Hardhandige confrontaties tussen Wit-Russische politie en betogers tegen omstreden verkiezingsuitslag
Volgens de Wit-Russische Kiescommissie heeft president Aleksandr Loekasjenko de presidentsverkiezingen in Wit-Rusland gewonnen met 80 procent. Oppositiekandidate Svetlana Tichanovskaja zou stranden op amper 9,9 procent, maar ze weigert haar nederlaag te erkennen en beschuldigt de overheid van grootschalige fraude. Duizenden burgers kwamen gisteravond op straat, maar werden hard aangepakt door de ordediensten. Er vielen tientallen gewonden.
President Loekasjenko claimt overwinning in Wit-Rusland: "Oppositie spreekt van fraude"
Veel Wit-Russen geloven dat het er oneerlijk aan toe is gegaan. Loekasjenko, ook wel de laatste dictator van Europa genoemd, is al sinds 1994 aan de macht en wint meestal de verkiezingen met stalinistische scores. Het lijkt erop dat dit ook nu weer het geval is.
Meteen na de publicatie van de eerste officiële exitpoll trokken mensen de straat op hun stem op te eisen. Ze pikken het niet dat Loekasjenko de verkiezingen met 80 procent zou hebben gewonnen, terwijl er de voorbije weken tienduizenden mensen tegen de president op straat kwamen en er gisteren lange rijen mensen stonden aan te schuiven bij de stembureaus om hun steun aan de oppositie te geven.
Oppositiekandidate Svetlana Tichanovskaja verwerpt de eerste exitpoll en beschuldigt de overheid van verregaande verkiezingsfraude: "Ik geloof wat ik zelf gezien heb. De meerderheid was voor ons."
(Lees voort onder de afbeelding.)
Politie treedt hard op
In de hoofdstad Minsk en vele andere steden verzamelden zich al snel honderden mensen. De doorgaans vreedzame demonstranten werden geconfronteerd met een massale politieaanwezigheid en geweld. De oproerpolitie dreef de massa uiteen met flitsgranaten, traangas en rubberkogels.
Op sociale media circuleren beelden van bebloede demonstranten en ook van een zwaar politiebusje dat een demonstrant omver rijdt. Volgens de Wit-Russische mensenrechtenorganisatie Viasna kwam de man om het leven. Er zouden ook honderden gewonden zijn en honderden betogers werden opgepakt.
(Lees voort onder de video.)
Verkiezingsfraude
Aleksandr Loekasjenko heeft zelf nog niet gereageerd op de resultaten. Maar dat hij met een monsterscore zou winnen, stond in de sterren geschreven. Toezicht op hoe het stemmen verliep was er bijna niet. Buitenlandse verkiezingswaarnemers van de OVSE (Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa) kregen geen uitnodiging. Buitenlandse journalisten werden geweerd en binnenlandse waarnemers werden opgepakt.
(Lees voort onder de afbeelding.)
Volgens de Kiescommissie stemde bovendien 42 procent van de stemgerechtigden al in de week voor de officiële verkiezingsdag, een absoluut record. Dat zogenoemde "vroeg stemmen" is volgens tegenstanders de ideale manier om de resultaten te vervalsen.
Hoewel het internet in Wit-Rusland gisteren grotendeels werd platgelegd, konden burgers ook meer duidelijke pogingen tot fraude vastleggen op camera en verspreiden:
Een onverwachte uitdager
Loekasjenko is al sinds 1994 onafgebroken aan de macht in Wit-Rusland. Oppositie krijgt geen kans. Svetlana Tichanovskaja wilde meedoen aan de verkiezingen in de plaats van haar man, een populaire, kritische vlogger die niet mocht deelnemen en in de gevangenis werd gegooid.
Loekasjenko dacht dat hij van "een vrouwtje" dat "misbruikt wordt door buitenlandse krachten" niet veel te vrezen had. Maar Tichanovskaja kon duizenden mensen mobiliseren en inspelen op de diepe onvrede over de economische situatie in het land en het totale mismanagement van de coronacrisis door president Loekasjenko.
Bekijk hieronder het verslag uit "Het Journaal":
