Wat is een vertrouwensstemming en moet de regering het vertrouwen van het parlement vragen?
Moet de regering-Michel II het vertrouwen van het parlement vragen, zoals N-VA, Vlaams Belang, SP.A en Groen willen? Het antwoord op die vraag blijkt niet simpel: de meningen van de specialisten lopen uiteen. Dit is een poging om meer duidelijkheid te scheppen.
De oppositie dringt erop aan dat de herschikte regering van premier Charles Michel (MR) een regeringsverklaring aflegt in het parlement en nadien het vertrouwen vraagt. Daarop zou dan een stemming volgen, wat voor de minderheidsregering van Michel problematisch kan zijn, want ze heeft geen meerderheid in dat parlement. Voor alle duidelijkheid: zelf kan de oppositie geen vertrouwensstemming vragen.
Volgens grondwetspecialist Christian Behrendt (Universiteit Luik) hoeft de regering helemaal niet het vertrouwen van het parlement te vragen, want dat is maar verplicht in twee specifieke gevallen: bij een nieuwe regering aan het begin van de legislatuur nadat ze een regeringsverklaring heeft voorgesteld en als er sprake is van een parlementair document waardoor het regeerakkoord verandert. "Ik heb tot nu toe begrepen dat dit niet het geval is", zegt Behrendt aan VRT NWS.
De verklaring van vicepremier Kris Peeters (CD&V) dat de minderheidsregering geen copy-paste wordt van Michel I kan volgens Behrendt ook worden geïnterpreteerd als een opening voor voorstellen vanuit het parlement. "Je kan als regering natuurlijk altijd vrijwillig het vertrouwen vragen", zegt hij.
Grondwettelijk gezien kijk ik daar met enige verwondering naar, want het middel van de oppositie is de motie van wantrouwen
Hoe moeten we de demarche van de oppositie van vanmiddag interpreteren? "Grondwettelijk gezien kijk ik daar met enige verwondering naar, want hun middel is de motie van wantrouwen."
Ook Stefan Sottiaux, professor constitutioneel recht aan de KU Leuven, zegt dat er geen vertrouwensstemming in het parlement nodig is. "Voor de grondwetswijziging van 1993 moest een minderheidskabinet dat geen vertrouwen kreeg van het parlement ontslag nemen. Dat is niet langer het geval", zegt hij in De Tijd.
Grondwetspecialist Mathias El Berhoumi (Université Saint-Louis) vindt dat de regering met een regeerverklaring naar het parlement moet en daar het vertrouwen moet vragen. "We hebben duidelijk een nieuwe regering. Het vertrek van de N-VA, de grootste partij van de coalitie, houdt een belangrijke verandering in', zegt hij aan De Tijd. Hij wijst er ook op dat de regering drie nieuwe prioriteiten naar voren heeft geschoven.
Ook de politicologen zitten niet op dezelfde lijn. Voor Carl Devos (Universiteit Gent) is het de evidentie zelve dat de premier om het vertrouwen vraagt, omdat Michel II een nieuwe regering is die anders moet werken omdat het een minderheidsregering is.
Dave Sinardet (VUB) ziet dat anders en zegt dat de minderheidsregering van Michel naar de letter van de grondwet geen nieuwe regering is, maar alleen een herschikte regering.
VIDEO: grondwetspecialist Patricia Popelier in "Terzake"
VIDEO: Bart Verhulst: "Oppositie vraagt aan premier Michel of het water nat is"
