Mag de Leuvenaar nog dromen van een huis met een tuintje?

Zes lijsttrekkers rond de tafel, twee uur lang debatteren. Dat was het plan maandagavond in Leuven. Radio 1 en Knack brachten de lijsttrekkers van de Leuvense partijen rond de tafel om te praten over betaalbaar wonen, het circulatieplan en de stijging van de kansarmoede in de studentenstad. Een debat over de inhoud, jawel. De partijstandpunten voor de lokale verkiezingen zijn uitgetekend.

Omhoog, niet omhoog, naar de binnenstad of naar buiten? Leuven moet de komende jaren sowieso bijbouwen. Maar in welke richting er meer woningen moeten komen, daarover wordt stevig gedebatteerd.

Een extra stadswijk, werpt N-VA-lijsttrekker Lorin Parys op, aan het research park van Haasrode. Maar daarvan zijn Open VLD en CD&V geen fan. 

Rik Daems, lijsttrekker voor Open VLD, kijkt meer naar de verspilde ruimte in de bestaande stad. "Een hulpgevangenis van anderhalve hectare in het centrum van de stad, wat doet dat daar?", vraagt Daems zich af. Leegstand en ruimtes die verkeerd worden gebruikt, daar moet geschoven worden, vindt Daems. En studentenkoten ziet hij liever aan de rand van de stad. 

Ook CD&V ziet het N-VA-plan voor Haasrode niet zitten. In de omgeving van de vaartkom, het station en de ring is voor lijsttrekker Carl Devlies wel plaats voor hoogbouw. Die hoogbouw moet dan worden gecompenseerd door verkavelingen om te zetten in groene ruimte. 

Dan komt Mohamed Ridouani aan het woord. Die zal in oktober de SP.A-lijst trekken die altijd toebehoorde aan de bekende burgemeester van Leuven, Louis Tobback. Uiteraard verdedigt hij het SP.A-beleid van de afgelopen jaren. Hij nuanceert dat de hoge prijzen voor Leuvense woningen niet gelden voor appartementen. Die zouden gewoon op het Vlaamse gemiddelde liggen.

Toch krijgt Ridouani zware klappen voor de hoge woningprijzen vandaag in Leuven. "Ik lig daar wakker van", zegt Ridouani. Maar hij moet toegeven dat het niet zomaar goedkoper zal kunnen in de toekomst. "1000 extra inwoners per jaar, hoe vang je dat op? Ik kan niet garanderen dat de prijs van een huis met een tuintje zal dalen", geeft hij toe. Zowel N-VA als Open VLD verwijten hem daarvoor "defaitisme".

Maar Ridouani draagt ook oplossingen aan. "Het is onvermijdelijk om wat meer in de hoogte te gaan", zegt Ridouani. Maar hij wil dat vooral op een kwaliteitsvolle manier doen. Zo verwijst hij naar een zogenoemd "gezinsappartement", tien verdiepingen hoog, waar je met de fiets op kan. "Net omdat je in de buurt kindercrèches, een academie, scholen, open ruimte hebt, krijg je daar gezinnen in", gelooft Ridouani. 

De huidige coalitie van CD&V en SP.A kijkt samen naar de gemeentes in de regio om meer woningen te bouwen. "We willen samenwerken met buurtgemeenten om meer woonuitbreidingsgebieden te voorzien", klinkt het zowel bij Ridouani als bij Devlies.

Maar net de gedroomde coalitiepartner van Ridouani, Groen, heeft er een heel ander idee over. Groen wil binnen de woonzones compacter gaan bouwen. "Inbreiden", noemt lijsttrekker David Dessers dat. "Vaak zijn de huizen te groot voor de mensen die erin wonen."

Dessers klaagt aan dat het stadsbestuur de laatste jaren de bouwprojecten te veel in handen van de projectleiders liet. "Die kopen hier gronden op en mogen dan hun goesting doen", zegt Dessers. Hij wil dat de bouwprojecten meer naar de stad worden toegetrokken, en minder aan de private projectontwikkelaars worden overgelaten. 

Eerder liet Dessers al vallen dat hij een coalitie wilde die "progressiever is dan de huidige". Een waarschuwing voor het huidige bestuur dat Groen als makkelijke opvulling zou zien om tot een meerderheid te komen?

Niet alleen de macht in Leuven zal na 14 oktober circuleren. Er wordt ook stevig getwist over het circulatieplan, dat doorgaand verkeer uit het stadscentrum moet weren. De grote tweeleding in de stad, tussen het progressieve beleid van SP.A-CD&V en het alternatief dat N-VA wil bieden, wordt hier pas echt duidelijk. 

De rechterzijde is erg kritisch voor het circulatieplan. "We hebben een circulatieplan dat meer autokilometers veroorzaakt én de handel heeft geraakt", zegt Lorin Parys (N-VA). Toch wil hij het plan niet helemaal op de schop. "We zeggen dat het circulatieplan slimmer moet, met slimme knips."

Bij Open VLD is dezelfde kritiek te horen. "De boel circuleert minder", zegt Rik Daems. "Je kan het vergelijken met een fabriek waar de lopende banden niet op elkaar zijn afgestemd. Ik rij nu effectief 2,5 kilometer langer om thuis te raken", zegt hij. Daems stelt voor om in te zetten op de randparkings en van daar vervoer aan te leveren met elektrische shuttlebussen. "Nu is er wel een plan, maar geen planning", zegt Daems, die in het hele debat nogal vinnig uit de hoek komt. Vlaams Belang wil het circulatieplan zelfs helemaal op de schop. 

"Als je van slimme knips spreekt, spreek dan meteen van een autoplan in plaats van een circulatieplan", reageert Ridouani (SP.A) op N-VA. Als schepen van Leefmilieu verdedigt hij  uiteraard het bestuur van de afgelopen jaren.  

En ook hier is de gedroomde coalitiepartner niet eenzijdig positief. Volgens Dessers (Groen) is het plan zelfs "problematisch" voor alles wat niet het centrum van Leuven is. 

In Leuven groeit één op vijf kinderen op in kansarmoede. N-VA en Vlaams Belang wijzen daarvoor naar de vluchtelingencrisis. En verrassend genoeg worden ze daarin bijgestaan door de lokale SP.A en CD&V. Zowat het enige punt waarop de twee strijdende blokken het in Leuven eens zijn. 

Maar die eensgezindheid wordt al snel opgegeven wanneer de hogere besturen, de Vlaamse en de federale regeringen, in het vizier komen. De linkerzijde klaagt dat de N-VA-staatssecretaris de laagste uitkeringen niet optrekt tot de Europese minima. En ook naar Vlaams minister van Armoedebestrijding Liesbeth Homans (N-VA) gaat een wijzend vingertje. Uiteraard neemt Lorin Parys het op voor zijn partijgenoten. 

Zo staan de grote tegenstanders, links en rechts, weer duidelijk tegenover elkaar in Leuven. En Mohamed Ridouani, die hoopt om Louis Tobback in oktober op te volgen, verwoordt het misschien wel het duidelijkst: "De Leuvense kiezer heeft eigenlijk maar twee keuzes."

Herbekijk hier het verkiezingsdebat van Radio 1 en Knack in Leuven.