IJsland verbiedt jacht op walvissen tot 31 augustus: mogelijk einde van walvisvangst in IJsland
In IJsland is een nationaal verbod op de walvisvangst van kracht tot 31 augustus. Dat is beslist door de regering, die nagaat of het jagen op walvissen de wetten op het dierenwelzijn schendt. Als dat zo is, kan dat het einde betekenen van de walvisjacht in het land.
De IJslandse regering laat tot eind augustus geen walvisvangst in haar wateren toe. Een recent rapport van de nationale Voedsel- en Veterinaire Autoriteit kwam tot de conclusie dat het te lang duurt voor de vissers de vinvissen doden, wat een schending is van de dierenwelzijnswetten. Het kan namelijk uren duren voor een vinvis bezwijkt aan de verwondingen van de harpoenen. Als de regering die bevinding volgt, komt er naar alle waarschijnlijkheid een einde aan de walvisvangst in IJsland.
Toch komt dat einde niet uit de lucht vallen. Vorig jaar kondigde minister van Visserij Svandis Svavarsdottir al aan dat de walvisvangst economisch te weinig opbracht. In de jaren 2019, 2020 en 2021 haalden de vissers slechts één walvis uit het water. Daarom wilde de minister tegen 2024 de jacht stopzetten. Diezelfde Svavarsdottir heeft nu beloofd dat zij experten zal raadplegen om over de toekomst van de walvisvangst te beslissen.
Momenteel is er nog één walvisjachtbedrijf actief in IJsland, genaamd Hvalur. Dat bedrijf werkt met quota die de IJslandse regering oplegt. Zo had Hvalur vorig jaar nog de toestemming om maximaal 209 gewone vinvissen en 217 dwergvinvissen te vangen, wat beide bedreigde diersoorten zijn. De vergunning van het bedrijf Hvalur om op vinvissen te jagen, loopt tegen eind dit jaar af. Een ander bedrijf besloot in 2020 al om de harpoen in de ring te gooien, omdat de jacht onvoldoende opbracht.
Internationaal moratorium
Naast Noorwegen en Japan is IJsland een van de weinige landen die de controversiële praktijk nog niet heeft verboden, ook al heeft het dat in het verleden wel al gedaan. In 1986 besliste de Internationale Walvisvaart Commissie (IWC) om een internationaal moratorium in te voeren. Dat is een tijdelijk verbod op de walvisvangst, met enkele uitzonderingen voor wetenschappelijke doeleinden of jacht door traditionele volkeren, zoals de Inuit in Canada.
Bijna alle landen aanvaardden dat moratorium. Japan was een van de landen dat tegen stemde. Het was lange tijd lid van het IWC om zijn bezwaren te uiten, maar stapte in 2019 op. Sindsdien is het een van de grootste spelers in de walvisvangst, met naar schatting 866 walvisvangsten tussen 2019 en 2021.
IJsland erkende aanvankelijk het moratorium, maar stapte in 1992 toch uit het akkoord. Het duurde tot 2002 voor het land opnieuw toetrad, maar toen al liet de regering weten dat ze zich afzijdig hield van het verbod op de walvisjacht. In 2006 haalden IJslandse vissers voor het eerst sinds de jaren 80 een walvis binnen, wat de heropstart van commerciële walvisvangst betekende. De grootste afzetmarkt was Japan, waar walvisvlees nog vaak op het bord terechtkomt.
