Videospeler inladen...

Hoe fel laat de onderwijsstaking zich vandaag voelen?

Heel wat leerkrachten leggen vandaag het werk neer, uit protest tegen de stijgende werkdruk en om meer investeringen te eisen. Welke impact wordt er verwacht van die staking? En wat als de school van uw kinderen dicht is?

1. Onderwijsstaking? Hoezo?

De onderwijsvakbonden hebben eind februari opgeroepen tot een staking op 20 maart. "Waarom? Daarom! Zelfs een kind weet wat onderwijs nodig heeft", luidt de slogan.

De bonden leggen verschillende heikele punten op tafel, die al langer broeien. Zo is er de stijgende werkdruk. Die is volgens de bonden onder meer het gevolg van een gebrek aan ondersteuning die scholen krijgen om de impact van het M-decreet op te vangen. Dat decreet legt vast hoe scholen moeten omgaan met leerlingen met een beperking of stoornis. En ook het groeiende tekort aan leerkrachten laat zich voelen.

Verder heerst er frustratie over de pensioeningrepen van de regering, waarbij leerkrachten "langer moeten werken voor een lager pensioen". Bovendien hadden de bonden gehoopt dat leerkrachten op de lijst van zware beroepen zouden staan, zodat ze wel vroeger op pensioen zouden kunnen. Maar een globaal akkoord over die lijst is er nooit gekomen.

De bonden eisen met de staking meer investeringen in het onderwijs. "Dat zorgt zélf voor een maatschappelijke besparing door lagere kosten in de gezondheidszorg, werkloosheid, armoedebeleid en gelijke kansen", klinkt het nog. In dat opzicht is de staking ook een signaal voor de volgende Vlaamse regering.

2. Hoe groot is de stakingsbereidheid bij de leerkrachten?

Zowel de onderwijskoepels als de vakbonden zijn nog volop de scholen en leerkrachten aan het consulteren. Maar een eerste rondvraag van VRT NWS lijkt erop te wijzen dat de staking zich hier en daar stevig zal laten voelen.

"De eerste gegevens die we binnenkrijgen, tonen aan dat er serieus zal worden gestaakt", zegt Koen Van Kerkhoven van de christelijke vakbond COC. De (zeer voorlopige) zwaartepunten voor COC liggen in de regio Kortrijk en Antwerpen en in het buitengewoon secundair onderwijs.

Marianne Coopman van de christelijke bond voor het basisonderwijs COV, heeft al weet van stakende leerkrachten in ruim de helft van de scholen waar haar vakbond vertegenwoordigd is. Die scholen zijn verspreid over heel Vlaanderen.

Zeker in het basisonderwijs zal de staking zich hard laten voelen

Nancy Libert, ACOD Onderwijs

Eenzelfde geluid bij Nancy Libert van de socialistische vakbond ACOD Onderwijs: "Zeker in het basisonderwijs zal de staking zich hard laten voelen. Wij schatten dat 50 tot 75 procent van onze leden daar meestaakt. In de andere onderwijsniveaus is dat iets minder." Libert zegt dat ze die signalen krijgt uit alle provincies en uit alle onderwijskoepels, al is ACOD minder sterk vertegenwoordigd in het katholieke onderwijs. 

"Ook wij krijgen signalen dat de bereidheid tot staken meer dan groot is", zegt Marnix Heyndrickx van de liberale bond VSOA Onderwijs. Hij zegt dat verschillende scholen zelfs helemaal dicht blijven, met name in de regio rond Kortrijk en in Limburg. 

De vakbonden hebben ook de directeurs met een brief opgeroepen om de staking te steunen. "Wij hebben alvast van veel directies het signaal gehad dat ze dat zullen doen en sommige zullen zelfs meestaken", zegt Nancy Libert van het ACOD.

Die algemene indruk van de bonden wordt overigens niet tegengesproken door de onderwijskoepels. Zo spreekt het gemeenschapsonderwijs (GO) van zeker al 15 basisscholen die de deuren sluiten. "Het beeld is wel heel versnipperd tussen de scholengroepen, dus de impact zal niet overal even groot zijn", zegt woordvoerster Nathalie Jennes. Zij ziet in de voorlopige cijfers vooral veel impact in de ruime regio Gent, in Limburg en in en rond Vilvoorde.

