Bibliotheken blijven ook in digitale tijden populair en groeien uit tot echte belevingscentra

Dit alles blijkt uit een gebruikersonderzoek van de koepel van bibliotheken (VVBAD) en onderzoeksgroep Tor (VUB).  In 2004 werd dit onderzoek al eens uitgevoerd, maar intussen is er door de opgang van het internet en andere digitale media veel veranderd. 

Daarom was het tijd voor een opvolgonderzoek. 105 bibliotheken in Vlaanderen en Brussel namen eraan deel, 45.228 individuele gebruikers vulden een vragenlijst in. 

De opvallendste conclusie is dat de bibliotheek standhoudt en dat ze nog steeds hoog gewaardeerd wordt door de gebruiker. Uit het onderzoek blijkt dat bijna alle gebruikers van de bibliotheek nog steeds op regelmatige basis materialen ontlenen.  Het ontlenen van boeken is nog even populair als 14 jaar geleden (bij het vorige gelijkaardige onderzoek). 

Strips en dvd's worden zelfs door meer mensen ontleend dan vroeger. Cd’s blijven vaker in de rekken liggen, maar blijven toch verrassend relevant, al komt daar in de toekomst waarschijnlijk ook verandering in: veel minder gebruikers in de jongste leeftijdscategorie (18 tot 29 jaar) lenen cd’s uit vergeleken met die in de andere leeftijdscategorieën. Dat is uiteraard te verklaren door de populariteit van streamingwebsites en downloads bij jongeren. 

De bibliotheek blijft een plaats waar mensen naartoe gaan voor informatie, maar bezoekers zien de bibliotheek ook meer en meer als een aangename omgeving waar men tijd kan doorbrengen.  

"Je hebt duidelijk de doorbraak van de bibliotheek als belevingscentrum", zegt Bruno Vermeeren van de VVBAD (Vlaamser Vereniging voor Bibliotheek, Archief en Documentatie), de koepel van de bibliotheken, aan VRT NWS. "Er worden meer activiteiten georganiseerd, die trekken meer deelnemers en die worden ook beter gewaardeerd dan vroeger." 

Toch blijft ook stilte een belangrijk aspect van die beleving in de bibliotheek. 73,5% van alle bezoekers vindt het belangrijk dat er in de bibliotheek een ruimte is waar het altijd stil is. Maar over het algemeen vinden respondenten dat het op bepaalde plaatsen stil moet zijn, maar dat er op andere plaatsen ruimte moet zijn om vrienden of kennissen te ontmoeten. 

"We merken op het terrein dat bibliotheken er soms mee worstelen: je moet een plek hebben die aan verschillende voorwaarden tegelijkertijd voldoet", zegt Vermeeren.  "Mensen komen er om te studeren of om in stilte een krant of een boek te lezen, maar tegelijkertijd wil je er een kop koffie drinken, met mensen praten of gamen. Dat is een uitdaging voor de inrichting van bibliotheken tegenwoordig. Het is een bekend fenomeen."