Videospeler inladen...

Hoe IJsland werd meegesleurd in de val van de IJslandse banken en hoe bankiers zo in de cel zijn beland

Precies 10 jaar geleden brak een ongeziene financiële crisis uit die over de hele wereld banken deed wankelen. In IJsland was de impact nog groter. De IJslandse banken waren zo groot geworden dat ze in hun val het land zelfs meesleurden. IJsland is ook het enige land waar 36 bankiers daarvoor naar de gevangenis zijn gestuurd.

analyse
Michaël Van Droogenbroeck
Michaël Van Droogenbroeck is financieel journalist bij VRT NWS.

"De val: 10 jaar na de crisis" gaat vanavond over de onwaarschijnlijke dagen in de geschiedenis van IJsland, nu precies 10 jaar geleden. Begin oktober 2008 moest toenmalig premier Geir Haarde in een televisietoespraak zijn inwoners waarschuwen voor het faillisement van het land. Een gevolg van het faillisement van enkele IJslandse banken, die veel te groot waren geworden voor het eiland. 

De gevolgen waren dramatisch: veel IJslandse spaarders konden lange tijd niet aan hun geld, de IJslandse economie stuikte helemaal in elkaar en de IJslandse kroon werd gedevalueerd.

In de nasleep van die grote crisis besliste IJsland al snel om de bankiers die daarvoor verantwoordelijk waren te vervolgen. Er werd een speciaal aanklager aangesteld, Olafur Hauksson. Hij was commissaris in een dorp net buiten Reykjavik, had geen ervaring in de financiële sector maar zorgde er als  bankierjager voor dat in totaal 39 IJslandse bankiers gestraft werden en (meestal korte tijd) ook naar de gevangenis moesten.

De bankiers waren ervan overtuigd dat ze zich er wel zouden kunnen uitpraten

Olafur Hauksson, speciaal aanklager

Hauksson getuigt daarover vanavond in "De val, 10 jaar na de crisis": "De bankiers waren ervan overtuigd dat ze er zich wel zouden kunnen uitpraten. Dat wij naar hun verklaringen zouden luisteren en ze zouden aanvaarden. Maar toen we wat dieper gingen graven, zijn we op voorvallen gebotst die in strijd waren met de wet."

Ook de vroegere topmensen van Kaupthing Bank zijn in de cel gevlogen. Kaupthing kwam net voor de crisis in 2008 uitbrak naar ons land, en beloofde hier toen een hoge rente op spaarrekeningen. Maar door de val van de bank konden zo'n 20.000 Belgische spaarders in de maanden nadien ook lange tijd niet aan hun geld. 

"De val: 10 jaar na de crisis" is vanavond om 21.25 uur te zien op Canvas. De uitzending is daarna te herbekijken op VRT NU.

Meest gelezen