Gezonder leven zou alzheimer kunnen voorkomen

Onderzoekers uit het Verenigd Koninkrijk en de VS bestudeerden de zeven belangrijkste risicofactoren voor alzheimer: diabetes, hoge bloeddruk, overgewicht, beweging, depressie, roken en een laag opleidingsniveau.

Een derde van de alzheimergevallen zou gelinkt zijn aan een van deze aspecten van je levensstijl waar je zelf vat op hebt. 30% van de mensen die op latere leeftijd alzheimer zouden kunnen ontwikkelen, zouden dit bijgevolg kunnen vermijden als ze een gezonde levensstijl aanhouden.

Van de zeven parameters bleek het gebrek aan beweging de grootste invloed te hebben op het ontwikkelen van alzheimer. In het Verenigd Koninkrijk, Europa en de VS heeft maar liefst 1 volwassene op 3 zo weinig beweging dat er sprake is van een inactieve levensstijl. Inactiviteit wordt bovendien gelinkt aan een hoger risico op andere gezondheidsproblemen als kanker en cardiovasculaire aandoeningen.

In 20% van de alzheimergevallen was er een verband met het lage opleidingsniveau van de patiënt, hoewel dit in het Verenigd Koninkrijk maar half zo vaak het geval was. Roken en depressies bleken bij 1 patiënt op 10 gelinkt aan de ontwikkeling van de ziekte, terwijl diabetes, hoge bloeddruk en overgewicht op middelbare leeftijd maar een invloed hadden van 2 tot 8%.

Volgens de onderzoekers zijn deze resultaten "een consistent bewijs" voor het verband tussen de zeven onderzochte risicofactoren en de ontwikkeling van alzheimer. De resultaten geven ook "een meer realistische inschatting" van de hoeveelheid potentieel vermijdbare alzheimergevallen.

De berekening, die op een verband van 30% wijst, is gebaseerd op het feit dat de verschillende risicofactoren met elkaar gelinkt zijn. In eerder onderzoek werden de risico's vaak enkel voor elke factor afzonderlijk berekend, wat resulteerde in een hoger totaalpercentage.

"Hoewel er natuurlijk niet een manier is om alzheimer op een miraculeuze manier te vermijden, moeten we wel in staat zijn om maatregelen te nemen die ons risico op de ziekte op latere leeftijd verminderen", zegt onderzoekster Carol Brayne. "We kennen de factoren die een invloed hebben op deze ziekte, en we weten dat ze vaak aan elkaar gelinkt zijn. Meer beweging inbouwen zal bijvoorbeeld het risico op overgewicht en diabetes verminderen, en op die manier ook gevallen van alzheimer vermijden."

Doug Brown, hoofd onderzoek en ontwikkeling van de Alzheimer Society noemt de resultaten erg belangrijk. "Het vooruitzicht dat we maar liefst een op de drie alzheimergevallen zouden kunnen vermijden is iets wat we niet mogen negeren."

Ondanks de aanzienlijke invloed van onze levensstijl op de ontwikkeling van alzheimer blijft leeftijd de grootste risicofactor.  "We begrijpen nog niet helemaal hoe onze levensstijl de ontwikkeling van de ziekte precies beïnvloedt. We mogen ook niet vergeten dat heel wat alzheimergevallen niet gelinkt zijn aan iemands levensstijl. Daarom blijven investeringen in behandelingen noodzakelijk", zegt Simon Ridley, hoofd van het alzheimeronderzoek in het Verenigd Koninkrijk.

Volgens berekeningen zouden in 2050 wereldwijd 106 miljoen mensen aan de ziekte van Alzheimer lijden. Dat is meer dan drie keer zoveel als in 2010.