"Het front kraakt, als het barst zou het snel kunnen gaan": journalist Arnaud De Decker doorkruiste maand lang Oekraïne

Van miljoenenstad Charkiv in het noordoosten tot Pokrovsk in het bezette Donetsk: De Decker zag de voorbije weken met eigen ogen de gevolgen van de dagelijkse bombardementen van Rusland op de Oekraïense steden.

“Het is een moeilijke situatie. Er worden grotere bommen ingezet. Vliegtuigbommen, onder andere, die de infrastructuur van Charkiv helemaal vernielen. Er zijn continue aanvallen op energieinfrastructuren in het hele land. Ook in de Donbass is de situatie – en dan druk ik het zachtjes uit – heel moeilijk. De frontlinie is overal aan het kraken. Eens er een barst in de lijn komt, zou het wel eens snel kunnen gaan.”

Begin deze maand nog waarschuwde de Oekraïense president Volodimir Zelenski dat het land zonder luchtverdedigingssystemen dreigt te vallen. Dat merkte ook De Decker ter plekke op. “De luchtafweer ontbreekt er gewoon. En voor luchtverdediging die er wel is, zijn er niet langer munitievoorraden. Dat maakt de weg voor Rusland vrij om tientallen kruisraketten, andere vliegtuigbommen en drones in te zetten.”

Dezelfde drones die Iran afgelopen weekend heeft gebruikt bij zijn vergeldingsaanval tegen Israël, merkt De Decker op. In dat conflict schoten de Verenigde Staten, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk Israël te hulp om de projectielen te onderscheppen. 

“Iets wat niet alleen Zelenski, maar ook de bevolking enorm frustreert. Mijn contacten ter plekke zeiden allemaal hetzelfde: ‘Hoe is dit mogelijk, dit is extra pijnlijk voor ons om aan te zien’. Het is een bittere pil voor hen om te slikken, wetende dat ze al 2 jaar worden bestookt en er bij wijze van spreken niemand nog van wakker ligt.”

In Charkiv zitten momenteel 200.000 mensen zonder stroom. “Ik ben er een week geweest. Het was pakkend om te zien hoe mensen er verder gaan met hun leven in zulke omstandigheden. Ze zijn gewend geraakt aan de oorlog.”

De Decker bezocht in Pokrovsk in het bezette Donetsk, op 30 kilometer van het front, een kraamkliniek. “De stad wordt voortdurend gebombardeerd. Ik was 3 uur in de materniteit en in die tijd ging het luchtalarm 4 keer af en telde ik minstens 10 explosies. Waarom wil je hier een kind op de wereld zetten, vroeg ik aan de moeders? ‘Wat kunnen we anders doen’, was hun antwoord. ‘Als wij niet verder leven, heeft de agressor gewonnen.”

De Decker drukt even de pauzeknop in. “Dat is nodig als je voor langere tijd in een oorlogssituatie zit”, zegt hij. Lang blijft hij echter niet in België. “Volgende maand keer ik terug. De situatie aan het front ziet er écht niet goed uit, en ook de toekomstperspectieven zijn heel slecht. Ik vind het belangrijk om die verhalen te blijven vertellen.”