Rousseau (SP.A) legt eisen op tafel: is dit doorbraak? "Men wil praten, maar ziet er nog altijd niet rooskleurig uit"

Met de "drie koningen" wordt gedoeld op George-Louis Bouchez (MR), Egbert Lachaert (Open VLD) en Joachim Coens (CD&V). De voorzitters van de partijen in de huidige minderheidsregering-Wilmès zijn intussen al even bezig aan een nieuwe formatieronde. Die zou moeten leiden tot een federale regering met daarin Open VLD, CD&V, CDH, MR, N-VA en SP.A. Die partijen hebben samen nipt een meerderheid van 76 zetels in de Kamer.

Echt vlot leek het niet te gaan, maar gisteravond kwam dan plots het nieuws dat SP.A-voorzitter Conner Rousseau een ontmoeting heeft gehad met zijn MR-collega Georges-Louis Bouchez. Rousseau speelt een cruciale rol in dit scenario en heeft een inhoudelijke nota met voorwaarden op tafel gelegd. 

Waarom doet hij dat? "Rousseau zegt dat hij al een week niets inhoudelijks meer hoorde van de drie partijvoorzitters, terwijl ze maandag hadden gezegd dat hij kleur moest bekennen of hij in een regering wilde zonder de PS. Hij legt de bal nu in hun kamp. Hij zegt dat zij kleur moeten bekennen over de inhoud", zegt Wetstraatjournalist Johny Vansevenant.

"Rousseau stelt voorwaarden. Dat zijn sociale accenten. Het gaat om 10 punten. Rond 19 uur gisteravond zijn die via Whatsapp gestuurd naar de drie voorzitters. Het zijn de voorwaarden van de New Social Deal, die hij op 1 mei naar voren heeft geschoven. Hij heeft het over rechtvaardige fiscaliteit, met meer belastingen op grote vermogens en multinationals, maar niet op consumptie."

"Hij wil ook een herfinanciering van de gezondheidszorg, met meer middelen voor betere arbeidsomstandigheden: meer personeel, maar ook betere lonen. De mensen moeten meer overhouden van hun loon en zeker de minimumlonen moeten omhoog, net als de laagste pensioenen. Rousseau vraagt bovendien investeringen in de bedrijven om de werkgelegenheid op peil te houden. Ook veiligheid, milieu en mobiliteit komen aan bod."

Beluister het gesprek met Wetstraatjournalist Johny Vansevenant in "De ochtend" (en lees voort onder de audio):

Maar zijn die eisen bespreekbaar voor de andere partijen? "Bij CD&V hoor ik wel grote bereidheid", zegt Vansevenant. "De Vlaamse christendemocraten zeggen te willen praten over rechtvaardige fiscaliteit. Meer belastingen voor hoge vermogens en multinationals zien zij zitten omdat ze zelf ook zulke voorstellen hebben, onder meer een digitaks voor internetbedrijven."

"Open VLD-voorzitter Lachaert heeft al gezegd dat een vermogenswinstbelasting een symbooldossier is waar hij niet veel zin in heeft. Hij wil wel sociale accenten leggen, zoals meer geld voor de gezondheidszorg en mensen met een laag loon. Bij Open VLD vragen sommigen zich af of alle 10 SP.A-punten in de nota van de onderhandelaars moeten. Bij SP.A zeggen ze dan: praat met ons, dan zal je het weten." 

Wanneer komt er zo'n gesprek met iedereen rond de tafel? "Ik hoor niet méér vandaag", zegt Vansevenant. "De "drie koningen" moeten de SP.A-voorwaarden nog bekijken. Wellicht komt er morgen of overmorgen al een ontmoeting met de zes partijen die mogelijk in een regering willen stappen: de drie regeringsvormers, SP.A, N-VA en CDH. Ik hoor ook dat de drie koningen willen praten, maar geen tekst willen tonen. De SP.A wil het wel allemaal zwart op wit zien staan. De Vlaamse socialisten zijn bang dat ze niets zullen krijgen en dat ze dan zullen moeten opstappen en de schuld krijgen van het mislukken van de onderhandelingen. Daarom willen ze het duidelijk in een tekst zien."

Is de SP.A bereid om zonder de PS naar de onderhandelingstafel te komen? "Eigenlijk wel, als aan hun eisen voldaan is", aldus Vansevenant. "Dan zijn ze bereid om alleen te komen onderhandelen, zonder de PS. Rousseau heeft altijd gezegd dat alleen inhoud voor hem telt. In zijn nota staan de sociale accenten die hij wil, niet de voorwaarde dat de PS erbij moet zijn."

"Al staat de SP.A niet te springen om zonder de PS te regeren, want de partij zal in een regering zonder de Franstalige socialisten toch met drie rechtse partijen moeten regeren: de N-VA en twee liberale partijen. Bij de ontmoeting morgen of overmorgen is de PS alvast niet uitgenodigd. Al gaan de Vlaamse socialisten ervan uit dat de PS wel graag zal willen meeregeren als die sociale accenten gelegd zijn. Maandag lieten de voorzitters van CD&V en Open VLD verstaan dat de PS nog altijd welkom is."

Gaat dit nu lukken om een regering te vormen? "Het ziet er nog altijd niet rooskleurig uit", is de inschatting van Vansevenant. "Zelfs al willen Open VLD en MR al die sociale accenten slikken, dan nog blijft de vraag of N-VA daarin zal willen meegaan. Als de N-VA die punten weer wil afzwakken, wat moet de SP.A dan doen? Toch opstappen?"

"Er is ook nog CDH, dat zijn partijprogramma opgestuurd heeft, met zelfs een vierdagenweek erin. Hoe onberekenbaar zijn die? Zij zijn ook belangrijk, want de regering zonder de PS heeft maar één zetel op overschot."

SP.A-voorzitter Rousseau heeft gisteren dus samengezeten met MR-voorzitter Bouchez op een Brussels terras. Waarom? "Er moesten plooien worden gladgestreken na een Twitterrel. Bouchez had een tweet gedeeld waarin Rousseau van seksisme was beschuldigd omdat zijn moeder nog de strijk doet voor hem."

"Ze zaten gisteravond samen op een terras op de Zavel in Brussel. Ze hebben elk een foto daarvan op sociale media gedeeld. "Hij was niet altijd zo lief voor me maar dit land gaat kapot aan zever. Ik wil oplossingen en praten. Santé", schreef Rousseau, die zegt dat hij zich boven de Twitterrel zet. Naar verluidt was het gesprek zeer aangenaam."

"De twee millenials hebben dus vrede gesticht. Nu de andere partijvoorzitters nog."