Jongeren hebben alle recht en reden om op straat te komen. Hun en onze toekomst hangt ervan af
Het jaar is nog geen maand oud en er is al een nieuw fenomeen in België: de jeugd van tegenwoordig staakt in de straten van Brussel. Na een massaal bijgewoonde tweede editie van Youth for Climate begint de ongemakkelijkheid bij sommige volwassenen toe te nemen, schrijft Julie Vandenberghe van WWF-België. Vele ouders en scholen worstelen hiermee: steun ik mijn kind om te staken voor het klimaat, zelfs als hun school er niet achter staat?
Onderwijs is belangrijk, dat betwist niemand. Maar dat de jeugd op straat komt om hun toekomst te vrijwaren, is een goede zaak. Bovendien komt dit protest niet uit de lucht gevallen. WWF werkt al jaren met jongeren via de organisatie van ‘Climate Challenges’ in scholen en stelt elke keer opnieuw vast dat jongeren erg bezorgd zijn over de impact van klimaatverandering op hun leven.
Ook VRT NWS voerde naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 een onderzoek uit en concludeerde dat klimaat bij zowat alle geïnterviewde jongeren hét belangrijkste thema is om hun stemgedrag op te baseren. Jongeren moeten echter vaststellen dat de huidige en voorgaande generaties de planeet aan het uitputten zijn, en er niet in slagen doeltreffende maatregelen te nemen. Dat ze vervolgens op straat komen om hun toekomst veilig te stellen mag dan ook niet verbazen. In november lanceerden WWF en GoodPlanet Belgium de website ideas4planet. Daar kunnen jongeren nog tot februari hun klimaatvoorstellen posten, waarvan WWF een selectie zal meenemen in haar gesprekken met politieke partijen.
Niet voldoende
De klimaatproblematiek is het laatste jaar niet meer uit het nieuws te branden. Analyse na analyse wijst er op dat wat onze regeringen doen, niet voldoende is. Alle politieke recuperatie ten spijt: de enige oorzaak van deze protesten zijn de jarenlange stilstand in het klimaatbeleid in België. Je kunt nota bene de Vlaamse minister president zelf parafraseren. In Terzake zei Geert Bourgeois dat Vlaanderen emissies met 15,7% moet reduceren tegen 2020. Volgens de laatste cijfers komen we aan… 0,4% reductie. Het Europese Milieu Agentschap waarschuwt ons land al jaren dat we de klimaatdoelstellingen voor 2020 niet zullen halen.
Onze buurlanden pleiten al maanden om de Europese ambitie te verhogen naar 55% uitstootreductie.
Na een klimaatbetoging van minstens 75.000 mensen en jeugdmarsen van 3.000 en 12.500 in de laatste 2 maanden blijft het antwoord van onze regeringen uit. De enige 2 argumenten waar ze mee schermen zijn dooddoeners. Ten eerste: ’We hebben een ambitieus klimaatbeleid en we doen al heel veel’. Dit argument kan je bezwaarlijk ernstig nemen met het bovenstaande cijfer. We mogen daarbij ook niet vergeten dat er al sinds 2013 geen nationaal klimaatplan meer is. De regio’s hebben er wel, maar de maatregelen zijn ruimschoots onvoldoende om klimaatverandering het hoofd te bieden. Wat regeringen verstaan onder ‘ambitieus’ is geenszins van dezelfde grootteorde als wat het rapport van IPCC, het wetenschappelijke VN-orgaan dat zich bezighoudt met onderzoek naar klimaatverandering, adviseerde. Onze buurlanden pleiten daarom al maanden om de Europese ambitie te verhogen naar 55% uitstootreductie, terwijl België in alle talen zwijgt over bijkomende inspanningen.
Klimaat staat zelfs niet op de radar van de politiek
Een tweede argument dat erg populair is bij politici: ‘Individuen moeten zelf hun gedrag aanpassen en duurzamer leven. Wij, politici, kunnen niets doen zonder dat mensen het willen.’ Het spreekt voor zich dat om emissies naar beneden te halen in België en wereldwijd, ieder van ons bepaalde aanpassingen moet doorvoeren in het dagelijkse leven. En steeds meer mensen beseffen dit. Het is echter wat flauw van ministers om zich hier achter te verstoppen. Regeringen hebben immers de hefbomen om maatschappelijke veranderingen door te voeren, die een grote impact hebben. Dat valt niet te vergelijken met een burger die zijn auto wat vaker inruilt voor een fiets. Bovendien is het natuurlijk nonsens om te beweren dat ze niets kunnen doorvoeren tegen de wil van de bevolking. Ik zeg maar iets: het optrekken van de pensioenleeftijd, iemand…?
De grootste bedreigingen voor de wereldeconomie zijn volgens het Wereld Economisch Forum gerelateerd aan klimaat.
WWF stelt al jaren vast dat klimaat zelfs niet op de radar van de politiek staat. Misschien iets meer na de gemeenteraadsverkiezingen, maar een echt antwoord op de massale mobilisaties van de afgelopen maanden is er nog steeds niet gekomen. Eind december, slechts 3 weken na de klimaatmars, werd de eerste versie van het nationaal klimaat- en energieplan ingediend bij de EU. Gestript van enige ambitie en samenhang, blijven de Belgische overheden volhouden dat dit een adequaat antwoord is om de klimaatuitdaging aan te gaan.
Voor één keer hoop ik dat Charles Michel, Geert Bourgeois, Rudy Vervoort en Willy Borsus de trip naar Davos maken om het Wereld Economisch Forum (WEF) bij te wonen. 6 van de 8 grootste bedreigingen van de wereldeconomie zijn volgens het WEF gerelateerd aan.. (u raadt het nooit): klimaat. Laat 2019 het jaar zijn dat kustland België zijn eigen toekomst in handen neemt en een doeltreffend klimaatbeleid op poten zet en uitvoert. Dat jongeren in actie komen is niet alleen goed voor hun democratisch besef, het is nodig om mee de druk op te voeren. Hun en onze toekomst hangt ervan af. Dus, doe zo voort, elke donderdag. En kom alsjeblief ook zondag naar Brussel voor een nieuwe klimaatbetoging.
VRT NWS wil op vrtnws.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst. Wilt u graag zelf een opiniestuk publiceren, contacteer dan VRT NWS via moderator@vrt.be.