Lopen er binnenkort opnieuw mammoeten rond op aarde?

De wolharige mammoet is naar schatting 4.000 jaar geleden uitgestorven, na de laatste IJstijd. Toch zouden wetenschappers stilaan in staat zijn om het oerdier terug tot leven wekken, in een nieuwe vorm weliswaar. De mammoet 2.0 zou een straf staaltje van genetisch ingenieurschap kunnen worden.

Op een bijeenkomst van de American Association for the Advancement of Science deze week heeft het team van Harvard zijn "ontuitsterfplan" voor de mammoet voorgesteld. Over naar schatting twee jaar zou het mogelijk zijn om een zogenoemd "hybride embryo" te creëren: genetisch materiaal van de mammoet zou worden "geprogrammeerd" in een Aziatische olifant. Dat is het dier dat genetisch het meest lijkt op een mammoet.

"Op die manier ontstaat dus een olifant-mammoet. Het dier zal eerder op een olifant lijken, maar toch ook enkele duidelijke mammoettrekken hebben", zegt professor George Church daarover. "We zijn er nog niet helemaal, maar over enkele jaren moet dit mogelijk zijn."

Hoe een "mammofant" er precies zal uitzien, is nog onduidelijk. Het dier zou wel kleine oren hebben (zoals een mammoet), lang haar en een speciale vetlaag. De specifieke mammoetgenen waardoor een dier deze trekken krijgt, zullen ingeplant worden in het DNA van een Aziatische olifant.

De eerste experimenten met cellen zijn succesvol verlopen. In een volgende fase van het onderzoek willen de onderzoekers testen uitvoeren op ontwikkelende embryo's. Zelfs als alles volgens plan verloopt, zal het dus nog jaren duren voor dat kan resulteren in een levensvatbaar dier.

Volgens Church zijn deze genetische experimenten mogelijk ook goed nieuws voor de Aziatische olifant, die met uitsterven bedreigd is. Het dier zou - mits de genetische "aanpassingen" - in een andere vorm kunnen blijven bestaan.

Dit aspect van het onderzoeksproject roept vragen op. "Een mammoet is meer dan een combinatie van genen: het was een sociaal dier, net als de moderne Aziatische olifant dat ook is. Hoe zal een kudde olifanten reageren op een hybride olifant-mammoetkalf? Zal het dier kunnen overleven?", vraagt Church zich af.

Hoe de "mammofant" ter wereld zou moeten komen, is ook nog een vraagteken. Church zou het hybride dier willen laten groeien in een kunstmatige baarmoeder. Experimenten met muizen lijken veelbelovend. Een vrouwtjesolifant aanstellen als draagmoeder is een andere optie. "Al zou het onredelijk zijn voor dat dier om zo'n voortplantingsrisico te nemen, voor een uitgestorven diersoort."