Metallica in het Boudewijnstadion: allesbehalve een duiventil, met de W van Werchter én met dank aan... Poperinge
De Amerikaanse metalband Metallica staat vanavond in een uitverkocht Koning Boudewijnstadion. Hoewel de groep met de regelmaat van de klok naar België komt, is het 30 jaar geleden dat ze een concert speelden in onze hoofdstad. Metallica heeft bijna 40 jaar carrière op de teller, maar maakt nog steeds nieuwe muziek. En daarmee bedienen ze hun trouwe fans én spreken ze een nieuw publiek aan. Waarom een groep die zich vernoemde naar het genre dat ze mee op de kaart heeft gezet – de metal – na bijna 4 decennia nog steeds populair is.
Ook wie geen metalfan is in hart en nieren, kent Metallica en kan nummers als “One” of “Nothing else matters” opnoemen. “Metallica is zonder twijfel de belangrijkste tourende metalband met zo’n staat van dienst”, zegt Stijn Van de Voorde van Studio Brussel. “Hun muziek heeft zeker een metalkarakter, met harde elementen, maar is ook toegankelijk en melodieus. Waardoor een nummer als “Nothing else matters” een breed publiek aanspreekt.”
Dé plaat die de doorbraak bij het grote publiek betekende, is hun vijfde album uit 1991, die door de zwarte hoes ook wel “The black album” wordt genoemd. Daarop staan onder meer “Enter sandman” en de ballad “Nothing else matters”. “Hiermee boekte Metallica als metalband een ongezien mainstreamsucces. Met hun werk uit de jaren 80 hadden ze al een fanbase in het alternatieve circuit. En die combinatie maakt dat ze nog altijd een breed publiek aanspreken”, aldus Van de Voorde.
“Akkoord: ze teren op hun succesnummers uit de jaren 80 of 90, maar Metallica is meer dan “The black album” of de hits. Ze blijven nieuwe muziek maken en optreden, wat hen ook bij een jonger publiek relevant maakt. Voor een groep met zo’n carrière blijft het spannend afwachten of hun nieuw werk zal aanslaan, of ze afgeserveerd worden.”
Metallica heeft de hits, blijft relevant door regelmatig nieuwe muziek te maken én ze weten hoe ze live hun fans kunnen bekoren.
Bovendien heeft Metallica oog en oor voor hun fans. “Ze weten maar al te goed wat ze live moeten doen om hun schare trouwe fans te bekoren. Metallica speelt elk concert hun grote hits, die ze zelf ongetwijfeld beu gehoord zijn. Maar ze doen dat met een energie en overgave alsof elke show van levensbelang is. Tegelijk onderhouden ze een goed contact met hun officiële fanclubs, wat niet enkel sympathiek is maar ook verstandig.”
Bekijk hier de officiële clip van "Nothing else matters":
In een notendop: wie is Metallica?
Metallica ontstaat in 1981 na een advertentie van drummer Lars Ulrich. Hij zoekt naar “muzikale gelijkgestemden” voor een metalgroep. Gitarist James Hetfield reageert, en de rest is geschiedenis. De Deense drummer en de Amerikaanse gitarist vormen al 38 jaar de ruggengraat van Metallica. De groep is geen duiventil, want het viertal heeft weinig groepswissels gekend: gitarist Kirk Hammett speelt ook al sinds 1983 de leadgitaar.
Enkel op basgitaar zijn er noodgedwongen verschuivingen geweest. Huidig bassist Robert Trujillo – steevast met lange vlechten op het podium – speelt sinds 2003 bij Metallica. Al blijft de groep Cliff Burton als hun "enige echte" bassist beschouwen. Burton kwam op zijn 24e om het leven in Zweden bij een tragisch ongeval met de tourbus van Metallica in 1986, tijdens de promotour van hun album “Master of Puppets”. Metallica gaat door een diep dal. Ze denken aan stoppen, maar zoeken en vinden een nieuwe bassist.
Burtons opvolger Jason Newsted blijft 15 jaar aan boord. Tegen 2001 zijn de spanningen tussen hem en Hetfield, over Newsteds gebrek aan creatieve inbreng, op de spits gedreven. Metallica gaat na zijn vertrek opnieuw door een crisis. De groep brengt over die spanningen en de nakende split de documentaire “Some kind of monster” uit. Frontman James Hetfield laat zich in die periode opnemen in een afkickkliniek, en de groep maakt dankzij album “St. Anger” dat opnieuw scoort, een doorstart met Trujillo op bas in 2003.
In 2009 wordt Metallica opgenomen in de Rock and Roll Hall of Fame. “We beseffen meer dan ooit wat we aan elkaar hebben en wat onze sterktes zijn waarop we fier mogen zijn”, zegt Hetfield daarover. In 2018 krijgt Metallica de Zweedse Polar Music Prize, ook wel de Nobelprijs voor de Muziek genoemd. De jury looft “de kracht van hun compromisloze werk”. De teller qua platenverkoop staat intussen boven de 125 miljoen stuks, wat Metallica tussen de muzikale grootheden plaatst.
“The Belgian connection”
Met de regelmaat van de klok trekt Metallica op wereldtournee, en daarbij houden ze meestal halt in ons land. België is speciaal voor de groep, omdat ze hier snel voet aan de grond hebben gekregen. Begin jaren 80 speelde Metallica hun allereerste Europese openluchtconcert in … Poperinge. “In een jaar tijd kwamen ze toen 3 keer naar ons land, en dat weten ze nog maar al te goed”, zegt Van de Voorde, die Metallica interviewde over die shows.
“Ze hebben hier in 1984 veel kansen gekregen en dat appreciëren ze. Daarom onderhoudt Metallica die Belgische contacten goed. Concertzaal de Maeke-Blyde in Poperinge was in de jaren 80 trouwens het kloppend hart van de metal: wie wilde doorbreken in het genre, moest daar optreden.”
Bekijk hier het interview over de eerste Belgische concerten van Metallica:
Ook Werchter heeft een speciale plaats in het hart van Metallica: de groep speelde al 7 keer op Rock Werchter en sloot 1 keer Werchter Boutique af. Bij hun eerste passage in 1993 – toen nog dubbel op Torhout-Werchter – waren ze de eerste metalgroep op de affiche. Iets wat toen de nodige controverse veroorzaakte, maar voor Metallica hun grote doorbraak in Europa bevestigde. Sindsdien is Metallica een van de publiekslievelingen in Werchter en hebben ze goede contacten met organisator Herman Schueremans. In 2009 kondigden ze hun zesde Werchterconcert aan met de woorden “deze zomer doen we ons favoriete festival aan, en de eerste letter is een W.”
Hun voorlopig laatste Werchtershow dateert van de “Metallica by request”-tournee uit 2014, waarbij hun fans elke avond de setlist van de show bepaalden. Hun meest recente Belgische show speelde Metallica in het Sportpaleis in 2017. Vanavond wacht het Koning Boudewijnstadion. “Met vooral hun hondstrouwe fans, de dertigers en veertigers, gezien de timing van de show in volle examenperiode”, aldus nog Van de Voorde. Of ze een Belgische klassieker coveren – net zoals in Nederland, met een nummer van André Hazes – valt af te wachten.
Bekijk hier hoe Metallica "One" speelde op Rock Werchter 2014: