Herlees de liveblog - Bart De Wever over politieke crisis: "Men heeft met mijn voeten gespeeld"

De Spaanse minister van Buitenlandse zaken Josep Borrell noemt het vertrek van N-VA uit de Belgische federale regering "goed nieuws". Zoals bekend heeft Madrid het erg moeilijk met de houding van N-VA in het dossier van Catalonië. Zo raakte de Vlaamse vertegenwoordiger in Spanje zijn diplomatieke status kwijt naar aanleiding van uitspraken van Vlaams parlementsvoorzitter Jan Peumans, die erg kritisch is over het opsluiten van Catalaanse politici die naar onafhankelijkheid streven.

"Het is goed nieuws dat de Belgische regering de interne crisis heeft overwonnen", zei de Spaanse minister in de rand van een persontmoeting. De herschikking van de Belgische regering en het vertrek van N-VA uit de regering-Michel is voor hem ook een goede zaak voor Spanje omdat "er nu geen ministers meer inzitten die kritisch tegenover ons staan". "Dat is een geluk bij een ongeluk", aldus Borrell.

Hoofdredacteur van De Tijd Isabel Albers ziet een Bart De Wever die, ondanks enkele sterke uitspraken, de deur openhoudt voor samenwerking met de nieuwe regering. "Ook voor hem staat er veel op het spel", zegt ze in "De Afspraak". "Door de stekker uit de regering te trekken voor Marrakech, trekt hij ook de stekker uit heel het sociaaleconomische project. Daarvoor zijn ze in die regering gestapt. Ook hij staat onder druk. Zijn achterban rekent erop dat er nog een aantal dingen worden goedgekeurd."

Journalist en politiek commentator Jan Segers van Het Laatste Nieuws heeft het in "De afspraak" over een "politiek vluchtmisdrijf" van de N-VA. "De beweegreden is één kwart politieke overtuiging en drie kwart electorale berekening. Dat zint premier Michel terecht niet. Maar hij moet er dan wel de juiste conclusies uit trekken. En dat is dat hij overblijft met een restregering, een soort late nageboorte van Michel I. Deze regering houdt maar 1 op de 3 kiezers meer over en heeft geen bestaansrecht meer. Weg ermee, naar de kiezer. De democratie heeft haar rechten."

"Er zijn andere ministers die andere accenten leggen. Maar het is onze bedoeling om binnen het kader van het regeerakkoord te blijven." Dat zegt vicepremier Kris Peeters (CD&V) in "Terzake". Hij roept op om geen "straffe uitspraken" te doen nog voor premier Charles Michel (MR) is teruggekeerd uit Marrakech en met de fractieleiders van de oppositie heeft kunnen spreken over hoe het nu verder gaat. Dat zal wellicht morgen gebeuren. Peeters reageert daarmee op het gesprek met Bart De Wever in dezelfde uitzending.

Voorts zegt Peeters dat de regering wel degelijk respect heeft voor de grondwet. "Ik ben realistisch. Het wordt geen wandeling in het park. We zullen in discussie moeten gaan met het parlement." Maar een regering in lopende zaken of vervroegde verkiezingen vindt hij geen alternatieven. Lees meer in het onderstaande artikel.

Volgens professor staatsrecht Patricia Popelier is er wel degelijk sprake van een nieuwe regering, en zou die dus in principe het vertrouwen moeten vragen van het parlement. "We zitten met een totaal andere formatie: de grootste partij in de coalitie is weg", zegt ze in "Terzake". "Ik heb ook al vernomen dat er toch wel wat andere accenten gelegd worden. Dit is niet meer Michel I maar Michel II. Als men geen stemming vraagt, dan is dat omdat men voelt dat er een kink zit in de kabel."

Sander Loones (N-VA) is na enkele weken al minister af. Didier Reynders (MR) neemt zijn bevoegdheid Defensie over. Een teleurgestelde Loones was de enige N-VA-minister die de pers toeliet bij de officiële bevoegdheidsoverdracht op het kabinet.

Volgens VRT NWS-Wetstraatjournalist Bart Verhulst worden er momenteel politieke spelletjes gespeeld rond de vraag of de vernieuwde regering-Michel het vertrouwen moet vragen aan het parlement. "De oppositie vraagt eigenlijk: "premier Michel, vertel ons of het water nat is". Want iedereen weet dat de regering geen meerderheid heeft in de kamer die haar het vertrouwen kan geven", zegt hij in "Het Journaal".

Verhulst zegt dat de oppositiepartijen om verschillende redenen om die vertrouwensstemming vragen. "SP.A en Groen drijven vooral de prijs op. Het is niet gezegd dat ze zouden tegenstemmen. Dat hangt af van wat de premier te bieden heeft, klinkt het. N-VA en Vlaams Belang willen vooral dat de regeringspartijen maximaal gezichtsverlies lijden."

"Premier Michel zegt dat een vertrouwensstemming niet nodig is, omdat het volgens hem geen nieuwe regering is. Sommige specialisten zijn het daar niet mee eens, omdat de samenstelling is veranderd en regeringsleden laten uitschijnen dat er andere accenten worden gelegd. Sowieso zijn er wel vragen te stellen bij het democratische gehalte van de regering als je maar de steun hebt van 52 op de 150 Kamerleden."

De Wetstraatjournalist wijst erop dat de oppositiepartijen zelf een motie van wantrouwen kunnen indienen als ze het absoluut tot een stemming willen laten komen. Maar dat zou kunnen leiden tot een regering in lopende zaken en misschien vervroegde verkiezingen. En daar is weinig enthousiasme voor.

De Belgische ngo's die mee betrokken waren bij het overleg over het VN-migratiepact, zijn tevreden dat premier Charles Michel uiteindelijk toch als vertegenwoordiger van de Belgische regering aanwezig was in Marrakech. "We hopen dat hij dat engagement nu ook omzet in daden", klinkt het bij ontwikkelingsorganisatie 11.11.11 en bij Fairwork Belgium, dat de rechten van buitenlandse werknemers verdedigt.

"Ik denk dat het superbelangrijk is dat de premier hier uiteindelijk als vertegenwoordiger van België aanwezig was", zegt Flor Didden van 11.11.11. "We waren echt geschrokken van het debat dat in België was uitgebarsten, nadat België zich in september nochtans al tot het akkoord geëngageerd had."

"En ook de manier waarop de premier hier aanwezig was, is belangrijk", vult Jan Knockaert van Fairwork Belgium aan. "Hij had hier een flauwe speech kunnen geven, waarbij iedereen in slaap viel. Maar het was één van de meest dynamische toespraken die we hier tot nu toe gezien hebben. Er sprak een duidelijk engagement van België uit."