In sommige scholen van het stedelijk onderwijs staakt 70 tot 75 procent van de leerkrachten

Anne Berckmoes, OVSG

Ook de koepel van het katholieke onderwijs ziet "enige stakingsbereidheid". Woordvoerder Pieter-Jan Crombez verwacht dat er vooral in het basisonderwijs een aantal scholen dicht zal blijven.

Anne Berckmoes van OVSG, de koepel van de scholen van steden en gemeenten, verwacht "meer stakers dan bij de vorige stakingen". "Dit is dan ook een staking die het hart van het onderwijs raakt." 

"In sommige scholen van het stedelijk onderwijs staakt 70 tot 75 procent van de leerkrachten, zo toont een eerste steekproef aan, in andere scholen is dat weer wat minder." Volgens Berckmoes is de stakingsbereidheid klassiek het grootst in de steden. "Maar nu gaat het breder en verwachten we ook impact in onder meer de Kempen en het Waasland."

3. Mag een school zomaar de deuren sluiten bij een staking?

Voor leerlingen zijn zulke stakingsdagen gewone schooldagen, dus moeten zij ook op school terechtkunnen. Op heel veel scholen met stakende leerkrachten wordt er dus op z'n minst opvang of een alternatief programma voorzien. Gemeentescholen kunnen bijvoorbeeld ook gemeentepersoneel inschakelen om voor de opvang te zorgen.

Toch kan het zijn dat er te weinig personeel zal zijn om de leerlingen op te vangen. In dat geval mag de directie beslissen om de school te sluiten. Leerlingen worden dan als gewettigd afwezig beschouwd.

In beide gevallen moet de school de ouders altijd op voorhand informeren: is de school open of niet? En hoe wordt de opvang georganiseerd?

Als er te weinig personeel is om de leerlingen op te vangen, mag de directie beslissen om de school te sluiten

Sommige scholen hadden vandaag toevallig een pedagogische studiedag ingepland en waren dus sowieso niet open voor de leerlingen. Maar ook daar verschilt de aanpak van school tot school: we horen ook geluiden over scholen die hun studiedag alsnog hebben verplaatst om te kunnen deelnemen aan de staking.

De VCOV, de ouderkoepel van het vrij onderwijs, laat intussen weten dat er bij de ouders begrip leeft voor de staking en de redenen daarvoor. "Ouders ervaren dag in dag uit via hun kinderen de gevolgen van onderwijsvernieuwingen en ze ervaren ook de weerslag hiervan op de werkdruk van schoolteams", klinkt het in een persmededeling.

En toch eisen de ouderverenigingen dat de scholen open zijn tijdens de staking en in kwaliteitsvolle opvang voorzien. "Het is onaanvaardbaar dat ouders nu verlof zouden moeten nemen terwijl ze dat nodig hebben tijdens de grote vakantie om dan de opvangproblemen op te lossen."

4. Wordt er ook in het hoger onderwijs gestaakt?

Ja, al is het daar wel koffiedik kijken hoe groot de impact zal zijn. 

Ria De Sadeleer, opleidingscoördinator lager onderwijs van de Odiseehogeschool in Brussel, laat weten dat ze zelf alvast zal staken en ze heeft ook weet van collega's die dat zullen doen. 

De waardering voor leerkrachten in de samenleving is in mijn ogen gewoon veel te laag

Ria De Sadeleer, opleidingscoördinator lager onderwijs, Odiseehogeschool Brussel

"Ik doe mee omdat ik denk aan de toekomst van onze jonge studenten en van de leerkrachten die momenteel aan de slag zijn. Leraren lager onderwijs hebben een zeer gevuld takenpakket en dat wordt er niet makkelijker op. De waardering voor leerkrachten in de samenleving is in mijn ogen gewoon veel te laag."

De Sadeleer zegt dat door besparingen ook het hoger onderwijs in de klappen gedeeld heeft en dat ze ook daarom het werk neerlegt. "Wij bereiden mensen voor op een werkplek. Dat betekent dat er veel energie gaat naar het ondersteunen van stages. Daarvoor ontbreekt ons de tijd. Wij zijn met almaar minder mensen om meer werk te doen. Dat groeiende takenpakket van leerkrachten vertaalt zich natuurlijk ook naar de opleidingen. En dat krijgen wij ook niet meer gedaan."

Bekijk hieronder de reportage in "Het Journaal":

Videospeler inladen...
Videospeler inladen...

Meest gelezen