Het is onverdedigbaar dat een topvoetballer minder sociale bijdragen betaalt dan een verpleegkundige

Laat mij één ding duidelijk stellen. Ik ben geen voetbalhater. Integendeel, ik ben een voetbalfan. Van Royal Sporting Club Anderlecht. Ook in deze moeilijke tijden voor mijn club siert een handdoek van Pär Zetterberg regelmatig mijn badkamer – tot wanhoop van mijn mooiere wederhelft.

Maar dat betekent niet dat ik het onverdedigbare ga verdedigen. En dat onverdedigbare is dat topvoetballers als Adrien Trebel, mijn favoriete speler op de Belgische velden, minder dan 1% van hun loon afstaan aan de sociale zekerheid, terwijl andere voetballers en sporters met een karig loon de volle pot van 38% van hun brutoloon afgehouden zien worden.

Dat komt omdat voor voetballers, net als voor andere professionele sporters, de RSZ-bijdragen niet berekend worden tegenover hun volledige loon, maar wel tegenover een fictief loon van ongeveer 2350 euro per maand. Of een voetballer dus in de praktijk 2350 euro verdient, of 250.000 euro, het loon dat Trebel zou vangen per maand, hij ziet altijd slechts 900 euro naar de sociale zekerheid vloeien. Dat is onrechtvaardig binnen het voetbal, maar ook tegenover de situatie elders in de arbeidsmarkt. 

In dezen haalt bij mij de arbeidseconoom het dan ook van de voetbalfan. Een topvoetballer die minder afdraagt dan een verpleegkundige, ik heb de situatie in het verleden, zowel in interviews als in informele gesprekken, veelvuldig aangeklaagd.

En het mooie is dat er eindelijk iets beweegt. Vorige week gaf de fractieleider van Open VLD in de Kamer, Egbert Lachaert, zijn wetsvoorstel vrij waarin de RSZ-bijdragen van professionele sportbeoefenaars niet langer op een fictief loon worden berekend, maar op het echte loon, en waarbij het percentage dat men betaalt oploopt naarmate men meer verdient. De RSZ-lasten blijven in het voorstel van Lachaert lager dan voor een reguliere werknemer, omdat het deeltje dat werkgevers, voetbalclubs en andere sportverenigingen dus, zullen moeten betalen lager blijft. Maar dit wordt gecompenseerd door een heffing op transfers van 10%.

Ook Joris Vandenbroucke (SP.A) en Leen Dierick (CD&V) werken aan een wetsvoorstel. Vandenbroucke zou het hele systeem zelfs willen afschaffen, zodat alle voetballers 38% sociale bijdragen afgeroomd zien van hun volledige loon.

Het lijkt de politiek dus menens. Bij de Pro League, die de 24 professionele voetbalclubs in België groepeert, groeit dan ook de ongerustheid. De meer dan 72 miljoen (!) euro die naar het voetbal stroomt enkel en alleen door de huidige RSZ-korting is voor het eerst écht in gevaar.

Volgens berichtgeving in Het Laatste Nieuws van dit weekend werkt de Pro League aan een tegenbod waarbij het fictieve loon van 2300 euro per maand waarop een voetballer nu RSZ-bijdragen betaalt, opgetrokken zou worden naar 5000 euro per maand. Naar een vijftigste van het loon van Adrien Trebel dus. Dergelijke toppers zullen nog steeds minder dan 1 procent van hun brutoloon richting de sociale zekerheid zien vloeien. Dit voorstel van de Pro League, dat de zwaarste schouders volledig spaart, is dan ook een “indecent proposal”.

De Pro League heeft bovendien collega Michel Maus (VUB) onder de arm genomen om haar grieven te verdedigen. Dit is opvallend. Professor Maus is een bijzonder gewaardeerd collega, die steevast pleit voor een eerlijker fiscaliteit. In deze wordt aan Michel Maus echter het omgekeerde gevraagd, namelijk iets wat volstrekt asociaal is, te verdedigen.

De vraag is nu, voor welk voorstel moet u supporteren? Voor mij is het duidelijk. Elk voorstel dat ervoor zorgt dat een voetballer met een jaarloon van 3 miljoen euro straks meer bijdraagt dan een voetballer (of andere professionele sporter) die 30.000 euro verdient, valt voor mij te overwegen. Een voorstel waarin een arme sporter, in centen of procenten, meer blijft afdragen dan een rijke voetballer is onaanvaardbaar. De sterkste schouders moeten echt de zwaarste lasten gaan dragen, terwijl in wat de Pro League voorstelt het omgekeerde waar blijft.

Er zijn dan grosso modo twee logische opties.

• Ofwel schaft men de hele RSZ-korting af. Dat heeft als voordeel dat er eindelijk nog eens een koterij uit onze arbeidsmarkt verdwijnt in plaats van dat er weer één bijgebouwd wordt. Op die manier draagt een voetballer een even hoog percentage af als wie slechts voldoende talent heeft om haar/zijn voetbalkunsten te tonen in de achtertuin. In euro’s uitgedrukt zal dat dan een veel hoger bedrag zijn.

• Ofwel behoudt men de RSZ-korting voor professionele sporters, maar keert men ze om. Dat wil zeggen: stel enkel de eerste honderden euro die sporters verdienen vrij van RSZ-lasten. Of hef er een heel laag percentage op, zoals Egbert Lachaert voorstelt. Voor alles wat boven die eerste honderden euro's wordt verdiend, wordt de volle pot van 38% geïnd. Niet alleen in het voetbal, maar in alle sporten. Zo zal een weinig verdienende sporter duidelijk minder dan 38% afdragen, terwijl een topverdiener dicht tegen die 38% zal zitten.

Op die manier realiseren we wat de originele RSZ-korting beoogde: wie weinig verdient met haar/zijn sport toch iets meer van een korte carrière laten overhouden. En op die manier wordt de RSZ-korting herverdeeld van de rijkste naar de armste sporters en sportclubs. Gewoon zoals we het elders in de arbeidsmarkt kennen dus.