Hoogradioactief kernafval mag vanaf nu "diep geborgen" worden in België, al zal dat pas voor begin volgende eeuw zijn
Het hoogradioactief en langlevend kernafval in ons land mag in de toekomst 'diep geborgen' worden. Dat staat in een nieuw koninklijk besluit. "Maar we zijn er nog lang niet. Pas begin volgende eeuw kunnen we echt starten met de berging", zegt hoogleraar Geologie Manuel Sintobin, in "De wereld vandaag" op Radio 1.
De ontmanteling van (wellicht) 5 van de 7 kerncentrales vanaf 2025 brengt heel wat bijkomend kernafval met zich mee. De vraag is nu wat daar mee moet gebeuren. Voor het laagradioactief kernafval is een speciale bergplaats voorzien in Dessel. Maar het hoogradioactief afval moet in de grond opgeborgen worden.
Waar komt dat hoogradioactief afval?
De precieze locatie is nog niet bekend. "Dat hangt af van vele factoren. We onderzoeken nu in welke ondergrond, in welk gastgesteente, we het best hoogradioactief afval opslaan. Zo loopt er al 40 jaar lang een onderzoek om dat afval in een kleigrond op te slaan. Maar er kan uiteindelijk nog gekozen worden voor een andere ondergrond, zoals graniet", zegt geoloog Manuel Sintobin van de KU Leuven.
"Het radioactief afval zal opgeborgen worden in een soort supercontainer. Daarrond moet nog een kleilaag komen, die de radioactieve straling mee helpt tegenhouden. Want de container zelf zal wellicht niet volstaan. En mocht er op termijn nog meer straling vrijkomen, kan die tegengehouden worden door het gastgesteente. Daarom onderzoeken we nu welk gesteente daar het best voor geschikt is."
Hoe diep is diep?
"We spreken over enkele honderden meters. Het ondergronds laboratorium in Mol, waar we nu onderzoek voeren, is 225 meter diep. Maar voor een berging van dat hoogradioactief materiaal gaat men doorgaans nog dieper. In Finland is een diepe berging bijna operationeel, over 2 jaar beginnen ze eraan. Daar kiezen ze voor een diepte van 450 meter. Ons land onderzoekt nu de mogelijkheden. Dat hangt af van het hele proces, van het type gesteente, enzovoort."
Wanneer begint de berging?
Niet Oosterweel, maar de berging van het radioactief afval wordt volgens Sintobin de werf van de eeuw. En dat kunnen we letterlijk nemen. "De berging zelf zal wellicht pas starten begin volgende eeuw. Het is de bedoeling dat wij die nu gaan voorbereiden, daar is veel tijd voor nodig. Hopelijk vinden we tussen nu en 2050 een specifieke locatie en kunnen we dan met de bouw beginnen. En wellicht pas 50 jaar later kan het hoogradioactief afval echt geborgen worden. Dat zou dan honderdduizenden jaren in de grond moeten blijven."