In Frankrijk zijn treinen rijdende ziekenhuizen geworden: "De voorste wagon is altijd leeg, voor als er een botsing is"
In Frankrijk worden coronapatiënten kriskras door het land vervoerd. In sommige regio’s zijn de ziekenhuizen namelijk overbelast, en in andere regio’s staan bedden leeg. Treinen dienen nu als "rijdende ziekenhuizen" om patiënten te vervoeren. De beademingsapparatuur ligt in de bagagerekken.
Om half één ’s middags kwam gisteren een hogesnelheidstrein het station van Vannes binnenrijden, in Bretagne. Op het station was het verder muisstil. De politie hield reizigers en nieuwsgierigen op veilige afstand. Op de perrons liep alleen medisch personeel, in beschermende witte pakken en met mondkapjes.
Een uur later was er hetzelfde spookachtige tafereel te zien in Rennes, ook in Bretagne. Niemand mocht het treinstation binnen, alleen op de parkeerplaats stond een tiental ambulances te wachten. Artsen en verplegers gingen met brancards de perrons op.
In Vannes en Rennes arriveerden gisteren in totaal meer dan 60 coronapatiënten, afkomstig uit ziekenhuizen in Parijs. Daar zijn alle intensive care’s (diensten intensieve zorg, red.) zo goed als vol. In Bretagne zijn er minder zieken en dus méér beschikbare bedden. Frankrijk gebruikt voor dit soort evacuaties sinds eind maart "medische treinen". Dat zijn hogesnelheidstreinen die volledig zijn ingericht als een intensive care. Als een ziekenhuis op wielen.
"De voorste wagon is altijd leeg", legde een spoorwoordvoerder bij het begin van de operatie uit. "De patiënten en de artsen zitten in de achterste wagon. Als er een botsing is, wordt in principe alleen de voorste lege wagon geraakt." Nog een voorzorg: "Er rijdt ook altijd een trein vóór de medische trein. Om te controleren of er niks op het spoor ligt."
De voorste wagon is altijd leeg. Als er een botsing is, wordt in principe alleen de voorste lege wagon geraakt
Het is een bijna surrealistische logistieke operatie. Coronapatiënten in Frankrijk reizen verdoofd, aan de beademing en met slangen en medische apparatuur met 300 kilometer per uur door het hele land. Ze worden per trein overgebracht van overvolle ziekenhuizen in de ene regio naar ziekenhuizen in regio’s waar nog wèl bedden zijn.
Elke wagon wordt van tevoren ontsmet. Daarna kunnen er maximaal vier patiënten in één wagon liggen. Voor die vier patiënten reizen per wagon zes mensen aan medisch personeel mee.
Bekijk hieronder een filmpje over patiënten in treinen, en lees daarna verder:
Bagagerekken
Rond elke brancard staat dezelfde apparatuur als op een dienst intensieve zorg in een ziekenhuis, alleen liggen sommige machines hier in de bagagerekken. De apparatuur is aangesloten op de stopcontacten waar reizigers normaal hun telefoon mee opladen.
De treinen zijn altijd dubbeldekkers. Beneden zijn de geïmproviseerde bedden intensieve zorg. De bovenverdiepingen zijn alleen bedoeld voor de verzorgers om heen en weer te lopen. Zelfs de restauratiewagon wordt gebruikt. Niet voor koffie of een versnapering, maar als medische commandopost en er wordt ook vergaderd.
(Lees verder onder de foto)
De evacuaties per intensievezorgtrein zijn een medisch-logistieke operatie die zijn weerga niet kent in de Franse geschiedenis. Elke middag is er overleg op het crisiscentrum van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Daar wordt dan besloten welke patiënten verhuisd moeten worden en waar ze naar toe kunnen. Het is een schaakspel over leven en dood.
In de laatste twee weken van maart werden al bijna 100 Franse patiënten met de ic-treinen verhuisd. Ze gingen vanuit Parijs naar ziekenhuizen in Bretagne en ook vanuit het noordoosten van Frankrijk naar het westen van Frankrijk.
(Lees verder onder de foto)
Nog eens 100 patiënten werden met ambulances, legervliegtuigen, helikopters en marineschepen geëvacueerd naar ziekenhuizen waar nog plaats is. En dan zijn er nog de "internationale evacuaties". Ruim 140 Franse zieken zijn in dezelfde periode overgebracht naar Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk en Luxemburg.
De evacuaties per trein hebben een aantal voordelen boven vliegtuigen en vooral helikopters. Er kunnen relatief veel patiënten tegelijk worden vervoerd, er is minder trilling, er is bewegingsruimte voor medici, en treinen minderen langzaam vaart.
(Lees verder onder de foto)
De intensievezorgtrein werd overigens vorig jaar al in Frankrijk bedacht, maar niet met het oog op een gevaarlijk virus. Medisch personeel en de Franse spoorwegen oefenden toen voor het geval er weer een grote terroristische aanslag plaats zou hebben. Een trein met medisch personeel en apparatuur zou dan snel slachtoffers naar elders kunnen vervoeren, was het idee. Nu is niet terrorisme de dreiging, maar een virus.
In Bretagne zijn de zieken uit Parijs overigens welkom. De ziekenhuizen zijn er nog niet overbelast en de bewoners laten zich van hun warmste kant zien. Toen gisteren een ambulance met zieke Parijzenaars onder politiebegeleiding door de straten van Rennes reed, van het treinstation naar het ziekenhuis, ging op balkons een applaus op van de omwonenden.
