Liveblog - Van "uppercut" tot "blij met perspectief": zo reageren horeca, cultuur-, en jeugdsector op Overlegcomité

Viroloog Erika Vlieghe vindt het vasthouden aan de geplande heropening van de terrassen en het mondjesmaat uitrollen van de opstart van evenementen te verregaande versoepelingen in de huidige epidemiologische context. Dat zegt ze in het "Laat Journaal".

Vlieghe verwijst naar het hoge aantal coronapatiënen in de afdelingen intensieve zorg. Vandaag zijn er meer dan 900 bedden bezet. "Als je vergelijkt met een jaar geleden bij de eerste golf, toen we uit een zware lockdown kwamen, hadden we 115 patiënten op intensieve zorg in ons land. Dat is een enorm verschil met de situatie vandaag.", zegt Vlieghe.

"Er is een soort gewenning en vermoeidheid over de coronaregels. De mensen zijn het beu. Het enige antwoord om de crisis beheersbaar te houden, is ervoor te zorgen dat er minder patiënten zijn. Als je de maatschappij heropent, gaan de mensen elkaar meer zien. Ik ben bang dat het heel moeilijk te doseren zal zijn. De boodschap moet zijn dat we voorzichtig moeten zijn."

Bekijk het gesprek met Erika Vlieghe uit het "Laat Journaal" hier:

De voorzitter van de Belgische vereniging van Intensivisten Geert Meyfroidt heeft gematigd positief gereageerd op de beslissingen van het Overlegcomité. Meyfroidt is vooral tevreden dat er geen grote events kunnen worden georganiseerd en hij wijst erop dat de terrassen pas over twee weken mogen heropenen.

"Ik denk dat de versoepelingen die nu aangekondigd zijn, niet iets is waar we ons heel grote zorgen over moeten maken. We gaan al twee weken verder zijn wanneer de terrassen opnieuw openen. Ik denk dat er rekening is gehouden met de huidige situatie en het is goed dat er geen grote events georganiseerd kunnen worden", zegt Meyfroidt in "De afspraak op vrijdag".

Bekijk het gesprek met Geert Meyfroidt hier:

MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez heeft in "De afspraak op vrijdag" de beslissingen van het Overlegcomité verdedigd. "Ik denk dat het een goede beslissing was om de terrassen te heropenen. Als mensen dicht bij elkaar in parken zitten te picknicken zonder regels, dan kunnen ze beter op een terras samen zitten met afstand ertussen. Op de terrassen zijn er duidelijke regels voor afstand houden en er is een protocol uitgewerkt. Dit is de richting die we uit moeten."

Volgens Bouchez moeten we leren leven met het virus en de bevolking gemotiveerd houden om de maatregelen te respecteren. "Ik denk dat de demotivatie zich vertaalt in de slechte coronacijfers."

"We moeten stoppen het debat te voeren over versoepelen of verstrengen. Dat doen we al een jaar. We moeten iets veranderen in de strategie. De strategie moet zijn dat we alle middelen moeten aanwenden om de bevolking de vrijheid terug te geven en tegelijkertijd moeten we het virus tegenhouden."

De MR pleit al sinds december voor experimentele testen met bijvoorbeeld luchtzuiveraars. "We moeten bekijken of we met luchtzuivering of een andere inrichting van een ruimte, of een aanpassing van een aantal sociale gewoontes, de samenleving anders kan organiseren. Zo kan je leven met het virus."

Bouchez waarschuwt dat de bevolking de coronaregels moe zijn. "Vandaag zijn de mensen moe. De bevolking moet begrijpen dat we er alles aan doen om de  vrijheid zo min mogelijk te beperken. Er is ook een risico met de varianten. We weten dat de vaccins 6, 7, 8 maanden werken. Als we niet opletten, begint alles opnieuw in september, oktober november."

