Onderzoek toont aan: "Europese politici maken gebruik van aangekochte likes"
Enkele Europese politici hebben hun invloed op sociale media proberen te vergroten door extra likes en interacties aan te kopen voor hun accounts. Dat zeggen de onderzoekers van het NATO Strategic Communication Centre of Excellence, een onafhankelijk onderzoekscentrum in Letland. VRT NWS sprak met Sebastian Bay, die deelnam aan het onderzoek.
Meer invloed op sociale media
"We spreken van manipulatie op sociale media wanneer men probeert zijn bereik en invloed op sociale media te vergroten door extra likes, shares en commentaren te kopen", vertelt Bay. "De valse interacties die we gevonden hebben worden verkocht door Europese bedrijven. We vonden ook dat die betrokken bedrijven eigenlijk indirect samenwerken met Russische bedrijven".
De valse likes worden vaak vanuit een bot verstuurd. Dat is een computerprogramma dat op het internet menselijk gedrag vertoont. Een bot kan dus perfect op een echte account lijken, die bepaalde posts op sociale media gaat liken en delen. Zo'n bot kan je dus kopen en verkopen. Volgens het onderzoek hebben de betrokken Europese bedrijven bots van Russische bedrijven gekocht en daarna doorverkocht aan derden, onder meer aan Europese politici.
"Tijdens ons onderzoek hebben we de valse likes in zo wat alle grote Europese landen aangetroffen", benadrukt Bay. Toch worden in het onderzoek geen politici of politieke partijen met naam vermeld. Volgens de expert kunnen bedrijven de manipulatie nog minder zichtbaar maken door ook interacties van echte mensen te verkopen. Hiervoor gaan ze samenwerken met bedrijven die dit soort interacties verkopen. In dit geval worden individuen betaald om reacties te posten op bepaalde pagina's op sociale media. "Bij ons onderzoek was het moeilijk om dit soort likes te onderscheiden. Maar in beide gevallen gaat het dus om manipulatie, omdat die interacties gekocht zijn en dus niet authentiek".
Russische inmenging
Van het totaal aantal onderzochte bots werd er 15 procent gebruikt voor politieke doeleinden. Het grootste deel van die valse likes werden ingezet voor commerciële doeleinden. Bijvoorbeeld om de populariteit van een beroemdheid, een restaurant of een bedrijf te vergroten.
In totaal werden er 70 bedrijven opgelijst, die betrokken waren bij de manipulatie. Ze bevinden zich allemaal in Europa, maar de meeste werken in opdracht van Russische bedrijven. Bij sommige bedrijven is het verkoopproces zelfs volledig geautomatiseerd, zonder menselijke controle.