Dichteres Amina Belôrf uit Antwerpen scoort met debuut: "Doet deugd als mensen hoop en troost krijgen van mijn poëzie"

Het gedicht "Brief aan mijn vader" van Amina Belôrf begint als volgt: "Vader, ik ben weer op de plek waar je voet zette op Antwerpse bodem, la gare, jouw station." Vader Belôrf kwam in 1966 vanuit Marokko naar ons land om in de steenkoolmijn te werken. Inmiddels is hij overleden en begraven in zijn geboortedorp. Dochter Amina schreef over zijn levensreis. Dat werd eerst de voorstelling "Atlas-Antwerpen (retour)" en nu de dichtbundel "Zonder het licht te breken."

VRT NWS sprak met Belôrf in de grote hal van het Centraal Station van Antwerpen: "Dit station is soort referentiepunt geweest voor mijn vader en voor ons. Je ziet daar heel veel mensen bij elkaar en je voelt daar ook de reis. Ergens aankomen op een nieuwe plek. Een nieuw begin van een verhaal."

Bekijk hier het interview met Amina Belôrf en lees verder onder de video:

"Mijn dichtbundel gaat in de eerste plaats over mezelf. Maar om over mij te spreken moet ik de link leggen met mijn achtergrond, mijn vader, het migratieverhaal. Waar ik vandaan kom en hoe ik mezelf beter kan leren accepteren door mijn geschiedenis ook beter te leren kennen. Mijn vader speelt dus een onmisbare rol in mijn gedichten." Maar er zijn ook andere thema’s: kwetsbaarheid, hoop, schoonheid. 

We zetten het gesprek voort in de Permeke-bibliotheek in Antwerpen, op een boogscheut van het station. "De bib  heeft een grote rol gespeeld in mijn leven. Boeken hebben mijn liefde voor literatuur heel erg aangewakkerd en de liefde voor de taal aangescherpt. Ik honger naar taal en naar woorden. En bovendien is de bib een plek waar je wat kunt bezinnen en troost vinden in moeilijker tijden."

Amina Belôrf studeerde maatschappelijk werk en was altijd graag met taal bezig, "zo lang ik me kan herinneren". Toen ze zelf ontroerd raakte door gedichten zette ze haar eerste zinnen op papier. "De grootste uitdaging zit in het vinden van de juiste woorden voor gevoelens, emoties en sferen.  Vanaf haar 17e kwamen daar gedichten uit voort en pas nu, op haar 30e, is er een eerste dichtbundel: "Zonder het licht te breken".  Die is intussen al zes keer herdrukt, een zeldzaamheid in poëzieland. Er waren wegens corona geen boekpresentaties of lezingen en toch vindt het boekje vlot zijn weg naar de lezer.

"Ik had absoluut niet verwacht dat de bundel zo’n succes zou zijn. De reacties vind ik heerlijk om te lezen, ook de brieven die ik tijdens de lockdown kreeg. Ze zijn een bevestiging van de schrijfdrang die ik heb en die ik toch wel mag tentoonspreiden. Ik heb heel lang getwijfeld, heb niet zo’n makkelijk parcours gehad in m’n jeugdjaren. Tegelijk doet het deugd om te voelen dat dat een meerwaarde kan zijn. Dat je van je pijn een kracht kan maken. Ik denk dat de bundel daarom binnenkomt bij de mensen. Het gaat over de kwetsbaarheid van het leven en op kwetsbaarheid staat geen kleur." 

Bekijk hier het gedicht "Omhoog" en lees verder onder de video:

Troost is erg belangrijk is coronatijd. Niet toevallig is het thema van de Poëzieweek "Samen". Amina Belôrf: "Ik merk dat poëzie soelaas kan bieden nu we geen vooruitzicht hebben tijdens de pandemie. De troost van het woord. Voor mij zijn de gedichten een soort herinneringskast in mijn hoofd. Ik kan de juiste lade opentrekken wanneer ik de behoefte voel om stil te staan bij de schoonheid van de dingen."

De zwarte Amerikaanse dichteres Amanda Gorman beroerde veel harten met haar gedicht tijdens de inauguratieceremonie voor president Joe Biden. Ook Amina Belôrf: "Het was een dijk van een gedicht! Ik had echt kippenvel. Het is zo’n gedicht waarvan je denkt: ik wil het lezen, ik wil het bijhouden. Het belangt iedereen aan omdat het over de kwetsbaarheid van het leven gaat. Ik vond het heel mooi dat ze afsloot met "licht", ook een thema in mijn poëzie."  

"Amanda Gorman kan een voorbeeld zijn voor veel jonge mensen die zich in haar kunnen herkennen. Die voorbeelden uit mijn leefwereld had ik niet als puber. Ik miste kleur in de poëzie en de literatuur, iets wat de laatste jaren wel fel aan het veranderen is. Het doet deugd te horen dat mensen er hoop uit putten als ze mijn bundel lezen. Ook al groei je op in armoede zoals ik of heb je een moeilijk schoolparcours gehad: iedereen kan schrijven! Je hoeft daar geen literaire achtergrond voor te hebben of veel te lezen."

Bekijk hier het gedicht "Bloemen" en lees verder onder de video:

Amina Belôrf, een frêle vrouw met een zachte stem, krijgt vaak de vraag waarom ze "activistische gedichten" schrijft. "Dat is geen keuze. Ik schrijf over mezelf en dan kom ik vanzelf uit bij geëngageerde gedichten. Ik merk ook dat mensen die daar niet mee geconfronteerd worden blij zijn dat ze zich kunnen inleven. Dat zorgt voor empathie. Op die manier probeer ik een brug te slaan tussen verschillende werelden." Wat Belôrf ook doet in haar columns voor verschillende media.

De voorbije maanden schreef Belôrf gedichten voor de Werelddag van Verzet tegen Armoede of naar aanleiding van de dood van George Floyd in de Verenigde Staten, de zwarte man die overleed nadat een agent minutenlang met zijn knie op zijn hals drukte. “Ik voel het als een noodzaak om dit kwijt te kunnen op papier, zeker als je weet dat je mensen kan bereiken. Ik wil dat we ons meer bewust worden van onze privileges, van het onrecht dat voor onze ogen plaatsvindt."  

Maar ze besluit optimistisch: "Ik geloof absoluut dat poëzie de wereld kan redden. Een van de grootste functies ervan is hoop en troost bieden en we hebben het ook gemerkt in deze tijden: hoop is de belangrijkste motor om verder te willen gaan, om te kunnen uitkijken naar een nieuwe dag. Poëzie haalt de levenslust naar boven. " 

"Zonder het licht te breken" van Amina Belôrf is uitgegeven bij Mammoet/EPO.

Amina Belôrf leest ook voor in de Erfgoedbibliotheek van Antwerpen: