Vrouwen van Belgische IS-strijders vanuit Syrië: "We kregen een ultimatum: vertrekken of aangevallen worden"

Het kalifaat is nog maar enkele Syrische straten groot. Dat gebied is ei zo na onder controle van de Koerdische soldaten, die zo de jarenlange strijd tegen de terreurgroep eindelijk hopen te winnen.  Het laatste bolwerk van terreurgroep IS ligt in Baghouz, in het oosten van Syrië. Op een gebied van 700 op 700 meter groot zitten er naar schatting nog honderd tot vierhonderd strijders en hun families. Onder hen zijn er ten minste twee Belgische vrouwen, vijf Belgische kinderen, een Belgische man en een Nederlandse vrouw. Waarschijnlijk zijn er nog meer Europese IS-strijders en families in het stadje. 

"De Syrische Democratische Strijdkrachten proberen die families zo veel mogelijk te sparen in de gevechten," vertelt Syrisch journalist Mahmoud Shikh Ibrahem in een Skypegesprek aan Rudi Vranckx. De Syrische journalist reisde de afgelopen zes dagen op en neer naar de frontlinie en sprak er met ontsnapte burgers en Koerdische soldaten. "De Koerden willen de burgers, gijzelaars en vrouwen er evacueren, zelfs als ze bij IS hoorden," vertelt Mahmoud Shikh Ibrahem. "Maar sommigen weigeren te vertrekken."

Ook de moeder van Nora Verhoeven, een vrouw die 6 jaar geleden naar Syrië vertrok, kreeg dat nieuws te horen via sms. "Er werd een ultimatum aangekondigd. Alle vrouwen, kinderen, gewonden en ouderen kregen tot vandaag de tijd om het gebied te verlaten. Daarna reageren ze met geweld."

"Mijn dochter probeerde al een tijd te ontsnappen," vertelt moeder Samira Laakel.  "De mensensmokkelaars vroegen astronomische bedragen - geld dat ze niet heeft. Vrouwen en kinderen die zelf probeerden weg te lopen, worden onder vuur genomen. En het waren niet de Koerden die schoten."

Door gesprekken met ontsnapte en geëvacueerde families en gijzelaars kreeg Mahmoud Shikh Ibrahem een inzicht in het leven in het laatste lapje kalifaat. "Er heerst grote paniek," vertelt hij. "Sommige strijders zijn ervan overtuigd dat het kalifaat blijft bestaan, anderen realiseren zich dat het bijna gedaan is. Een deel zou zich willen overgeven, anderen willen vechten tot de dood."

Ondertussen draait ook de geruchtenmolen rond de gijzelaars op volle toeren. "IS houdt Jezidivrouwen achter de hand om hen als pasmunt te gebruiken in onderhandelingen. Maar er is ook sprake van verschillende Westerse journalisten onder de gijzelaars. Misschien wel John Cantlie, maar dat weten we niet. Er zijn ook geruchten over pater Paolo Dall'Oglio, een Italiaanse jezuïet."De gijzelaars zijn voor IS een echte troef, dat nu onderhandelingen voert met de internationale coalitie. Via corridors naar Idlib, Libanon of Irak zouden ze IS-strijders en hun families uit het gebied willen laten ontsnappen. Al getuigt Shikh Ibrahem dat rijke IS'ers hun vrijheid simpelweg al zouden hebben afgekocht. 

Een konvooi van 60 vrachtwagens vertrok deze middag uit Baghouz, gevolgd door Koerdische tanks en coalitievliegtuigen. Aan boord tientallen mensen. Strijders, IS-families, ontsnapte burgers of geredde gijzelaars: dat is nog niet helemaal duidelijk.  Ook naar de bestemming van het konvooi is het voorlopig gissen. Volgens de ngo SOHR (Syrian Observatory for Human Rights) zouden nu alle burgers en strijders uit de regio zijn weggehaald, maar andere bronnen spreken dat tegen.

SOHR spreekt van 2.000 mensen die met het konvooi buiten het omsingelde gebied zijn gebracht. Het grootste deel van hen bestaat uit burgers en familieleden van IS-terroristen. Maar er zouden onder hen ook een 150-tal extremisten bevinden.

De jihadi's groeven onder het stadje een complex netwerk van ondergrondse tunnels. Daarin verbleven de strijders terwijl IS-families en burgers in de openlucht moesten overleven. Syrisch journalist Shikh Ibrahem bevestigt dat er belangrijke kopstukken in het stadje aanwezig waren. "De broer van kalief Abu Bakr Al-Baghdadi was hier zeker nog tot september. Naar mijn gevoel zitten er nu nog steeds belangrijke figuren."

Een ding is zeker: als de Vlaamse Nora Verhoeven zich onder hen bevindt, zal zij naar een van de Koerdische gevangeniskampen gebracht worden. Verhoeven vertrok naar Syrië toen ze 18 was, met haar vriend die zich daar bij IS aansloot en later sneuvelde. Maar ze werd in ons land ook veroordeeld omdat ze zélf actief de wapens zou hebben opgenomen. In het kalifaat kreeg ze vier kinderen. Intussen blijft de vraag wat er na de val met de IS-strijders en de families zal gebeuren.

Bekijk hieronder het verslag van "Het Journaal":

Belgische Syriëstrijders in cijfers: