Het loonakkoord ligt er, maar dat leidt meteen al tot nieuwe politieke spanning

Wie dacht dat het verhaal voorbij is na de nachtelijke onderhandeling over het loonakkoord, vergist zich. Het politieke spel gaat gewoon verder. Er is dan wel een akkoord over de loonnorm - een verhoging van 0,4 procent bovenop de index, plus mogelijk een premie tot 500 euro netto - de discussie daarover blijft, en tegelijkertijd komt daar het debat over het minimumloon bij.

Meteen na het bereiken van het akkoord, was al duidelijk dat het in slechte aarde viel bij de vakbonden. Pia Stalpaert bijvoorbeeld, voorzitter van ACV Voeding en Diensten, is bang dat in kleine bedrijven zonder vakbondsvertegenwoordiging de werknemers de premie zullen mislopen. Want die wordt niet op sectoraal niveau onderhandeld, maar op bedrijfsniveau. Wat de positie van de werknemer verzwakt.

"Onze mensen zijn verre van tevreden", beaamt ACV-voorzitter Marc Leemans aan het persagentschap Belga.

Bekijk hieronder de reportage uit "Het journaal":

Miranda Ulens van het ABVV sprak in dat verband van een "gemiste kans". De komende tijd zullen de vakbonden zich beraden over hun reactie op dit akkoord.

Natuurlijk kwam er vanuit de regering en meerderheid meteen stemmen om dit akkoord te verdedigen. Vicepremier Vincent Van Peteghem (CD&V) deed dat bijvoorbeeld in De Ochtend op Radio 1. Hij had het over een "evenwichtig akkoord". Egbert Lachaert liet op Twitter weten dat hij tevreden was.

Bekijk hier het verslag van "Het journaal" over de reacties op het loonakkoord en lees voort onder de video:

Verwonderlijk is dat niet. Voor de liberalen was het behoud van de loonwet absoluut cruciaal. De vorige volwaardige regering - de Zweedse coalitie, met N-VA mee aan boord - had besloten om de loonstijgingen in de hand te houden om zo te kunnen concurreren met het (nabije) buitenland. Dat nu loslaten zou een storm van kritiek vanuit de N-VA opleveren.

Maar de linkse partijen in de regering staan ook onder druk. Dat bleek eerder al: toen SP.A en PS dreigden de dividenden te bevriezen als er niet meer dan 0,4 procent loonsopslag kwam. PS-voorzitter Paul Magnette riep toen zelfs het spook van sociale onrust op: zonder akkoord over die 0,4 zou er "helemaal niks" zijn, wat betekent dat de vakbonden in àlle sectoren vrij kunnen onderhandelen.

En ook nu is Magnette de meest verbale, met een herhaling van zijn eerdere dreigement. Zijn tweet deze ochtend was bepaald strijdvaardig. "De verhoging van het minimumloon is een essentiële strijd voor de socialisten, en maakt integraal deel uit van het voorstel van deze nacht. Als de werkgevers dat weigeren, is er over niets een akkoord, en zal de vrijheid bij de loonsonderhandelingen totaal zijn."

Het leverde hem meteen kritiek op van zijn grootste rivaal in Franstalig België, MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez. Die vindt dat dreigen nooit een goede methode is.

Vooruit-voorzitter Conner Rousseau springt zijn PS-collega bij, maar klinkt iets minder dreigend. "Het is heel belangrijk om sociale thema's op de kaart te zetten en om druk uit te oefenen", zeg hij in "Terzake". "Die hogere minimumlonen zijn voor ons heel belangrijk. Daarom vinden we het ook goed dat deze regering een financieel engagement neemt om die hogere minimumlonen te realiseren."

Bekijk hieronder het gesprek met Conner Rousseau in "Terzake" en lees eronder voort:

Op die manier breidt het strijdtoneel zich uit naar de discussie over de minimumlonen. Daarover moeten de sociale partners nu verder onderhandelen (én over de eindeloopbaansregeling, de overuren of de aanvullende pensioenen). En dat wordt ook niet makkelijk:

Danny Van Assche van Unizo zei in de Ochtend op Radio 1 dat er toch rekening moet gehouden worden met de economische omstandigheden en zei te vrezen dat er veel jobs met minimumlonen gaan verdwijnen als die duurder worden. De vakbonden vinden de minimumlonen dan weer veel te laag in vergelijking met andere landen. En die tegenstelling is er in de regering ook. Dus het akkoord van gisteren is nog maar de eerste etappe van een veel langere ronde.