Keren de kansen bij Bachmoet? Russisch offensief verzwakt, Oekraïne kondigt tegenoffensief aan
Oekraïne zal "heel binnenkort" een tegenoffensief starten bij Bachmoet, dat zegt een topgeneraal van het Oekraïense leger. Het huurlingenleger Wagner voert daar de strijd aan voor Rusland, maar zou daar volgens Britse inlichtingen het momentum verliezen.
"Wagner verliest aan kracht in Bachmoet, en heel binnenkort zullen we gebruik maken van deze kans, zoals we in het verleden hebben gedaan in de buurt van onder meer Kiev en Charkiv", schrijft kolonel-generaal Oleksandr Syrsky van de Oekraïense grondtroepen op Telegram.
Twee dagen geleden bevestigde ook het Britse ministerie van Defensie, dat geregeld updates geeft over de situatie op het terrein in Oekraïne, dat het Russische offensief bij Bachmoet aan kracht verliest. Volgens de Britten komt dat omdat het Russische leger bepaalde eenheden heeft verplaatst.
Jevgeni Prigozjin, de leider van de Wagner-groep, publiceerde zelf ook deze week een brief aan de Russische minister van Defensie, waarin hij waarschuwt dat "de Oekraïners eind maart of begin april zullen aanvallen en proberen om Wagner van de reguliere Russische eenheden af te snijden".
"We moeten daar afgaan op berichten van de Oekraïners en andere inlichtingendiensten, maar het lijkt er inderdaad op dat het momentum van de Russen bij Bachmoet aan het verdampen is", zegt Frans Osinga, gewoon hoogleraar oorlogsstudies aan de Universiteit Leiden. "Het aantal artilleriebeschietingen en luchtaanvallen is afgenomen, maar dat kan ook te maken hebben met gebrek aan munitie."
Tegelijkertijd worden de gevechten wel intenser op andere plaatsen, in het noorden, nabij het dorpje Kreminna, en in het zuiden nabij Cherson. Rusland is dus mogelijk bezig met het hergroeperen van manschappen.
BELUISTER - het volledige gesprek met Frans Osinga uit "De ochtend" op Radio 1.
Houdt Bachmoet nog altijd stand tegen Russische aanvallen? "Het Russische offensief raakt langzaam uitgeblust"
Waarom Bachmoet?
"Oorlog in een stad is altijd in het voordeel van de verdediger", zegt Frans Osinga. "Daar komt bij dat aan Russische kant slecht getrainde troepen worden ingezet, het zijn veelal rekruten uit Russische gevangenissen. Die worden massaal in golven naar voren gestuurd en neergemaaid door de Oekraïense verdedigingslijnen. Dat zijn echt taferelen die doen denken aan de Eerste Wereldoorlog."
Bachmoet is een stad in het oosten van Oekraïne in de provincie Donetsk. Vroeger woonden er zo'n 70.000 mensen, maar vandaag zijn er nog maar enkele duizenden inwoners over.
Voor de oorlog was Bachmoet ook een belangrijke industriestad: de grootste zoutproducent van Oekraïne, Artemsiil, is er gevestigd. Die was goed om bijna heel Oekraïne van zout te voorzien. Sinds de oorlog is de productie gestopt en is de prijs van zout erg gestegen in Oekraïne. Het land moet nu zout invoeren.
Bachmoet heette vroeger "Artjomovsk", de naam die de stad kreeg tijdens de Sovjet-Unie. In 2016 werd de naam veranderd naar Bachmoet, als deel van een campagne in Oekraïne om het Sovjetverleden uit te wissen. In Rusland wordt er wel nog altijd naar Bachmoet verwezen als Artjomovsk.
Om Bachmoet wordt al maandenlang gevochten en toch is de stad zowel voor Oekraïne als voor Rusland niet van groot militair belang.
Vanuit Bachmoet zouden de Russische strijdkrachten wel verder kunnen oprukken naar de grotere steden Slovjansk en Kramatorsk. Dat zijn belangrijkere steden dan Bachmoet: Slovjansk is een belangrijk knooppunt van wegen en Kramatorsk is het administratieve centrum van de provincie Donetsk sinds de stad Donetsk al in 2014 in handen van Russischgezinde rebellen viel. Het is ook het hoofdkwartier van het Oekraïense leger in de provincie Donetsk.
Maar het is niet zo dat als Rusland Bachmoet in handen zou krijgen, het zomaar verder kan walsen. Een overwinning bij Bachmoet zou voor de Russen dan ook vooral symbolisch belangrijk zijn: het zou de eerste overwinning kunnen zijn sinds de zomer.
Ook voor de Oekraïners is Bachmoet een symboolstad. Zelenski noemde de stad eerder al "ons fort". "De Oekraïners willen niet toestaan dat Rusland terrein wint. Maar tegelijkertijd is het volhouden bij Bachmoet voor de Oekraïners ook een dilemma. Zij lijden ook verliezen, hoewel minder dan aan Russische kant. Die eenheden kunnen ze natuurlijk niet meer inzetten bij een eigen offensief. Tegelijkertijd kunnen ze door de archaïsche aanvalstactiek van de Russen hun manschappen wel voort uitputten."
Komt er dan ook een Oekraïens tegenoffensief?
De generaal van de Oekraïense grondtroepen spreekt dan wel van "heel binnenkort", volgens Osinga hebben de Oekraïners meer tijd nodig. "Ze moeten hun troepen getraind aan het front krijgen, en wachten ook nog steeds op materieel uit het Westen."
Daarbij zijn ook gevechtsvliegtuigen cruciaal: "Als Oekraïne een offensief wil beginnen, zullen ze een luchtoverwicht boven hun eigen troepen willen. Daarvoor zijn gevechtsvliegtuigen nodig. Ze kunnen dan ook hun grondtroepen ondersteunen met luchtaanvallen. Zonder vliegtuigen zijn ze aangewezen op luchtafweer, die steeds meer het doelwit is van Russische bombardementen."
President Zelenski heeft gisteren via een videoverbinding op de Europese top nog eens zijn oproep herhaald om meer wapens te leveren en ook sneller, vooral ook langeafstandsraketten en moderne gevechtsvliegtuigen. "Als Europa wacht, dan heeft het kwaad tijd om zich te hergroeperen en zich voor te bereiden op nog veel meer jaren oorlog", zei Zelenski.
In Rusland heeft Dmitri Medvedev, voormalig president en nu vicevoorzitter van de Veiligheidsraad van Rusland, gezegd dat Rusland zich voorbereidt op een Oekraïens tegenoffensief. "Ze bereiden een offensief voor, iedereen weet dat. Onze staf houdt hier rekening mee en bereidt zijn eigen oplossingen voor", zo liet Medvedev optekenen in een interview met Russische media.