelmatig gevoelige informatie wordt meegedeeld - bijvoorbeeld over troepenbewegingen - mogen parlementsleden daar achteraf ook niet over communiceren. Theo Francken deed dat wel en twitterde dat het Belgische leger dit jaar niet zou deelnemen aan operatie Barkhane, een Franse missie in Mali.
Minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) vroeg daarop om "het reglement toe te passen". Volgens haar had de tweet van Francken een diplomatieke weerslag omdat Frankrijk toen nog niet van de beslissing op de hoogte was. In de Commissie Opvolgingen oordeelde een meerderheid dat Francken de geheimhoudingsplicht inderdaad niet had gerespecteerd.
Ook Kamervoorzitster Eliane Tillieux kwam tot hetzelfde oordeel. "Op basis van de elementen moet de schending van de geheimhoudingsplicht vastgesteld worden", aldus Tillieux. Francken zelf zei in maart dat hij geen geheime militaire informatie had gelekt en had het over een politieke aanval.
Hoe dan ook mag Francken tot het einde van het parlementaire jaar geen lid meer zijn van de organen van de Kamer waar de geheimhoudingsplicht geldt. Hij mag ook niet vervangen worden in de Commissie Opvolgingen. Daarnaast verliest Theo Francken ook nog drie maanden lang 20 procent van zijn parlementaire vergoeding.
"Dit slaat alles"
Francken reageert misnoegd op de sanctie die hij kreeg opgelegd. "Deze meerderheid grijpt elke kans om mij en mijn partij in diskrediet te brengen, maar dit slaat echt alles", zegt hij.
Francken is het absoluut niet eens met die lezing van de feiten, laat hij donderdagavond weten. Je kan de waarheid niet harder geweld aandoen", klinkt het. "Ik heb in geen geval de geheimhouding van de commissie geschonden."
Volgens hem geldt de geheimhouding voor informatie rond bijvoorbeeld troepenbewegingen, om de Belgische militairen in het buitenland niet in gevaar te brengen. "Maar ik heb absoluut geen informatie gedeeld over een lopende missie in het buitenland. Ik zetel sinds 2010 in deze commissie, ik ben een defensieman, ik zet mijn hart en ziel in voor onze mannen en vrouwen van defensie. Ik zou er nooit aan denken om informatie te delen die hun operaties of leven in het gedrang zouden kunnen brengen." De informatie over de missie in Mali was volgens Francken "duidelijk niet geheim".
Bovendien zijn anonieme lekken uit geheime commissiezittingen "schering en inslag", zegt hij, terwijl dergelijke sanctie "nog nooit is toegepast". Het N-VA-Kamerlid heeft het over een "louter politieke beslissing van de meerderheid". "Elke reden is goed om mij te schaden."
"Vooral Francken zal hiervan profiteren"
Volgens Nicolas Bouteca, politicoloog aan de universiteit van Gent, heeft de straf de schijn van een politieke afrekening door minister Dedonder. Het is eerder een principiële kwestie, waarbij Francken strikt volgens de regels wordt gestraft, terwijl hij eigenlijk geen groot geheim wereldkundig heeft gemaakt. Francken lekte dat het Belgische leger niét zou deelnemen aan een missie, het tegendeel zou veel belangrijkere informatie zijn.
Bouteca vindt het vooral een slechte zaak voor de parlementaire controle op het beleid, want Francken en de N-VA mogen niet eens een vervanger sturen naar de commissie, terwijl hij onmiskenbaar erg actief is in de commissie.
“Ik denk dat vooral Theo Francken hiervan zal profiteren”, terwijl het algemeen belang hier niet mee gediend wordt, zegt de professor. “Francken is niet meteen mister popular bij Franstalige politici, dus het lijkt op een manier om hem schade toe te brengen. Maar ik denk dat het hem vooral voordeel zal opleveren”, besluit Bouteca.
Beluister hier de analyses van VRT NWS-defensiespecialist Jens Franssen en politicoloog Nicolas Bouteca in "De ochtend" op Radio 1:
