Topadviseur Britse premier Johnson heeft geen spijt van lockdown-overtreding: "Geloof dat ik juiste keuze heb gemaakt"
Dat Dominic Cummings, de omstreden adviseur van de Britse premier Boris Johnson, samen met zijn zieke vrouw honderden kilometers ver heeft gereisd tijdens de lockdown, zet veel kwaad bloed in het Verenigd Koninkrijk. Maar Cummings verontschuldigt zich niet en blijft erbij dat hij "de juiste keuze heeft gemaakt in de omstandigheden waarin ik me bevond". De premier blijft zijn adviseur steunen. Van een ontslag, zoals de oppositie eist, is voorlopig geen sprake.
Dominic Cummings is altijd al een omstreden figuur geweest in de Britse politiek. Maar dat Cummings in maart, midden in de coronacrisis, samen met zijn zieke vrouw, 400 kilometer ver reisde naar zijn ouders in Durham, heeft een stevige politieke rel veroorzaakt. De Britten mochten toen de deur niet uit.
Het nieuws over de reis lekte zaterdag uit. Gisteren meldden enkele Britse media dat Cummings meerdere keren had gereisd, en onder meer een kasteel in de buurt van Durham had bezocht. De zaak zette veel kwaad bloed in het Verenigd Koninkrijk. De oppositie, maar ook enkele parlementsleden van de Conservatieve Partij van de premier eisten het ontslag van Cummings (zie verder).
Cummings zelf zweeg de voorbije dagen, maar hield vandaag dan toch een persconferentie, rechtstreeks uitgezonden op tv vanuit de rozentuin van Downing Street 10, de ambtswoning van de Britse premier. Cummings legde uitvoerig uit wat er de voorbije twee weken precies gebeurd is. Hij nam de beslissing om naar zijn vaders boerderij te rijden naar eigen zeggen nadat zijn vrouw symptomen van COVID-19 was beginnen te krijgen. Omdat ze geen beroep konden doen op kinderopvang, besloot het gezin om naar Cummings' ouders in Durham te rijden, 400 km van Londen. Daar konden de nichtjes van Cummings, 17 en 20 jaar oud, op zijn zoon passen. (De tekst gaat voort onder de foto.)
Ook het feit dat het huis van het gezin in Londen al een tijd belaagd werd door mensen die misnoegd waren over de lockdownmaatregelen, was volgens Cummings een reden om naar Durham te trekken. Daar zouden zijn vrouw en zoon veilig zijn, terwijl hij aan de slag bleef. Cummings kreeg, eenmaal in Durham aangekomen, echter zelf ook symptomen en bleef er langer dan gepland. De adviseur verzekerde meermaals dat hij en zijn gezin al die tijd in een apart huisje verbleven en dat hij enkel vanop afstand met zijn ouders heeft gepraat. "Het zijn zeventigers, ik wilde hen zeker niet besmetten."
Ik geloof dat ik redelijk en legaal gehandeld heb, met het laagste risico
Dat hij en zijn vrouw een kasteel in de buurt van Durham hebben bezocht, spreekt hij tegen. Ze hebben die dag wel een korte rit gemaakt om te zien of hij fit genoeg was om de hele weg naar Londen terug te rijden. Wat ze op zondag 12 april ook hebben gedaan, "na medisch advies". We zijn inderdaad uitgestapt en hebben een kwartier buiten gezeten, maar we hebben het kasteel niet bezocht, verzekerde hij.
Hoewel hij naar eigen zeggen inziet dat vele Britten lijden onder dit coronavirus en velen ook gestorven zijn en deze hele zaak ophef veroorzaakt, zegt Cummings geen spijt te hebben. "Ik geloof dat ik de juiste keuze gemaakt heb, ik geloof dat ik redelijk en legaal gehandeld heb in deze omstandigheden. Ik kan begrijpen dat sommigen vinden dat ik in Londen had moeten blijven, maar ik denk dat ik binnen de regels heb gehandeld. Als je met kleine kinderen te maken hebt, zijn dat uitzonderlijke omstandigheden. Maar wat ik gedaan heb, was met het laagste risico. We hebben met niemand anders contact gehad en ik heb de regels omtrent afstand houden gerespecteerd."
