Amerikaanse president Trump bezoekt India: een muur, helikopters en mogelijk een handelsakkoord?

In september vorig jaar kreeg de Indiase premier Narendra Modi samen met president Trump een staande ovatie van 50.000 aanwezigen in een stadion in de Amerikaanse staat Texas.  Dat event "Howdi Modi" ("hoe gaat het, Modi?") werd georganiseerd door mensen van Indiase afkomst. 

Het ene plezier is het andere waard en dat "Howdi Modi" krijgt nu een vervolg bij het bezoek van Trump aan Ahmadabad in Gujarat, de westelijke thuisstaat van Modi in India. Trump werd daar vandaag toegejuicht door meer dan 100.000 Indiërs in het grootste cricketstadion ter wereld, deze keer heette het evenement "Namaste Trump" (zie foto's bovenaan en in het artikel). India had er geen moeite mee om dat enorme stadion te vullen, want Trump scoort erg goed bij radicale hindoenationalisten zoals de "Hindu Sena" (het leger van de hindoes), die de harde kern vormen van het kiespubliek van premier Modi.

In Gujarat zal Trump ook het eenvoudige huis bezoeken waar de legendarische "Mahatma" Gandhi een tijd gewoond heeft en waar hij zijn campagne voor de onafhankelijkheid van India begon. Dat is een beetje vreemd, want Gandhi lijkt niet echt een inspiratie voor Trump en ook niet voor Modi wiens visie op India totaal verschilt van die van Gandhi. Onderweg heeft India zowaar een muur van bijna een halve kilometer laten bouwen om een krottenwijk aan het oog van de hoge gast te onttrekken. 

Nadien zijn Donald en Melania Trump te gast in de hoofdstad Delhi en wellicht zullen ze ook het wereldberoemde monument Taj Mahal in de stad Agra bezoeken. Alle verloven van de ordediensten in die streek zijn immers ingetrokken.

Het is een verkiezingsjaar in de VS en dus wil president Trump niet met lege handen uit India terugkeren. Zeker is dat India een bestelling van 2,6 miljard dollar zal plaatsen voor de aankoop van militaire helikopters van Lockheed Martin voor de marine. Sinds 2007 heeft India al voor 17 miljard dollar Amerikaans militair materiaal gekocht, maar onder Trump is er nog niets besteld. Vorige week heeft de Indiase regering overigens een memorandum goedgekeurd over de bescherming van intellectuele eigendom. Ook dat is een gebaar naar president Trump.

Het zou echter vooral de bedoeling zijn dat de VS en India een -zij het beperkt- handelsakkoord uit de brand kunnen slepen. Vorig jaar heeft Washington de speciale preferentiële status voor India opgeheven omdat dat land niet langer een ontwikkelingsland is. Dat is niet goed gevallen in Delhi, dat terugsloeg met tarieven op landbouwproducten uit de VS. Amerika heeft dan weer invoertarieven verhoogd op staal en aluminium uit India. Ongetwijfeld zal Trump hameren op betere toegang tot de grote markt in India zonder dat hij concurrentie wil van goedkopere Indiase producten.

Stonden de VS en India tijdens de Koude Oorlog dan eerder aan verschillende kanten, dan zijn die de afgelopen decennia veel dichter bij elkaar gekomen. Voor de VS is India, met binnenkort meer inwoners dan China, een belangrijk tegengewicht in Azië tegen de Volksrepubliek. India is een belangrijke schakel in de "Quad" die Washington wil uitbouwen samen met bondgenoten Japan en Australië in de Stille en de Indische Oceaan om China in te dammen. (De tekst gaat voort onder de kaart.)

Uitleg bij de kaart:
Steunpunten in Indo-Pacific: geel (India), blauw (VS) en rood (China); de Malediven en Sri Lanka lijken te kantelen naar India.

Dat is niet enkel militair: de VS heeft samen met die landen een "Blue Dot Network" voorgesteld van investeringen en infrastructuurwerken om ontwikkeling in de regio (en dus invloed) te realiseren als tegengewicht voor het "Belt and Road"-initiatief dat China wil uitbouwen in Azië. 

Het grote India heeft ook zijn eigen gevoeligheden en belangen. Het wil zich militair moderniseren en minder afhankelijk zijn van de vroegere bondgenoot Rusland. Tegelijk wil het de banden tussen aartsrivaal Pakistan en de VS losser maken. De opheffing van de autonomie van de betwiste regio Kashmir en de mensenrechten daar zijn sommige VS-diplomaten dan wel een zorg, dat zal wellicht veel minder het geval zijn bij president Trump. 

Bekijk hier het verslag van "Het Journaal":