"De cijfers in de ziekenhuizen baren ons zorgen, maar als we deze beslissing niet hadden genomen, liepen we het risico dat we de mensen niet meer meekrijgen. Dat had nog erger kunnen zijn voor de ziekenhuizen", besluit Bouchez.

Bekijk het gesprek met Georges-Louis Bouchez uit "De afspraak op vrijdag" hier:

Verspreid over de maanden mei en juni zal een dertigtal testevenementen georganiseerd kunnen worden. Het kader dat daarvoor was uitgetekend, is vrijdag goedgekeurd door het Overlegcomité. Dat blijkt uit een mededeling van het coronacommissariaat.

Andere landen zoals ook buurland Nederland experimenteren al langer met testevenementen. De bedoeling van die testevents is om beter begrijpen op welke manier evenementen in de toekomst coronaveilig georganiseerd kunnen worden.

Volgens de goedgekeurde regeling wordt gemikt op een dertigtal evenementen de komende twee maanden. De focus ligt daarbij onder meer op de cultuur- en sportsector en op de jeugd. Wie een testevenement wil organiseren zal groen licht moeten krijgen van de burgemeester en de bevoegde minister, waarna ook de taskforce testing een advies geeft.

Uiteindelijk moet er dan finaal een go komen op het niveau van de drie ministers (de vakminister, volksgezondheid en binnenlandse zaken).

Het Overlegcomité heeft de kans gemist om een concrete datum naar voren te schuiven waarop we wél weer in een min of meer normale situatie zullen zitten, met bedrijven uit álle sectoren die weer voluit kunnen draaien, zij het misschien met nog een beperkt aantal voorzorgsmaatregelen. Dat meldt Unizo.

Danny Van Assche, gedelegeerd bestuurder van Unizo, is blij dat de terrassen opnieuw open mogen, maar deelt in de frustratie van de eventsector. Hij vraagt ook bijzondere aandacht voor andere sectoren, zoals de fitnessector, de autobus- en autocarbedrijven die eveneens snakken naar hun heropening. "Zij werden tijdens de persconferentie niet eens met naam genoemd. Geen wonder dat ze zich andermaal 'vergeten' voelen."

"Als het klopt dat de vaccinaties nu op volle snelheid komen, dan moet het Overlegcomité toch al kunnen aankondigen dat vanaf de zomer, en zeker vanaf september ongeveer alles weer mogelijk gaat zijn?", aldus Van Assche. "En met name dat de cultuur- en evenementensector zich dus al volop mag voorbereiden op de organisatie van grote events en feesten tegen dan."

Het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen (NSZ) is gematigd tevreden over de beslissingen over het Overlegcomité en plaatst toch een vraagteken bij het weinige perspectief dat de eventsector krijgt. "Zij hadden meer duidelijkheid moeten krijgen, want ook voor hen komen er cruciale weken en maanden aan", aldus NSZ. "Voor hen is 23 april opnieuw een harde klap."

De Chiro is blij dat de zomerkampen voorlopig onder min of meer dezelfde omstandigheden als vorig jaar kunnen doorgaan. "We hadden uiteraard op meer gehoopt, maar we zijn blij dat 50 het minimum is",  zegt Niels De Ceulaer van Chirojeugd Vlaanderen. "We hopen wel dat de situatie nog zal verbeteren en de maatregelen dan kunnen herbekeken worden."

De Ceulaer is ook tevreden dat ze nu al tijdig meer duidelijkheid hebben. "Zo kunnen we de groepen de komende weken de juiste informatie bezorgen zodat ze op tijd aan de voorbereidingen kunnen beginnen", legt hij uit. "Vorig jaar was dat veel later en dat was lastig, want de beslissing viel op het moment dat de leiding al examens had."

Nieuw-Zeeland heeft sinds kort een zogenoemde reisbubbel met Australië waardoor inwoners van beide landen vlot terug konden reizen tussen elkaar. Nu in de stad Perth in West-Australië opnieuw een geval van het coronavirus is opgedoken, wordt die reisbubbel bijgesteld.

