Videospeler inladen...

Na nieuwe uitbraken: "Reizen niet aan de orde", zegt Van Ranst, "Wet nodig voor verplichte quarantaine", meent Vlieghe 

Nu het coronavirus op verschillende plekken in Europa lokaal opflakkert, rijst de vraag: wat met Belgen die na een vakantie in een risicogebied naar huis terugkeren? Infectioloog Erika Vlieghe dringt aan op een wet om zulke mensen verplicht in quarantaine te (kunnen) plaatsen. Viroloog Marc Van Ranst en epidemioloog Pierre Van Damme vinden dat reizen te snel is toegelaten: "Blijf deze zomer thuis als je reizen kan vermijden."

Het district El Segrià in Catalonië (Spanje), de zone La Mariña in Galicië (Spanje), de havenstad Safi in Marokko of de streek Veneto rond Venetië (Italië): op verschillende plekken in Europa flakkert het coronavirus lokaal weer op, net nu de vakantie is begonnen en veel Belgen naar het buitenland reizen.

Wat moet met die landgenoten gebeuren eens ze naar huis terugkeren, zeker als ze in een risicogebied zijn geweest? Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) riep hen gisteren in "Het Journaal" al met aandrang op om spontaan in quarantaine te gaan en zich meteen bij de huisarts te laten testen. Een quarantaine verplichten, kan wettelijk niet, zei ze.

Bekijk hier de reactie van minister De Block in "Het Journaal" van gisteravond (en lees voort onder de video):

Videospeler inladen...

Intussen is duidelijk dat alle reizigers die met het vliegtuig vanuit Catalonië naar ons land reizen een speciaal document moeten invullen. Ze moeten aangeven waar ze zijn geweest en ze moeten hun contactgegevens achterlaten. Dat moet een eventuele contactopsporing later makkelijker maken. 

Marc Van Ranst: "Toeristische reizen zijn echt niet aan de orde"

Naar verluidt zijn vandaag drie Belgen die in El Segrià waren in ons land geland. Zij kregen dus ook de vraag om zich af te zonderen. "Je weet nu al dat er een hele zomer soortgelijke gevallen zullen zijn", zegt viroloog Marc Van Ranst aan VRT NWS. "Nu gaat het om een niet-toeristische regio, maar wat als het om een stad gaat of een populaire vakantieplaats?"

Van Ranst herhaalt de boodschap die hij al enkele weken brengt. "Ik kan begrijpen dat mensen naar het buitenland gaan, voor bijvoorbeeld hun partner of de kinderen. Maar toeristische reizen vond ik echt nog niet aan de orde. Ik denk ook dat veel mensen klaar waren voor een vakantie in eigen land."

94 procent van de bevolking heeft nog geen antistoffen. Zij zitten in dezelfde situatie als in februari. Daar maak ik me zorgen over. 

Viroloog Marc Van Ranst

Op 15 juni gingen de meeste Europese grenzen open en sindsdien zijn reizen dus weer toegelaten. Of we klaar zijn om de consequenties daarvan - reizigers uit gebieden waar het virus weer meer aanwezig is - op te vangen? Van Ranst denkt van niet. "Stel dat je een test of een quarantaine al zou verplichten, dan nog wordt dat onmogelijk. De overheid weet niet waar iedereen is. Mensen die met de auto terugkeren, daar heb je bijvoorbeeld geen weet van. Mensen die terugkeren met het vliegtuig kunnen perfect zeggen dat ze van ergens anders komen. Dat maakt het onmogelijk om enig beleid te voeren."

"Het enige wat je dus kan doen, is vragen aan mensen om zichzelf in isolatie te zetten", zegt Van Ranst, die vindt dat de boodschap van de overheid wel sterker mocht klinken. "Er zullen mensen zijn die dat nauwgezet opvolgen, maar er zullen ook mensen zijn die dat niet doen."

En dus komt Van Ranst terug op zijn zelfde punt. "Je kan toeristische reizen verbieden", zo klinkt het. "Ofwel heb je geen toerisme ofwel heb je dat wel, maar kan je het niet controleren. Mijn boodschap blijft: let op met reizen en doe het liever niet als het niet nodig is. Vergeet niet dat 94 procent van de bevolking geen antistoffen heeft. Zij zitten dus in dezelfde situatie als in februari (net voor de epidemie, red.). Daar maak ik mij toch zorgen over."

Bekijk hier een reportage uit "Het Journaal" over reizigers die uit Catalonië zijn teruggekeerd en wat zij nu moeten doen (en lees voort onder de video):

Videospeler inladen...

Erika Vlieghe: "Wees in de mogelijkheid om snel terug te keren"

Infectioloog Erika Vlieghe treedt haar collega Marc Van Ranst bij op het punt dat het misschien nog te vroeg is om van hier naar daar te reizen doorheen heel Europa. Volgens haar is er ook nood aan een duidelijk wettelijk kader voor verplichte quarantaine voor wie terugkeert uit risicogebied.

