Wie is Yuval Harari, de razend populaire historicus die geschiedenis schrijft in de Lotto Arena?
De Israëlische historicus Yuval Harari geeft vanavond een lezing in een uitverkochte Lotto Arena in Antwerpen, op uitnodiging van het magazine Newsweek. Nooit eerder verkocht een lezing van een professor op zo'n grote schaal uit in ons land. Als zijn naam geen belletje doet rinkelen, dan doen zijn boeken dat misschien wel: "Sapiens", "Homo Deus" en "21 lessen voor de 21e eeuw" zijn internationale bestsellers. Wie is Harari en hoe werd hij een "intellectuele rockster"?
Vanavond geeft een professor geschiedenis een lezing in Antwerpen. Dat klinkt misschien stoffig, maar niets is minder waar: Yuval Harari, tot 2014 nog een nobele onbekende, wordt vandaag beschouwd als een van de invloedrijkste denkers van de 21e eeuw. Tickets voor zijn lezing in de Lotto Arena kosten tussen de 52 en 175 euro, maar dat houdt zijn fans duidelijk niet tegen. Alle 5.388 tickets zijn verkocht. Hoe is hem dát gelukt?
Van onbekende historicus ...
Yuval Harari studeert in 1998 af als historicus aan de Hebreeuwse universiteit van Jeruzalem. Zijn voornaamste specialisatie: militaire geschiedenis van de middeleeuwen.
In 2002 behaalt Harari zijn doctoraat aan de universiteit van Oxford, in 2005 geeft hij zijn eerste lessen als hoogleraar aan de universiteit waar hij zelf studeerde in Jeruzalem. Intussen reikt zijn specialisatie verder dan de middeleeuwen alleen: de aantekeningen voor zijn colleges vormen de basis van een boek met grootse ambities, een beknopte geschiedenis van de mensheid. "Sapiens" is een feit.
Talrijke geschiedkundigen hebben al pogingen ondernomen om die onmogelijke taak - onze héle geschiedenis vatten - te volbrengen, maar Harari is een van de weinigen die ook echt kan doorbreken. Zijn succes in Israël wordt internationaal opgepikt, Duitse en Engelse vertalers buigen zich over "Sapiens" en Harari bereidt zich in 2014 slim voor met een reeks Engelstalige lessen op YouTube.
Bekijk hieronder de eerste aflevering van zijn lessenreeks op YouTube:
... tot wereldberoemde auteur van "Sapiens"
"Sapiens", 200.000 jaar geschiedenis op zo'n 400 bladzijden, slaat in als een bom. Harari verovert wereldwijd bestsellerlijsten, met intussen zo'n 10 miljoen verkochte exemplaren. Het boek wordt vertaald in meer dan 45 talen en gelauwerd door klinkende namen als Bill Gates, Mark Zuckerberg en Barack Obama. In een interview met CNN noemt de ex-president het boek "zeer interessant", "waardevol" en "provocatief". Bekijk het volledige interview op cnn.com via deze link.
Ook in België kan Harari rekenen op een trouwe schare fans. "Sapiens" staat met stip op nummer 1 in de boekentips van VRT NWS.
Zo is Rudi Vranckx "gecharmeerd" door het vermogen van Harari om verbanden te leggen tussen allerlei historische en eigentijdse gebeurtenissen. VUB-rector Caroline Pauwels spoorde al haar vice-rectoren aan om het te lezen, en eert hem vanavond ook met een eredoctoraat. Toxicoloog Jan Tytgat vindt het fascinerend hoe Harari verklaart waaraan de mens als soort zijn immense succes te danken heeft.
Bart De Wever noemde hem woensdag nog in de krant Metro "een groots beschrijver van de mensheid" en geeft toe dat de hype rond "Sapiens" volkomen terecht is. Fotografe Sanne De Wilde heeft misschien een verklaring voor het fenomeen Harari: "Heel veel mensen proberen te begrijpen hoe dat het komt dat de wereld zich op deze manier aan het ontvouwen is. Ik denk dat het boek daarom zoveel mensen raakt."
Zélf beschouwt Harari in meerdere interviews de meditatietechniek Vipassana als een belangrijke factor voor zijn succes. "Ik zie de realiteit dankzij meditatie op een meer heldere manier", zo vertelde hij tijdens een interview met het nieuwsmedium India Today. "Ik denk dat ik geen van mijn boeken had kunnen schrijven zonder de hulp van de focus, discipline en helderheid die Vipassana mij kan geven."
Beluister hieronder het begin van "Sapiens":
De wereld van morgen
Met "Sapiens" stopt Harari's succes niet, integendeel. Het is een prelude voor een groter project, drie delen in het totaal. In 2016 verschijnt de Engelse vertaling van "Homo Deus", waarin Harari zijn blik werpt op de toekomst.
Harari voorspelt dat mensen meer en meer goddelijke eigenschappen zullen benaderen, zoals onsterfelijkheid, maar dat dat ook met een prijs komt. "Homo Deus" eindigt dan ook met deze onheilspellende laatste zin: "Wat gebeurt er met de maatschappij, de politiek en het dagelijks leven als niet-bewuste, maar hyperintelligente algoritmen ons beter kennen dan we onszelf kennen?".
Acteur Bill Barberis was er ondersteboven van, en met hem nog miljoenen andere lezers, want ook "Homo Deus" verkoopt als zoete broodjes.
Dat geldt ook voor "21 lessen voor de 21e eeuw", een boek over de grote uitdagingen van onze tijd, van terrorisme of ongelijkheid tot artificiële intelligentie. Na de Engelse vertaling in 2018 komt het boek meteen in de internationale bestsellerlijst terecht.
Zo staat Harari met drie boeken tegelijkertijd in de top 30 non-fictie en gingen er in zo'n 5 jaar tijd wel 20 miljoen boeken van hem over de toonbank. Geen wonder dat hij de Lotto Arena uitverkoopt, dus. Wie geen ticket kon bemachtigen kan op deze site later deze week een exclusief interview van VRT NWS met Yuval Harari bekijken.
Bekijk hieronder een TED-talk van Harari over hoe het komt dat mensen de aarde domineren:
VRT NWS heeft een exclusief interview met Yuval Harari, dat gesprek met Annelies Beck kunt u hier later integraal bekijken.