Nucleaire waakhond FANC: "Jongste kernreactoren kunnen veilig langer openblijven als regering snel beslist"
Volgens het Federale Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) is het alvast op het vlak van veiligheid mogelijk om de levensduur van de twee jongste kernreactoren - Doel 4 en Tihange 3 - te verlengen. Tenminste als de regering de eerstvolgende maanden de knoop doorhakt zodat de installaties op tijd een update kunnen krijgen. Dat staat in de analyse waar de federale regering net voor Kerst om had gevraagd.
Eind december raakten de topministers van de federale regering het eens over het dossier van de energiebevoorrading. Het hoofdplan blijft om de kerncentrales in 2025 te sluiten en te werken met gascentrales, maar plan B - het langer openhouden van de twee jongste kerncentrales - werd nog niet meteen van tafel geveegd. De knoop zou definitief worden doorgehakt op 18 maart.
"De reactoren kunnen veilig worden uitgebaat na 2025, maar dan zullen er wel een aantal updates nodig zijn aan de installaties", zegt Ines Venneman van het FANC in "Laat journaal":
In tussentijd werd uitgekeken naar een nieuw rapport van het FANC, dat waakt over de nucleaire veiligheid in ons land. Dat is er nu, en het advies luidt: de twee jongste kernreactoren - Doel 4 en Tihange 3 - kunnen veilig langer openblijven, als een aantal voorwaarden vervuld worden.
Updates aan installaties
Zo moeten de kernreactoren voldoen aan de laatste normen op het vlak van nucleaire veiligheid. En daarvoor zijn aanpassingen nodig. "Voor de twee jongste reactoren in ons land valt dat mee", weet Ines Venneman, woordvoerster van het FANC. "Zij hadden al van bij hun ontwerp een hoger veiligheidsniveau dan de oudere reactoren. Dus het is een minder grote uitdaging voor die reactoren om te voldoen aan de laatste normen"
"Als de regering koste wat kost de bevoorradingszekerheid zou willen garanderen in de winter van 2025 én daar kernenergie voor nodig is, dan zullen wij een opdeling moeten maken tussen een aantal noodzakelijke werkzaamheden die nog moeten worden uitgevoerd voor 2025. En dan kunnen we eventueel ook een aantal werkzaamheden uitstellen voor binnen de eerste jaren na 2025."
Snelle politieke beslissing
Maar om de juiste werkzaamheden tegen 2025 klaar te krijgen, is een snelle beslissing van de regering nodig. “In de eerste plaats moeten alle betrokken actoren in dit dossier zich achter het plan scharen, dat is heel belangrijk." Venneman heeft het dan onder meer over uitbater Engie Electrabel, maar ook over energiewaakhond CREG en netbeheerder Elia.
"Daarom willen we vragen dat de regering tegen uiterlijk eind januari een globale aanpak met alle betrokkenen goedkeurt en hen specifiek de opdracht geeft om de planning verder uit te werken tegen 18 maart. Als de regering dan op 18 maart beslist om de uitbatingstermijn te verlengen, dan zouden we ook een coördinator willen laten aanstellen die er over waakt dat het correct wordt uitgevoerd en dat alle actoren hun opdrachten vervullen."
"Wij zijn een veiligheidsregulator", verduidelijkt Frank Hardeman in een VRTNWS Live. Hardeman is directeur-generaal van het FANC. "Wij bepalen het beleid niet en willen het debat ook niet sturen."
Politiek reageert
Ondertussen lopen de eerste politieke reacties op het rapport binnen en daaruit wordt opnieuw duidelijk hoe verdeeld de partijen blijven over de kernuitstap.
MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez, tegenstander van de kernuitstap, herhaalt zijn standpunt nog eens. "Zoals MR altijd heeft gezegd. Onze standpunten zijn niet dogmatisch. We laten ons leiden door wetenschap en techniek", tweette hij. "Ons land moet de goede strategische keuzes maken."
Ook de N-VA, federaal in de oppositie, grijpt het rapport aan om nog eens voor een verlenging van kernenergie te pleiten. "Duidelijker kan niet. De premier en minister Tinne Van der Straeten (van Energie, red.) hebben bij deze geen poot meer om op te staan. Tijd voor ratio!", klinkt het bij monde van voorzitter Bart De Wever.
Dat ziet partijgenoot van minister Van der Straeten, Petra De Sutter anders. Zij tweet: "Veiligheidscriteria verlagen of noodzakelijke veiligheidswaren uitstellen voor een van de meest complexe installaties is niet aan de orde. Bovendien stelt het FANC dat ook Engie partner moet zijn. Engie stelt in zelfde (!) nota geen kandidaat te zijn. Case closed."
"De twee kampen grijpen de studie aa om hun eigen gelijk te bewijzen", zegt politiek journalist Bart Verhulst in VRT NWS Live. Hij denkt dat we tegen 18 maart afsteven op een compromis à la belge: iets als een sluiting van alle kerncentrales én een wetswijziging waardoor in de toekomst nieuwe kerncentrales mogelijk worden gemaakt. Nu is dat laatste wettelijk onmogelijk. Energiespecialist Luc Pauwels schat de kansen van een effectieve kernuitstap in op 80 procent.
Hoe moet het nu verder?
"Wat minister De Sutter zegt, is een beetje kort door de bocht", reageert onze energie-expert Luc Pauwels. "Er is gepraat met Engie Electrabel en het is duidelijk dat dit niet hun favoriete piste is, maar ze zeggen ook niet expliciet nee."
"Wat zij willen, is dat de regering met een duidelijk reglementair kader komt. Tot dan willen zij hun portemonnee niet opnieuw bovenhalen om misschien twee kernreactoren langer open te houden, dat is voor hen nog niet aan de orde. Zij wachten dus de beslissing van de regering af."
“Het is verrassend dat de nucleaire waakhond, die waakt over de veiligheid van onze kerncentrales, nu eigenlijk expliciet zegt: 'je kan de kerncentrales veilig verlengen tegen 2025. De essentiële veiligheidsvereisten die wij stellen om die kernreactoren 10 jaar te verlengen, die kunnen wij halen als iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt, de regering onmiddellijk de knoop doorhakt in maart en we met zijn allen er onmiddellijk werk van maken'.”
Bekijk hieronder een VRT NWS Live met Frank Hardeman (FANC), Luc Pauwels en Bart Verhulst.
