Wereldwijde uitstoot van broeikasgassen door bosbranden op laagste punt sinds 2003

De hoeveelheid broeikasgassen die bosbranden wereldwijd de atmosfeer in stuwen, daalt jaar na jaar. Ook in 2022 was dat het geval. Het Europese monitoringsprogramma Copernicus mat wereldwijd de kleinste hoeveelheid sinds 2003. Maar het plaatje is dubbel: op sommige continenten stijgt de uitstoot door bosbranden wél. Dat is bijvoorbeeld het geval in Europa.

Eerst het goede nieuws. Al sinds 2003 daalt de hoeveelheid koolstof die wereldwijd door bosbranden vrijkomt, gestaag. Ook het voorbije jaar was dat weer het geval, blijkt uit een jaarrapport van het monitoringsprogramma Copernicus, dat de atmosfeer opvolgt met satellieten. In 2022  kwam 1.455 megaton koolstof in die atmosfeer terecht.

De koolstof die bosbranden de lucht in stuwen, neemt de vorm aan van broeikasgassen, maar ook kleine zwevende organische deeltjes.

Het zijn resultaten die kunnen verrassen, nu klimaatrampen (en dus ook bosbranden) vaker en vaker het nieuws lijken te domineren. Maar het klopt wel degelijk. Een voorbeeld: in 2003, het begin van de metingen, ging het nog om bijna 2.500 megaton. Dat is meer dan 1,5 keer zo veel als het voorbije jaar.

Volgens Copernicus komt dat doordat de savannegebieden in de tropen minder vaak branden dan vroeger.

Dubbel zoveel Europees bos ging verloren

Op wereldvlak lijkt het dus goed te gaan. Toch geldt dat niet voor alle plekken op onze aardbol.

"We zien een significante toename van uitstoot in verschillende delen van de wereld waar de warmere en drogere weersomstandigheden leiden tot meer brandbare vegetatie", zegt Mark Parrington, wetenschapper bij Copernicus. 

Dat is bijvoorbeeld het geval in Europa, het Verenigd Koninkrijk en Zuid-Amerika. In sommige plekken was de uitstoot van broeikasgassen door bosbranden in 2022 daar de hoogste van de voorbije twintig jaar.

In Europa ging deze zomer 9 megaton aan koolstof de lucht in door bosbranden, terwijl dat tussen 2006 en 2021 gemiddeld 6,75 megaton was. Vooral Spanje en Frankrijk werden zwaar getroffen. Copernicus verwijst ook naar data van het Europese Bosbrandinformatiesysteem. Dat schat de totale oppervlakte die dit jaar verloren ging in Europa op 785.000 hectare. Dat is meer dan het dubbele van het gemiddelde van 2006 tot 2021 (317.000 hectare).

Lichtpuntje VS

Nog een probleemgebied was de provincie Amazonas, de enorme oerwoudprovincie in het noordwesten van Brazilië. In die regio, die groter is dan de landen Uruguay, Paraguay en Chili samen, werd er tussen juli en oktober een recorduitstoot van 22 megaton genoteerd, de hoogste sinds het begin van de metingen en nog 5 megaton meer dan de vorige piek uit 2021. 

Een lichtpuntje waren de Verenigde Staten: hoewel daar het voorbije jaar verschillende vernietigende bosbranden woedden, bleef de koolstofuitstoot er onder het niveau van vorig jaar.

Bosbranden zijn op zich een natuurlijk verschijnsel. Maar door de opwarming van de aarde, die veroorzaakt wordt door de menselijke uitstoot van broeikasgassen, verhoogt de kans op bos- en natuurbranden wel. Daarvoor waarschuwde het VN-klimaatpanel IPCC in januari nog.

Meest gelezen