Belgische jongeren over de klimaattop in Glasgow: "Het is een circus dat compleet naast de realiteit staat"

Om 9 uur 's ochtends verzamelen de jongeren van Youth for Climate in de Loch Lomond-zaal, een van de vele gigantische vergaderzalen in het conferentiecentrum aan de rivier Clyde in Glasgow. Bij hen ook Tom Seerdens en Cato Van Den Kerchove. "Hier wordt het dagprogramma overlopen", zegt Tom. "Welke ontmoetingen staan er op het programma, welke activeiten en acties zijn er gepland. Heel erg nuttig want anders loop je hier toch maar wat verloren."

Zowel Tom als Cato namen in 2019 deel aan de wekelijkse betogingen voor het klimaat. Dit is de eerste keer dat ze deelnemen aan een klimaattop. "Het is een beetje een teleurstelling tot nu toe", zegt Cato, je kan als "waarnemer" bijna nergens naar binnen, jongeren hebben hier heel weinig manieren om inspraak te hebben, de meeste vergaderingen zijn voor ons ontoegankelijk." 

Hoewel ze de meeste onderhandelingen en vergaderingen niet kunnen bijwonen, proberen ze toch invloed uit te oefenen achter de schermen. "We proberen onze bekommernissen tot bij de  onderhandelaars te krijgen", zegt Tom. "Door die aan zoveel mogelijk delegatieleden te overhandigen, hopen we dat er een paragraaf in de eindtekst overeind blijft." 

Zowel Tom als Cato zijn ontgoocheld in de traagheid van het politieke systeem. "Ik blijf hoopvol dat we het klimaat nog kunnen redden, maar dat gaat niet op deze manier", zegt Tom. "Iedereen onderhandelt hier binnen het status quo, niemand wil raken aan het politieke en economische systeem". "Voor mij voelt het aan als bedrog" antwoordt Cato. "De politici, die voor ons zouden moeten zorgen, doen dat niet. Met wat er hier nu op tafel ligt is het duidelijk dat ze daar nog steeds niet mee bezig zijn." 

"Waar ik mij aan op trek is de grote betoging van afgelopen zaterdag" zegt Cato."We liepen daar tussen vakbonden, mensen uit zwaar getroffen gebieden, LGBTQ jongeren. Dat deed me beseffen: het is hier op straat dat het moet gebeuren, niet in gesloten vergaderzalen. Deze top is eigenlijk een circus, dat volledig naast de realiteit staat."

 Jada Kennedy heeft een zogenaamde "pink badge" die haar toegang geeft tot vergaderingen die voor anderen gesloten blijven. Voor haar is het al haar tweede klimaattop, na de COP25 in Madrid, vorig jaar. "Ik heb hier in naam van Youth for Climate met verschillende Belgische ministers gesproken, met premier De Croo, met minister van milieu Khattabi, met de Waalse minister van milieu Henry. Maar alleen bij minister van energie Tinne Vanderstraeten had ik het gevoel dat het ook echt een gesprek was." 

Verder deelt ze de overtuiging van Tom en Cato dat er veel politiek theater wordt opgevoerd. "Ik heb het gevoel dat wereldleiders en politici die naar hier komen dat vooral doen om een schouderklopje te krijgen. Ze geven daarmee de indruk dat ze geven om het klimaat, maar na afloop van de top vliegen ze in hun privéjets terug naar huis". 

Wat Jada ook stoort is het gebrek aan ambitie bij de Belgische politici. "Tijdens gesprekken hoor je altijd: "Je hebt gelijk, maar.." en "We zouden wel willen maar..." Ze zijn het met ons eens, maar er komt altijd een maar. Hoe vertel je dat aan mensen die nu al sterven door de klimaatcrisis, ook in ons land trouwens?  Wij zullen die ongemakkelijke waarheid op tafel blijven leggen, ook al worden we daarom doemdenker genoemd."

Heeft het povere resultaat van deze top hun enthousiasme dan niet afgezwakt? ""Ik wissel voortdurend af tussen hoop en wanhoop", zegt Cato. "Wat mij hoopvol stemt, is dat ik nu besef dat jongeren over de hele wereld met dezelfde dingen bezig zijn als wij.  Ik heb hier een heleboel nieuwe contacten gelegd en eens we terug thuis zijn, gaan we samen bekijken hoe we onze strijd verderzetten. "

"Ik ben en blijf een activist", zegt Jada, "Ik zal blijven opkomen voor mensenrechten, want de klimaatcrisis is een mensenrechtencrisis. Ik geloof in de kracht van mensen, en het feit dat sociale bewegingen verandering teweeg kunnen brengen.  In de politiek raak je toch altijd een beetje je stem kwijt. En dat wij onze stem in het westen mogen gebruiken, is een privilege."