Ik denk dat hij het instinct heeft gevolgd van elke ouder, van elke vader, en ik tik hem daarvoor niet op de vingers.
Cummings gaf wel toe dat het misschien beter was geweest om premier Johnson op voorhand in te lichten. "Maar hij was zelf ziek op dat moment." Intussen hebben premier Johnson en Cummings de zaak "urenlang" besproken. Op een persconferentie zondagavond verdedigde de premier zijn adviseur en zei hij dat hij tot de conclusie is gekomen dat die "verantwoordelijk, wettelijk en integer" had gehandeld. "Ik denk dat hij het instinct heeft gevolgd van elke ouder, van elke vader, en ik tik hem daarvoor niet op de vingers." (De tekst gaat voort onder de audio.)
AUDIO - De personferentie van Cummings riep bij correspondente Lia van Bekhoven meer vragen dan antwoorden op, beluister hieronder het gesprek met haar in "De wereld vandaag" op Radio 1:
"Cummings zegt dat hij de wet niet overtreden heeft"
Protest bij oppositie, maar ook in eigen rangen
Of Cummings' persconferentie de gemoederen nu zal bedaren, is nog maar de vraag. VK-correspondente Lia van Bekhoven was alvast niet onder de indruk. "Bij mij roept ze nog meer vragen op. Zo zei hij dat zijn zieke vrouw met een ziek kind naar het ziekenhuis ging. Wel, dat was eind maart absoluut verboden. Dat mocht niet." Volgens van Bekhoven was deze persconferentie een "laatste poging om een streep te trekken onder de zaak". "Dit is een serieuze rel. Het komt op mij over als een wanhoopsdaad want de druk komt van alle kanten."
Onder meer oppositiepartij Labour had al om het ontslag van Cummings gevraagd. Labourleider Keir Starmer reageerde ook verontwaardigd op de uitspraak van premier Johnson. Starmer vindt dat de premier neerkijkt op de miljoenen Britten die zich wel aan het uitgaansverbod hebben gehouden en niet naar hun zieke of stervende familieleden zijn gegaan. "Zij verdienen een betere uitleg van de premier." Hij snapt niet waarom de premier Cummings niet heeft ontslagen en waarom er geen onderzoek is gevoerd.
De persconferentie van Cummings roept meer vragen op. Dit komt op mij over als een wanhoopsdaad
Maar ook binnen de Conservatieve regeringspartij is er verdeeldheid over het gedrag van Cummings en de verdediging door premier Johnson. De belangrijkste ministers blijven achter de uitspraak van Johnson staan, maar verschillende Conservatieve parlementsleden sluiten zich wel aan bij de kritiek op Cummings en sommigen eisen zijn ontslag. (De tekst gaat voort onder de tweet.)
Ook in de sensatiekrant The Sun vroegen anonieme leden van de regering eerder vandaag het ontslag van de omstreden adviseur. En ook bij de bevolking heeft het gedrag van Cummings veel kwaad bloed gezet. Een man uit Buckinghamshire wachtte een hele dag om te reageren, maar kroop uiteindelijk toch in zijn pen en schreef een brief naar het Conservatieve parlementslid dat hem vertegenwoordigt in het Lagerhuis. Door de lockdownmaatregelen kon de man zijn stervende vrouw niet bezoeken. Ze is intussen overleden. (De tekst gaat voort onder de tweet.)
Volgens de politie van Durham kan het gedrag van Cummings de politie in de problemen brengen bij het verspreiden van de boodschap om zoveel mogelijk thuis te blijven. Het schandaal overschaduwt ook de plannen van de regering om de quarantainemaatregelen vanaf 1 juni te versoepelen. Johnsons regering zat daarover vandaag samen.
Dominic Cummings is de man die de campagne leidde voor de brexit, de uitstap van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie. Hij was ook de man achter de grote verkiezingsoverwinning van Johnson eind vorig jaar. Johnsons beleid wordt ook grotendeels bepaald door Cummings' ideeën. "Voor de premier is hij onmisbaar", weet van Bekhoven. "Hij is een fantastische strateeg. Het is voor Johnson dan ook heel erg moeilijk om door te regeren zonder de man die zijn steun en toeverlaat is."
Bekijk hier het verslag van "Het Journaal":
