Rijden er straks ook grote "supertrucks" door uw gemeente? En is dat veilig?
De Vlaamse overheid heeft nieuwe trajecten goedgekeurd waarop zogenoemde supertrucks mogen rijden. Deze mastodonten kunnen nu ook goederen vervoeren naar bedrijven in Waregem, Izegem, Jabbeke, Machelen, Zaventem en een autobouwer in Gent. Maar zijn die vrachtwagens op onze volgebouwde wegen eigenlijk wel veilig?
Supertrucks zijn zware vrachtwagens die 25 meter lang zijn en tot 60 ton wegen. Daardoor kunnen twee supertrucks dezelfde lading vervoeren als drie normale vrachtwagens. Omdat ze voordelen zouden bieden op het vlak van economie, verkeer en milieu worden ze ook wel ecocombi’s genoemd.
De theorie is: als je het aantal ritten met vrachtwagens kan terugdringen, dan leggen transportbedrijven minder kilometers af, en dat leidt dan weer tot minder uitstoot van schadelijke gassen, minder drukke wegen en meer verkeersveiligheid.
Maar het zijn erg grote vrachtwagens en ze zijn dus niet geschikt voor elk transport, bijvoorbeeld voor een levering aan een buurtwinkel. Er is bij veel mensen ook ongerustheid over de verkeersveiligheid van deze grotere en zwaardere voertuigen omdat bij botsingen de gevolgen zeer ernstig kunnen zijn.
Kunnen supertrucks in Vlaanderen wel?
De supertrucks rijden al enkele jaren in Zweden, Denemarken en Nederland. In die landen zag de Vlaamse overheid na studie geen extra problemen met verkeersveiligheid. Als je supertrucks op wegen wil toelaten, dan moet je wel rekening houden met het feit dat lang niet alle verbindingen geschikt zijn. Voertuigen moeten ook technisch helemaal in orde zijn en chauffeurs moeten een bijzondere opleiding hebben gevolgd.
Probleem is wel dat veel grotere wegen bij ons in Vlaanderen bebouwd zijn. Huizen, rotondes, scherpe bochten, vaak geen aparte fietspaden: dat zorgt sowieso voor problemen. Daarom wordt het gebruik van supertrucks in Vlaanderen eigenlijk nog steeds niet toegelaten. De Vlaamse overheid startte een paar jaar geleden wel met een proefproject om onder meer de gevolgen voor de verkeersveiligheid in te onderzoeken.
Eén traject vanaf de afrit van de snelweg
De Vlaamse overheid lanceerde in 2014 een oproep voor de selectie van transportbedrijven die aan deze test wilden meewerken. In 2018 kwam er een verlenging. Toen kwam er een zogenoemd basisnetwerk (de autosnelwegen en enkele wegen binnen de havengebieden) waar supertrucks sowieso toestemming hebben om te rijden.
Maar die grote vrachtwagens hebben natuurlijk vaak een bestemming verder van de snelweg. Die bestemming zijn doorgaans verdeelcentra van grote supermarkten, autofabrieken, enz. Eens je met een supertruck naar een bedrijventerrein wil, dan moet je vanaf aan bepaalde afrit van de snelweg via één route rijden en daar mag je als chauffeur niet van afwijken omdat het anders voor andere weggebruikers en de omgeving niet veilig is. Dat zijn de zogenoemde aantakkingstrajecten. De Vlaamse overheid heeft net 19 van die nieuwe trajecten goedgekeurd naar bijvoorbeeld bedrijven in Waregem, Izegem, Jabbeke, Oostakker en Brucargo. In totaal zijn er nu 49 dergelijke aantakkingstrajecten vergund.
Op de kaartjes hieronder zie je de wegen waar de supertrucks mogen rijden. De groene verbindingen zijn de snelwegen. De blauwe lijnen zijn de aantakkingstrajecten. Op het eerste kaartje staat een overzicht voor heel Vlaanderen, op het tweede kaartje een detail van Oost- en West-Vlaanderen. Meer informatie vind je op deze link hieronder (bron: OpenStreetMap en AWV).
(lees voort onder de kaartjes)
Wie bepaalt welke trajecten veilig zijn?
Het Agentschap Wegen en Verkeer gaat na of wegen voor supertrucks veilig zijn. En dat mag je vrij letterlijk nemen. Inspecteurs van het agentschap kijken elke meter na: kan een vrachtwagen op een kruispunt of rotonde veilig draaien, staan er geen objecten in de weg?
De selectie is vrij streng: loopt het traject door een zone 30? Dan gaat het niet door. Eens een traject goedgekeurd is voor één bedrijf, dan mag elk bedrijf er gebruik van maken, als de vrachtwagens en chauffeurs tenminste aan de juiste voorwaarden voldoen.
Krijgen we straks tienduizenden supertrucks?
Neen. De aantallen blijven voorlopig erg klein. Volgens het Agentschap Wegen en Verkeer zijn er momenteel 73 vergunningen uitgereikt: voor 11 Belgische en 61 Nederlandse voertuigen, en één Duits voertuig.
Maar dat betekent niet dat die allemaal ook rondrijden op het netwerk in Vlaanderen, zegt woordvoerster Veva Daniels van AWV. "Ze hebben de nodige vergunningen, maar of ze dit daadwerkelijk doen, weten we eigenlijk niet. Ze moeten ons daarvan ook niet op de hoogte brengen.”