Reizen tussen West-Australië en Nieuw-Zeeland wordt opnieuw opgeschort. Dat meldt de Nieuw-Zeelandse overheid. Het blijft voorlopig wel nog mogelijk om uit andere delen van Australië te reizen naar Nieuw-Zeeland.

Volgens Motivatiepsycholoog Maarten Vansteenkiste (UGent) is bij het Overlegcomité duidelijk een evenwichtsoefening gemaakt tussen de fysieke en de mentale gezondheid. Dat zegt hij in "Terzake". Volgens Vansteenkiste beseffen mensen onvoldoende hoe fragiel de situatie momenteel is. "Mochten we werken met duidelijk afgeschermde alarmfases zouden we al die discussies niet zien."

Ook Open VLD-voorzitter Egbert Lachaert zit mee aan tafel in "Terzake". "Er hangt een risico vast aan de heropening van de terrassen", zegt hij. "Het hangt af van het gezond verstand of we dat gaan kunnen volhouden."

Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) verdedigt in "Terzake" de beslissingen van het Overlegcomité. "Als het niet verantwoord was, dan hadden we de beslissingen niet genomen", zegt hij. "De voorwaarden voor de heropening van de terrassen zijn streng. Je hebt aan de ene kant wat er gebeurt op de intensieve zorg, maar we moeten ook oog hebben van wat er zich in de mentale zorg afspeelt."

Jambon is ook minister van Cultuur. Hij benadrukt dat de sector niet met lege handen achterblijft. "Voor mei en juni weet men waaraan ze toe zijn", zegt hij daarover. "Op 11 mei gaan we zien wat er in juli, augustus en september kan. Als je wil scoren moet je voetballen. Ik sta hier om verantwoorde beslissingen te nemen, niet om te scoren."

Professor Huisartsengeneeskunde aan de Vrije Universiteit Brussel Dirk Devroey is verontwaardigd over de beslissing om op 8 mei zonder verdere voorwaarde over de coronacijfers de terrassen te openen. "Ik begrijp niet waar ze de logica halen om deze beslissing nemen, het is vooral in tegenspraak met wat ze op het vorige Overlegcomité hebben gezegd", verklaart hij.

De coronacijfers dalen maar met mondjesmaat en als je naar de effectieve cijfers kijkt dalen ze volgens Devroey zelfs niet. Het plateau waar we nu op zitten nodigt daarom niet uit om te versoepelen. Veel experten hadden de opening van de terrassen daarom liever nog zien uitgesteld worden.

"Dit is vragen om een situatie die niet meer beheersbaar zal zijn. Ik vrees dat we vandaag onze zomer verknoeid hebben. Het wordt als het nieuwe normaal beschouwd dat de ziekenhuizen vol liggen en ze daar twaalf uur per dag moeten werken", zucht Devroey.

"Als men zich houdt aan tafel van vier kan het werken, maar je hebt meteen de bijkomende voorwaarde voor grote gezinnen gehoord. Die kunnen met meer aan tafel zitten. Gaat de politie of de uitbater dat controleren denk je? Dat is niet te handhaven", vervolgt de VUB-professor Huisartsengeneeskunde.

Hij betreurt bovendien dat er niet gewacht is op het effect van de heropening van de scholen.

Infectiologe Erika Vlieghe (UZA) houdt naar eigen zeggen haar hart vast voor de coronacijfers in de komende weken, nu het Overlegcomité doorzet met de geplande versoepelingen. De bezetting op intensieve zorg wordt heel belangrijk voor de versoepelingen vanaf juni, vindt ze.

Professor Vlieghe maakt zich zorgen over de besmettings- en ziekenhuiscijfers. "Ik ben nog steeds zeer bezorgd, want al deze versoepelingen kunnen de cijfers beïnvloeden. De cijfers dalen, maar slechts heel langzaam. Ik begrijp de maatschappelijke nood aan versoepelingen, maar mijn advies blijft om zo voorzichtig mogelijk te zijn."

