NASA begint delicate operatie om buitenaardse stalen OSIRIS-REx veilig te stellen
De NASA begint vervroegd met een delicate operatie om het grote staal dat de ruimtesonde OSIRIS-REx vorige week genomen heeft van de asteroïde Bennu veilig op te bergen. Eerder was gebleken dat de collectorkop van de grijparm waarmee het staal genomen is, niet volledig afgesloten is en dat er deeltjes uit ontsnappen in de ruimte. Daarom is de operatie om het staal op te bergen vervroegd.
Vorige week dinsdag heeft OSIRIS-Rex (Origins, Spectral Interpretation, Resource Identification, Security, Regolith Explorer) gedurende enkele seconden contact gemaakt met Bennu, door middel van zijn drie meter lange arm. Die wordt TAGSAM genoemd (Touch-and-Go Sample Acquisition Mechanism) en heeft op het einde een collectorkop die de stalen van Bennu heeft genomen.
Op donderdag kreeg de NASA echter beelden van de sonde binnen waaruit bleek dat de collectorkop overliep met materiaal dat verzameld was op het oppervlak van Bennu en dat er deeltjes traag leken te ontsnappen uit de collectorkop, de ruimte in. Die deeltjes blijven in de omgeving hangen door de mini-zwaartekracht van het ruimtetuig. OSIRIS-REx heeft dan ook veel meer materiaal verzameld, zo'n 400 gram, dan het oorspronkelijke doel van de missie, namelijk minimaal 60 gram.
Het probleem zit blijkbaar in een klep van mylar, een polyester afsluiting, in de collectorkop, die materiaal moet toelaten makkelijk in de collectorkop te geraken en daarna de collectorkop moet afsluiten. De klep lijkt echter niet helemaal gesloten doordat er grotere rotsen in de weg zitten die niet helemaal door de klep zijn geraakt.
Vervroegd van 2 november
Omdat de eerste poging om materiaal van Bennu te verzamelen zo succesvol was, heeft het Science Mission Directorate van de NASA nu de toelating gegeven aan het missie-team van OSIRIS-REx om het opbergen van het staal, dat oorspronkelijk gepland was voor 2 november, te vervroegen zodat er geen materiaal meer verloren gaat in de ruimte.
De bedoeling daarvan is de collectorkop aan het einde van de TAGSAM-arm, met het verzamelde materiaal, in een capsule, de Sample Return Capsule (SRC), in het midden van het ruimtetuig te plaatsen (zie afbeelding bovenaan).
"De overvloed aan materiaal die we verzameld hebben van Bennu heeft het mogelijk gemaakt om onze beslissing om het materiaal op te bergen te vervroegen", zei Dante Lauretta, de belangrijkste onderzoeker voor de OSIRIS-REx missie aan de University of Arizona, Tucson. "Het team werkt nu de klok rond om de tijdlijn voor het opbergen te versnellen, zodat we zoveel mogelijk van het materiaal kunnen veilig stellen voor een terugkeer naar de aarde."
37 minuten over en weer
OSIRIS-REx werkt voor een groot deel als een robot, volledig autonoom, maar het opbergen van het staal verloopt in verschillende stappen die het team op aarde moet overzien en aansturen. Het team zal het eerste bevel sturen naar het ruimtetuig om te beginnen met de opbergprocedure, en daarna zal OSIRIS-REx na elke stap gegevens en beelden naar de aarde sturen en telkens wachten op de bevestiging van het team om voort te gaan met de volgende stap in de procedure.
OSIRIS-REx is nu zo ver weg van de aarde, 18,5 lichtminuten om precies te zijn, dat elk signaal er 18,5 minuten over doet om de aarde of het ruimtetuig te bereiken. Tussen elke stap moet er dus 37 minuten gerekend worden voor de communicatie over en weer.
Gedurende de procedure zal het missie-team constant de buigzame 'pols' van de TAGSAM-arm in het oog houden om er zeker van te zijn dat de collectorkop op de juiste manier in de SRC-capsule geplaatst wordt. Het team heeft ook een nieuwe reeks beelden aan de procedure toegevoegd die moeten genomen worden, om het materiaal in het oog te houden dat ontsnapt aan de collectorkop en er zeker van te zijn dat de deeltjes het opbergen niet in de war sturen.
Gedacht wordt dat de hele procedure verschillende dagen in beslag zal nemen.
OSIRIS-REx werd op 8 september 2016 gelanceerd naar Bennu en moet in maart van volgend jaar terug naar de aarde vertrekken. Verwacht wordt dat het ruimtetuig in september 2023 in de woestijn in Utah in de Verenigde Staten zal landen, met de grootste lading buitenaards materiaal sinds de Apollo-missies naar de maan, zo hopen de wetenschappers.
Ze hopen ook dat het materiaal van de asteroïde Bennu zal helpen om de oorsprong van ons zonnestelsel verder bloot te leggen en verduidelijking kan brengen over de oorsprong van het leven.
Uit metingen met telescopen was namelijk eerder al gebleken dat Bennu een koolstofrijke asteroïde is. Dat is belangrijk omdat dergelijke primitieve asteroïden vluchtige stoffen en organische moleculen zouden kunnen bevatten die aanwijzingen kunnen geven voor het ontstaan van het leven op aarde en voor de mogelijkheid dat er elders leven zou kunnen bestaan.
Bronnen: persberichten NASA, telex AFP.
