Joke Schauvliege kan een kruis maken over haar ministeriële carrière, wat bezielde haar?
De CD&V-top beslist op dit moment over het politieke lot van Vlaams minister van Natuur en Omgeving Joke Schauvliege. Door het klimaatprotest is de minister al weken kop van Jut. Afgelopen weekend ging ze uit de bocht: ze zei dat de Staatsveiligheid haar had ingefluisterd dat er meer achter zit dan enkel een spontane solidariteitsactie. Een leugen, zo blijkt. Een leugen die haar politieke lot bezegeld heeft, schrijft Marc Van de Looverbosch.
De anders zo koelbloedige Schauvliege is met haar beschuldigingen (en leugens) totaal door het lint gegaan. Als je ’s morgens in "De ochtend" op Radio 1 schoorvoetend moet toegeven dat het allemaal zo niet bedoeld was en dat de Staatsveiligheid haar helemaal niet heeft gewaarschuwd dat de klimaatbetogingen opgezet spel zijn, dan zit een minister met een gigantisch probleem.
En dan raakt Joke Schauvliege de trappers kwijt en fulmineert ze tegen de klimaatbetogers.
Schauvliege klonk heel aangeslagen en was haar gebruikelijke "cool" helemaal kwijt. Zo kennen we haar niet: Schauvliege laat zich zelden verleiden tot ongepaste uitspraken en wacht meestal heel lang voor ze een reactie geeft op wat dan ook.
De druk?
We kunnen aannemen dat Schauvliege onder zware druk staat. Met de niet-aflatende protesten tegen het gebrek aan een degelijk klimaatbeleid (volgens de betogers) bevindt ze zich in het oog van de storm.
We kennen ze allemaal, de anonieme trollen, de onbekende gefrustreerden die hun gal (en nog veel erger) spuwen via de sociale media. En dat er satirische, kritische en soms ronduit beledigende pancartes worden meegezeuld in betogingen is een vast onderdeel van de rituelen.
Een beetje politicus moet daar tegen kunnen en gepast reageren. Maar het kan inderdaad te veel worden; de emmer der vernederingen kan overlopen. En dan raakt Joke Schauvliege de trappers kwijt en fulmineert ze tegen de klimaatbetogers die ze eigenaardig genoeg twee weken geleden nog omarmde. In een dodelijke knuffel moeten we nu concluderen?
De "groene hoer"
Schauvliege verwees in haar speech voor het Algemeen Boerensyndicaat naar de beruchte betoging tegen de toenmalige groene minister van Leefmilieu en Landbouw Vera Dua, in 2003.
Een week voor de verkiezingen manifesteerden zo’n 20.000 boeren, jagers en vissers tegen wat ze "de groene betutteling" noemden, met een opgemerkte spandoek "STOP DE GROENE HOER!".
Er waren ook delegaties aanwezig van CD&V (toen in de oppositie) en van de liberalen, onder hen toenmalig minister Jaak Gabriëls. Een minister van de Vlaamse regering die tegen zijn collega uit dezelfde Vlaamse regering betoogt, dat hadden we nog nooit meegemaakt. Dat Schauvliege dat politieke incident uit het verleden aanhaalt om haar gelijk te halen bij boerenorganisaties is bevreemdend.
Dat Schauvliege dat politieke incident uit het verleden aanhaalt om haar gelijk te halen bij boerenorganisaties is bevreemdend.
10 jaar minister
Joke Schauvliege is intussen bijna 10 jaar minister voor CD&V in de Vlaamse regering met als rode draad het milieu (en dus ook het klimaat) in haar portefeuille. Een beginneling kan je haar dus nauwelijks noemen, ze kent het klappen van de zweep.
De voorbije jaren heeft ze een paar keer flink bakzeil moeten halen in een paar stevige dossiers. Denk maar aan Uplace bijvoorbeeld, of de boskaart die ze heeft moeten intrekken. Of het statiegeld voor plasticverpakkingen dat er niet komt en de beruchte betonstop en het vrijwaren van open ruimte dat maar niet opschiet.
In al die dossiers heeft ze - zelfs onder zware pressie - zorgvuldig en behoedzaam gecommuniceerd en elk compromis loyaal verdedigd. Dat staat in schril contrast met de uitschuiver die ze nu maakt.
Ontslag?
Komt er nu een ontslag? Dat is de vraag die op ieders lippen brandt. We kunnen er gif op innemen dat de oppositie in het Vlaams Parlement brandhout zal maken van Schauvliege. De vraag om ontslag klinkt al vanuit verschillende hoeken.
In normale omstandigheden zou een minister die zulke grove uitspraken doet en leugenachtige informatie verspreidt, ontslag moeten nemen. Maar de omstandigheden zijn niet normaal. Het Vlaams Parlement zal nog goed twee maanden werken voor het de deuren sluit en naar de verkiezingen trekt. Dan is het maar de vraag hoe zinvol het is om Schauvliege te vervangen voor die periode. Een nieuwe CD&V-minister kan nauwelijks nog iets zinvols doen.
En als Schauvliege toch blijft zitten, zijn haar geloofwaardigheid en haar gezag volledig aangetast en wordt ze vleugellam; niet alleen politiek maar ook als gesprekspartner voor de klimaatactivisten.
Eén ding is duidelijk: Joke Schauvliege zal een kruis kunnen maken over haar ministeriële carrière.
De echte beslissing daarover zal in de hoogste cenakels van CD&V vallen. Kan Joke Schauvliege aanblijven? Hoe groot is de schade voor haar en haar partij? Overleeft Schauvliege de vernedering die haar te wachten staat, als ze zich morgen in het Vlaams Parlement moet komen verantwoorden?
Op al die vragen moet CD&V-voorzitter Wouter Beke een antwoord vinden. Eén ding is duidelijk: Joke Schauvliege zal een kruis kunnen maken over haar ministeriële carrière, hetzij nu meteen, hetzij na de verkiezingen.