Het Gentse kunstencentrum De Vooruit is tevreden dat het binnenkort culturele activiteiten mag organiseren op het terras. Er wordt gekeken naar kleinschalige concerten, dj-sets en performances. Dat er geen onbegrensde versoepelingen zijn aangekondigd begrijpt algemeen coördinator Franky Devos. "Het is bemoedigend dat ze dit voorzichtig doen."

Bij De Vooruit, dat in Gent een kunstencentrum met populair café uitbaat, worden de vooruitzichten dat niet enkel horeca-activiteiten mogelijk zijn, positief onthaald. Op het terras wordt bekeken hoe voor een 50-tal mensen op een terras kleine culturele activiteiten georganiseerd kunnen worden.

Een oproep in artistieke milieus resulteerde al in een 70-tal voorstellen. Het gaat over muzikale activiteiten als concerten, performances en dj-sets. Het vooruitzicht op een publiek van zowat 200 man voor binnenactiviteiten schept voor de theaterzaal, die vanaf mei gerenoveerd wordt, pas mogelijkheden vanaf de heropening in september.

Er komt in de schouwburg Minard wel een programmatie in juni en juli met het festival 'Nooit Te Laat'. Devos is geen vragende partij voor onbegrensde versoepelingen, dat is niet mogelijk met de huidige epidemiologische situatie. Maar een volwaardig programma zou vanaf september wel mogelijk kunnen zijn.

De Belgische Brouwers reageren "verheugd" op de beslissing van het Overlegcomité om de terrassen vanaf 8 mei te heropen. Op die manier wordt de horeca "eindelijk een concreet perspectief geboden", zo luidt de reactie.

De brouwers beklemtonen dat de horecasector en de toeleveranciers de voorbije maanden hard getroffen werden door de coronamaatregelen. "De heropening met duidelijke protocollen, is de beste steunmaatregel voor deze sector. Het is een eerste belangrijke economische stap", zo klinkt het. Wel wordt er benadrukt dat het zo spoedig mogelijk volledig heropenen van de horeca "cruciaal" is voor de sector.

De brouwers vinden dat de horeca nu gezien kan worden als een deel van de oplossing voor de bestrijding van de pandemie. "Door het aanbieden van een veilige en gecontroleerde omgeving zal de horeca namelijk de naleving van de sanitaire maatregelen kunnen versterken", melden ze in een persbericht. "Het professionalisme en de sociale controle van de uitbaters kunnen veiligere omstandigheden garanderen dan wat we tot nu toe gezien hebben in minder gecontroleerde openbare ruimten of in particuliere woningen."

Biostatisticus Geert Molenberghs (KU Leuven/UHasselt) zegt dat de aangekondigde versoepelingen mensen zuurstof zullen geven, maar dat voorzichtigheid geboden blijft. Het Overlegcomité bevestigde dat de terrassen van de horeca opnieuw mogen openen vanaf 8 mei. "De teneur van de overheid is om naar de cijfers te kijken, dat is volgens mij terecht."

Dat contacten nu beter georganiseerd en gestructureerd worden via de terrassen, vindt Molenberghs een goede zaak. "De besmettingscijfers zullen niet noodzakelijk stijgen. Elke gemeente heeft wel enkele terrassen: mensen kunnen dus gespreid blijven over het grondgebied, en trekken hopelijk niet meer bijvoorbeeld allemaal naar de kust."

Toch is het nodig voorzichtig te blijven, zegt de biostatisticus. Er liggen nog steeds zowat 900 personen op intensieve zorg in de ziekenhuizen. "De situatie is nog zeer precair. We moeten de toestand erg goed blijven opvolgen, veel testen en blijven vaccineren. We zijn een marathon aan het lopen, en we mogen niet opgeven, net nu we in de laatste twee kilometers zitten."