Werk en privé lopen steeds meer door elkaar, maar werknemers hebben daar steeds minder problemen mee

Randstad heeft voor de derde keer onderzocht hoeveel werk en privé door elkaar lopen bij Belgische werknemers. Daarvoor ondervroeg de HR-dienstverlener eerder dit jaar 2.000 bedienden en kaderleden uit alle sectoren, overwegend mensen met een “bureaujob” en geen arbeiders dus.

“De eerste keer dat we bevraging deden, was in 2008. Dan kwam er een vervolgstudie in 2014 en door corona is het er nu pas van gekomen om een nieuwe bevraging te doen”, kadert Jan Denys, arbeidsmarktspecialist bij Randstad, de studie naar de “toenemende vervlechting tussen werk en privé”, zoals dat heet.

In die enquête wordt o.a. aan werknemers gevraagd om aan hun werk-privébalans een cijfer van 1 tot 10 te geven: hoe hoger de score, hoe meer werk en privé door elkaar lopen.

“In 2008 gaven de mensen nog gemiddeld een score van 4 op 10. In 2014 liep dat op tot 4,4 en dit jaar zien we een verdere, maar tragere stijging naar 4,7. De vervlechting zet zich dus door”, luidt de conclusie van Denys. Hij ziet vooral een stijging bij de hogere profielen: kaderleden, werknemers met een masterdiploma.  

Door die toegenomen vervlechting wordt er dus meer buiten de kantooruren gewerkt. Dat gebeurt vooral op weekdagen. “Bijna 2 op de 3 mensen geeft aan tijdens de week minstens 1 uur met het werk bezig te zijn buiten de kantooruren.” 

Er wordt ook steeds meer in het weekend gewerkt, maar niet heel uitgesproken, stelt Randstad vast, “maar daar is de stijging veel kleiner”, duidt Jan Denys. “Ook tijdens de vakanties wordt er nu iets meer gewerkt, maar de vakantie blijft voor velen toch heilig.”

Een belangrijke oorzaak van het steeds meer door elkaar lopen van werk en privé moeten we niet ver zoeken: de sterke opmars van thuiswerk. Ten opzichte van de vorige bevraging, in 2014, zijn er anno 2023 veel meer mensen die van thuis uit werken. En daar zit corona natuurlijk voor heel veel tussen, de periode waarin velen noodgedwongen kennismaakten met telewerk.

“Maar de meest opmerkelijke bevinding uit deze studie is”, zo stelt Denys vast, “dat thuiswerken nog altijd minder sterk verspreid is dan aangenomen wordt: onder de bedienden, kaderleden en ambtenaren doet nog steeds een minderheid (44 procent) aan thuiswerk."

"Dit is alleen het geval bij hooggeschoolden met een masterdiploma (71 procent). Bij gewone bedienden, met hoogstens een middelbaar diploma, is dat slechts een derde.”

In de enquête peilde Randstad ook naar de tevredenheid van werknemers over het steeds meer door elkaar lopen van werk en privé, opnieuw door een score te geven van 1 tot 10. Hoe hoger de score, hoe positiever de balans tussen werk en privé wordt gezien.

En wat blijkt? Gemiddeld gaven de bevraagden een score van 7 op 10. Dus helemaal niet zo negatief als je zou kunnen verwachten. Het is zelfs een lichte stijging ten opzichte van 2014. Toen was de score nog 6,8.

Ook hier speelt thuiswerk waarschijnlijk een cruciale rol: mensen die thuis kunnen werken, geven aan dat ze een betere balans vinden tussen werk en privé dan mensen die niet van thuis uit kunnen werken. 

“Thuiswerk zorgt er dus enerzijds voor dat mensen meer in hun eigen tijd werken. Terzelfder tijd zorgt het ook voor een betere balans”, stelt Jan Denys vast. En daarbij speelt (het wegvallen van) de pendeltijd een belangrijke rol: “De tijd die je uitspaart omdat je je niet moet verplaatsen, is tijd die vrijkomt. Soms gaat die gewonnen tijd op aan werk, maar zeker niet helemaal.”