Gonzalez Pacheco vermomd in 2013.
AFP-GERARD JULIEN

"Billy the Kid" (73), beul van Franco, overleden: "Hij was een sadistische folteraar en was daar trots op"

In de Spaanse hoofdstad Madrid is Gonzalez Pacheco overleden, een van de beruchtste folteraars tijdens de dictatuur van Francisco Franco. De man die de bijnaam “Billy the Kid” kreeg, overleed aan het coronavirus. “Hij was een sadistisch folteraar, en daar nog trots op ook”, zegt Spanje-kenner Vincent Scheltiens in "De wereld vandaag".

Antonio Gonzalez Pacheco was lid van de Madrileense politie van 1971 tot 1982. In die tijd bouwde hij de reputatie op van een meedogenloze folteraar. Hij kreeg de bijnaam van westernheld “Billy the Kid”, of in het Spaans “Billy El Nino”. Tijdens zijn folterpraktijken had hij de gewoonte om een wapen rond zijn vinger te draaien. Zelfs al tijdens het regime van Franco werd hij veroordeeld vanwege uitzonderlijke gewelddaden. Het leverde hem één dag gevangenis op waarna hij terug aan de slag mocht.

De dans ontsprongen

Ook na de dood van Franco bleef “Billy the Kid” actief in het politie-apparaat, vooral in de strijd tegen de Baskische terreurgroep ETA. Later ging hij voor een beveiligingsbedrijf werken en bleef hij jarenlang uit de publiciteit.

Gonzalez Pacheco kon profiteren van de amnestiewetten uit 1977, tijdens de overgang van dictatuur naar democratie. ”Deze wet had goede kanten”, zegt historicus Vincent Scheltiens in “De wereld vandaag” op Radio 1. “Tegenstanders van de dictatuur kwamen vrij. Maar tegelijk kon niemand terechtgesteld worden voor misdaden tijdens de dictatuur. Zelfs folteraars ontsprongen de dans.”

“Gonzalez Pacheco schuwde de volgende jaren het daglicht", weet Scheltiens. "De man was beducht voor tegenstanders die wraak zouden kunnen nemen. Hij werd zelfs eens opgemerkt met een motorhelm om niet herkend te worden. Maar tegelijk nam hij anoniem deel aan marathons want hij was een uitstekende loper. In kringen die hem bejubelden voor zijn daden van vroeger was hij nog steeds graag gezien.”

Gonzalez Pacheco met motorhelm in 2014.
AFP-GERARD JULIEN

Naarmate Spanje meer en meer afrekende met het Franco-verleden kwam Gonzalez Pacheco herhaaldelijk in het nieuws. In 2010 werd hij opgemerkt tijdens een marathon in Madrid. De man liep als 60-plusser in sportkledij met de kleuren van de Falangistische partij van Franco.

Gonzalez Pacheco bleek een ongestoord leven te leiden in de Spaanse hoofdstad, in een betere wijk dichtbij het Bernabeu-stadion van voetbalclub Real Madrid. “Dat is pas echt wrang”, vindt Vincent Scheltiens. “Hij resideerde lange tijd onbekommerd in een wijk waar ook overlevende slachtoffers woonden, mensen die via zijn handen waren gepasseerd.”

Medailles van eer

In 2013 vaardigde een Argentijnse rechter een internationaal aanhoudingsbevel uit. Gonzalez Pacheco werd beschuldigd van gewelddaden door familieleden van slachtoffers. Zij hadden eerder voor het Spaanse gerecht bot gevangen. Het Spaanse Hoger Gerechtshof weigerde op de uitlevering in te gaan.

In 2018 werd onthuld dat hij een pensioen kreeg dat veel hoger was dan zijn ex-collega’s wegens “uitzonderlijke diensten”. Hij was nog steeds drager van vier officiële medailles van eer. Sindsdien liep een procedure om hem zowel het pensioen als de medailles te ontnemen. Nog dit jaar zijn dienstnota’s uitgelekt waaruit misdaden konden afgeleid worden.

Gonzalez Pacheco in 2013.

“Er lopen helaas nog veel beulen uit het tijdperk van Franco rond in Spanje”, besluit Vincent Scheltiens. “Niemand is door de amnestiewetten berecht. Eigenlijk is dit moeilijk te bevatten in een land dat lid is van de Europese Unie. Zeker als je weet dat landen als Argentinië of Zuid-Afrika wel afgerekend hebben met hun beulen uit het verleden.”

Gonzalez Pacheco werd 73 en overleed in het ziekenhuis aan de gevolgen van het coronavirus. Hetzelfde overkwam Chato Galante, de anti-Franquist die al op 28 maart overleed. Ook hij werd gefolterd door “Billy the Kid”.

Meest gelezen