Over de actuele situatie, de mensen die terugkeren uit delen van Galicië en Catalonië in Spanje die opnieuw in lockdown zijn, zegt Vlieghe dit aan VRT NWS: "Ik denk dat we, zoals minister van Volksgezondheid De Block gisteren al zei, nu moeten vragen aan mensen dat ze vrijwillig in quarantaine gaan en ze moeten laagdrempelig getest kunnen worden."

Advies moet zijn: reizen brengt belangrijke risico's met zich mee, wees in de mogelijkheid om snel terug te keren of houd gewoon vakantie in eigen land. De situatie is heel fragiel.  

Infectioloog Erika Vlieghe

Wie reisplannen heeft, zal die volgens Vlieghe ook snel moeten kunnen aanpassen. Volgens haar zal het ook moeilijk laveren worden tussen de verschillende besmettingshaarden. "Iedereen gaat graag op vakantie, maar ik denk dat we duidelijk het advies moeten geven dat dat belangrijke risico’s met zich meebrengt en dat iedereen moet overwegen zijn of haar vakantie flexibeler te maken of gewoon vakantie in eigen land te houden, zeker als de situatie zo blijft evoluren. Check de situatie voor je vertrekt, wees in de mogelijkheid om zo snel mogelijk terug te keren. De situatie is heel fragiel, het is weinig interessant om met veel mensen op en af door Europa te bewegen, het lijkt niet of we er echt klaar voor zijn."

"Mensen vragen mij vaak: mag ik naar Zweden of Servië reizen? En dan denk ik: neen, dat is een slecht idee. Dat is gevaarlijk, doe dat nu niet. Soms gaat het ook om mensen die ouder zijn of een kwetsbaar profiel hebben die toch willen reizen, ik denk dat dat absoluut niet verstandig is op dit moment." 

Vanuit de GEES, de adviesgroep die mee de exitstrategie voor ons land uit de coronacrisis bepaalt en waarvan Erika Vlieghe voorzitter is, was er ook om een waarschuwende campagne gevraagd om het reizen op grote schaal nog af te raden. "Dat is helaas niet gebeurd, integendeel, er is heel veel druk van binnen Europa om ook grenzen met andere landen verder open te zetten. En ik denk dat we hier heel voorzichtig moeten zijn. Ik denk dat het goed zou zijn als er veel meer ontrading zou zijn." 

Bekijk hier een reportage uit "Het Journaal" over het toerisme aan onze kust dat zich op gang trekt (en lees voort onder de video):

Videospeler inladen...

Pierre Van Damme: "Breng je vakantie thuis door"

Ook epidemioloog Pierre Van Damme is voorstander van een wettelijk kader om Belgen die uit risicogebied terugkeren verplicht in quarantaine te kunnen plaatsen. "Als mensen dat niet uit zichzelf doen, zouden we dat moeten kunnen verplichten want het is in het belang van de volksgezondheid", zegt hij in "Het Journaal". "Het gaat niet alleen over Spanje, deze zomer zullen we op verschillende plekken in Europa brandversnellers zien. Dat is een signaal voor iedereen die van plan is om te reizen om toch na te denken: loop ik een risico? Ben ik kwetsbaar? Dan zou ik reizen echt afraden want dan riskeer je in het buitenland in het ziekenhuis terecht te komen."

Terugkeerders die niet in quarantaine gaan, stellen ook thuisblijvers mogelijk aan het coronavirus bloot. "Zo is het ook in februari en maart begonnen met mensen die uit Italië en Oostenrijk terugkeerden. De situatie is momenteel goed in België, dat moeten we zo houden. Nu, de beslissing is genomen om te mogen reizen, mensen maken plannen of hebben dat al gedaan. Ik denk dat politici en experten samen moeten zeggen: dit zijn de regels voor iedereen die uit het buitenland terugkeert en zeker voor landen waar de epidemie weer opflakkert."

Ik denk dat politici en experten samen moeten zeggen: dit zijn de regels voor iedereen die uit het buitenland terugkeert en zeker voor landen waar de epidemie weer opflakkert.

Pierre Van Damme

Net als Van Ranst denkt Van Damme dat we te snel weer zijn beginnen te reizen. "Europa heeft dat voor een stuk beslist, het is moeilijk om daar als klein land tegenin te gaan. Er is natuurlijk ook wel druk geweest vanuit de (toeristische) sector. Die heeft enorm afgezien, maar we moeten ook ons gezond verstand gebruiken."

"Blijf deze zomer thuis, als je reizen kan vermijden", zegt Van Damme nog. "Als het niet is voor je werk of om familie te bezoeken, maar louter voor vakantie, breng die vakantie dan thuis door. Dan kan je ook geen verrassing meemaken dat als je met het vliegtuig vertrekt, je niet kan terugkeren en op repatriëring moet wachten. Je kan ook komen vast te zitten in een lockdownsituatie van een hele streek. Dat wil je niet meemaken op verlof. Dan is het makkelijker om thuis te blijven."

Bekijk hier het gesprek met Pierre Van Damme in "Het Journaal":

Videospeler inladen...

Meest gelezen